Волшебной палочкой серебряная нить За зеркалами отраженьем тает... Она одна под звездами летает. Ей, видно, нравится меня дразнить. Что, спросит, о Сатурне знаешь ты? То Сириус ее интересует. Но ей в ответ рука моя рисует Земные карандашные цветы. Я ненаписанное грустное письмо Ее прочту однажды на рассвете. Кто принесет? Быть может, свежий ветер

Гунилгэн хохтолин

Гунилгэн хохтолин М. П. Дьяконова Сборник «Гунилгэн хоктоли?н» включает произведения победителей Первого литературного конкурса, посвященного 70-летию известного ученого, эвенкийской писательницы Галины Варламовой-Кэптукэ. Читатель познакомится с литературными произведениями различных жанров – стихов, рассказов, авторских сказок на эвенкийском языке. Эти произведения написаны как известными, так и начинающими авторами. Они проживают в Красноярском крае, Иркутской области, на Амуре и в Якутии. Данный сборник будет вкладом в эвенкийскую литературу. Сборник предназначен для всех, кому интересна литература коренных малочисленных народов Севера, а также для широкого круга читателей. Гунилгэн хоктоли?н Нё?гу? ту?рэ?н Сборникту? «Гунилгэн хоктоли?н» эвэды?т дукувча?л хава?л и?вувчэ?л. Тарилва элэкэсипты? литературнай конкурс давдымни?лин эвэды?т дукуча?тын. Эр конкурс эвэды? дукумни?, са?ври? учёнай Галина Варламова-Кэптукэ дя?рин о?вча?н. Тэ?ли? Галина Кэптукэ надандя?р ан?ани?лви дялувча?н. Та?дяри?л авады?тыкир стихилвэ, улгурилвэ, ним?ака?рва эвэды?т та?дя?а?тын. Тарилва элэкэс дукудяри?л дукумни?л, са?вдери?л дукумни?л-да дукуча?тын. Тар дукумни?л Красноярскай край, Иркутскай область, Амур Якутия-да ду?ннэлду?н бидерэ. Бу? элэкэсипты? литературнай конкурстула? эвэды?т дукуча?лвэ со?т кэне?дерэв. Жюриду? Н.Я. Булатова, К.И. Макарова, Е.Ф. Афанасьева, Н.Ю. Ушницкая хавалча?тын, ну?арду?тын ня?н хэгды?э пахи?ба.     Эр сборник эвэды? литература угиривдэ?н о?вча?.     Сборник кэтэ бэел та?да?тын о?вувча?.     Проект хэгдыгу?н (бэгинин)     филологическаил наукал кандидатын     Мария Дьяконова Галина Ивановна Варламова-Кэптукэ (18.01.1951 – 19.06.2019) Галина Ивановна Варламова бики?тту? Кукушкаду? Зейскай районду? Амурскай областьту? бэюми?мни? кэргэнду?н балдыча?н. Ну?ан 1974 ан?ани?ду? севернай отделениевэ Ленинградскай педагогическай институтвэ А. И. Герцен дя?ри?н гэрбивчэ?вэ этэчэ?н. Галина Ивановна лу?чады? ту?р?эн литературава-да тадук эвэды?-дэ ту?рэ?н алагумни?н о?ран. 1973–1979 ан?ани?лду? Якутия татки?чилду?н хавалдяча?н. Тадук 1979 ан?ани?дук будэлэ?ви научнай институтту? Якутскайду? хавалдяча?н. Ну?ан упкат Россияду? бидери?л эвэнки?лдулэ? некэектэчэ?н. Галина Ивановна эвэды?л ним?ака?рвэ, улгурилвэ, иты?лва, одёки?чилва-да тавдяча?н. Ха?ды?лнун-да эвэнки?лнун, Китайду? бидери?лнун, бакалдыча?н. Ну?ан дю?рдя?рдук хулэкэ научнай экспедициялду? бичэ?н. Тавналви кэтэ ним?ака?рвэ, эмата?налва улгурилвэ ну?ан митту? книгалду?ви эмэ?нэн. Галина Ивановна – са?ври? дукумни?. Ге? гэрбивэн, Галина Кэптукэ, упкат эвэнки?л до?лдыча?тын. Книгалван сагды?л-да, илмактал-да эвэнки?л, ая?вденэл, та?дяра. Нонопты улгур «Имеющая своё имя, Джелтула-река» 1989 ан?ани?ду? ю?чэ?н. Ха?ды?л улгурил Галина Ивановна дукунан ху?тул ту?рэ?рди: немескай, испанскай, итальянскай, французскай, японскай-да ту?рэ?рди о?вукса?л, ю?вувчэ?тын. 1999 ан?ани?ду? Галина Ивановна Север хулукур тэгэ?л Депутатскай Ассамблея премияватын «Звезда Утренней зари» гача?н. Тар премиява книгали? «Маленькая Америка» бу?чэ?тын. Ха?ды?л-да улгурил «Имеющая свое имя Джелтула-река» (Якутск, 1989, 2009), «Рассказы Чэриктэ» (Красноярск, 1989), «Маленькая Америка» (Москва, 1991), «Мой папа – Санта Клаус» (Якутск, 2010) ю?чэ?тын. Журналилду? «Розовая чайка», «Полярная Звезда», «Курьер ЮНЕСКО» ху?тулду-дэ улгурил ю??китын. Ну?ан дялдукин эвэнки?л ом?овчо?лво эвэды?лвэ иты?лва, одё?лва, икэ?рвэ, ним?ака?рва, со?т кэне?денэл, дё?нчадяра. Галина Кэптукэ сагды?лнун бэелнун умунду? учэ?лэпты?лвэ праздникилва «Икэ?нипкэ?вэ», «Бакалды?нма» дё?нча?тын. Эхиткэ?н тарилва эвэнки?л, и?ду?-дэ бичэ?ли?вэр, урунчэденэл, эви?дерэ, угиривдерэ-дэ. Галина Ивановна 19 иркин бе?гаду? 2019 ан?ани?ду? а?чин о?ча?н. Ну?ан эвэнки?лду? кэтэ научнай дукувурви, книгалви эмэ?нэн. Эвэнки?л Галина Ивановна Варламова-Кэптукэ гэрбивэн этэ?рэ ом?оро. Мин?и? тэгэ?в – эвэнки?л Нонон эвэнки?л, булта?дянал, и?нде?китын. Эвэнки? аятку? гиркин – тар орон. Эвэнки?л аги?дук мэ?нду?вэр упкатъя гавки?л. Бэй?э?л ирэ?ксэлдуктын дю?ва дасивувки?л, тэткэ?евэр, унталъявар-да улливки?л. Мо?лдук бэрилэвэр, бэю?мэки?т, олломоки?т-та идэгэлэн о?дя?китын. Аямат эвэнки?л аги? бэй?э?лвэр са?рэ. Ку?ака?ндуквар омолгича?р ургэпчу хава?ду? – бэю?мэки?тту? – алагу?вдявки?л. О?н бэю?дэ?, олломи?да? ну?арватын амты?лтын алагу??китын. Бэй?э?лвэ гэлэ?ктэденэл, эвэнки?л орорди урэли?[1 - Эвенки села Усть-Нюкжа Амурской области часто слово урэгора употребляют также в значении тайга, лес.] нулгиктэде?китын. Упкачил бэй?э?л удялватын аят са??китын. Ну?артын мэ?н?и?вэр хоктовор аят са??китын: и?ду?, э?куды? бирака?н, урэкэ?н – упкатва дылду?вар дяву?чадя?китын, ?и?ду?-кэт эру?е энэл о?ра, мэ?нмэ?рнунмэр боритма?тчэнэл. Иты?лвар, одё?лвор энэл ом?оро, биде?китын. Эхиткэ?н-дэ ха?дыл эвэнки?л тыкэ?н-дэ?т и?ндевки?л. Эхиткэ?н эвэнки?л хутэлтын татки?чилду?, институтылду? татчара. Бу? эвэды?лвэ иты?лва, одё?лво э?нэрэв ом?оро. Урокилду?вар эви?кэ?рвэ, тагивка?лва, гунмэ?килвэ са?ли?нарав. Ан?ани?тыкин дюга би? эгдэ?ндулэ?[2 - Эгдэн – тар аги?.] ?энэктэ?нэм. Таду? мин?и?л амты?лви и?ндерэ. Мун?и? урики?твун бира Ко?ку гэрбичи? дагаду?н илитчаран. Бираду? бу? элбэскэ?тчэрэв, оллолво олломи?дярав. Урики?тту? кэтэ хава? бивки?. Аха?л инэ?и?тыкин дэвгэ?лвэ ири?девки?л, ирэ?ксэлвэ мон?и?дявки?л, тэткэ?лвэ уллидевки?л. Тэгэлтэнэ, акни?лви ама?нун орорво, гиркунал, оно?вки?л. Ну?артын нэ?мэлвэр гавки?л, орор удялдули?тын оно?вки?л. Орорво бакакса?л, угучакилвар гэлэ?ктэвки?л. Угучакилдула?вар угикса?л, ну?артын орорво урики?ттулэ? илбэвки?л. Бу?-кэ, ку?ака?р, урики?тту? сам?и?рва ила?нарав, ирэ?ктэ тэкэнду?н турукэвэ у?ку?нэрэв. Орор турукэвэ чивда?вар ая?вувки?л. Орор, хуктынэл, эмэвки?л, бу? тарилва куре?лэ? и?вувкэ?ни?нэрэв. Нями?лва куре?лэ? илбэ?нэрэв, э?нэкэ?рвэ дяваты??нарав, головколо уйты??нэрэв. А?хилтана эни? эки?ннунмэр нями?лва сириливки?л. Укумни? эдэ?н идарилла ла?лбука? до?ду?н нэ?вки?л, оёли?н ня?н ла?лбука?т дасивки?л. Депиксэ?л, бу? эви??нэрэв, амака? адылва, сиргалва о?ливки?, акнилви ля?мпилва тугэни?лэ? итыгаливки?л. Тыкэ?н дюга бу? урэду? би?нэрэв. Урэду? со? ая!     Дукуран Кирилл Абрамов, 12 ан?ани?чи?,     бики?тту? Усть-Нюкжаду? Тындинскай районду?     Амурскай областьту? бидери?,     6 классту? Усть-Нюкжинскай     общеобразовательнай     школаду? алагу?вдяри Урики?чилвун Мин?и?л тэгэ?лви эгдэ?нду?[3 - Ие?нэду? бидери?л эвэнки?л аги?ва, тайгава эгдэ?н, гуннэл, гэрбивки?л.] и?ндерэ. Ан?ани?тыкин ну?артын эгдэ?ндули? нулгиктэдевки?л. Мун?и?л энты?лду?вун таду? кэтэ урики?чилтын бихи. Не?не эктэ?кирэду?, тура?нду?, со?нка?нду?-да бе?галду? бираду? Тунгурчаду?, урики?тту? Не?неки?т гэрбичи?ду? илгимадявки?л[4 - Илгимадями? – делать стоянку.]. Тала?, каникулил о?рактын, мунэвэ, ку?ака?рва, энты?лвун бики?ттук орорди эмувувки?л. Тадук мучу?н бе?гаду? ге?ла? урики?ттулэ? нулги?нэрэв. Тар урики?т гэрбин Устье-Ко?ку, таду? бу? нями?лва уи?нэрэв, бирала? элбэснэ??нэрэв, олломина??нарав. Тадук или? урики?ттулэ?, Тунгурча гэрбичи?лэ?, нулги?нэрэв. Тар урики?тту? со? ая! Хэгды бира Тунгурча эе?ндерэн. Аяпчу инэ?и?ду? бу? инэ?и?вэ элбэ?счэ?нэрэв, тар бираду? со? кэтэ оллол бихи. Тадук бу? дыги? урики?ттулэ?, Амну?ннака?н гэрбичи?лэ?, нулги?нэрэв. Таду? со? хэгды ая амну?нна. Урики?тъевэр урэду? иливу?нарав. Тун?и? урики?т гэрбин Ко?ку, таду? хэгды куре? бихин. Бира Ко?ку эе?ндерэн, таду? хэгдыл майгу?л бивки?л. Ко?куду? бу? диктэлвэ тэвлэ?нэрэв. Тар урики?тту? горово э?нэрэв ури?нэ. Тадук амаргу? бики?ттулэ?, Болоки?т гэрбичи?лэ?, нулги?нэрэв. Таду? бу? ня?талва, дэвун?эктэлвэ тавдя?нарав. Эр урики?тту? орорду? ая бивки?. Эр урики?ттук энты?лвун упкат ку?ака?рва татки?ттула? орорди сурувувки?л, дю?р инэ?и?ли? бу? тала? ихи?нарав. Тыкэ?н бу? дюга эгдэ?нду? энты?лнунмэр би?нэрэв!     Дукуран Сабрина Абрамова, 13 ан?ани?чи?,     городту? Ниру?наду? Саха Республикаду? бидери?,     8 классту? общеобразовательнай     школаду? «Арктика» алагу?вдяри? Кумикэ?р (ним?ака?н) Нонон-нонон аги?ду? булта?мни? и?ндечэ?н. Умнэ? ну?ан нулгилчэ?н. Орорди нулгиденэ, авсави бури?чэ?н. Тар авсала? дылкэ?н до?ча?н, таду? дю?талча?н. Тадук авсала? ?анмакта до?ча?н, дылкэ?нмэ ичэчэ?н, ха?н?уча?н: «Дылкэ?н, дылкэ?н, дю?ктэ билгэт!» Дылкэ?н гунчэн: «Кэ, билгэт, билгэт!». Ады?ка?р инэ?и?л и?лтэнчэ?л, авсала? бадялаки? эмэчэ?н. Кумикэ?рдук ха?н?уча?н: «Илани? билгэт?». «Билгэт, билгэт!», – кумикэ?р бадялаки?ва и?вкэ?нчэ?л. Тадук, авсала? чи?эрэкэ?н эмэчэ?н, ха?н?уча?н: «?и?? ?и?? авсака?нду? бидерэн?». Дылкэ?н гунчэ?н: «Би?, дылкэ?н!». ?анмакта гунчэ?н: «Би?, ?анмакта!». Бадялаки? гунчэ?н: «Би?, бадялаки?!». Чи?эрэкэ?н ха?н?уча?н: «Би? суннун дю?тадям?». «Дю?такал, дю?такал!», – кумикэ?р ну?анман и?вкэ?нчэ?л. Авсаду? дыгни? дю?талча?л. Тыми?дала? туксаки? аги?ли? ды?ни?мэдечэ?н, авсава эчэ?н ичэрэ. Туксаки? авсала? ту?чэ?н, ну?анман кумтэвчэ?н. Дю?тадяри?л ?э?лэлчэ?л, хуктылчэ?л, дэги?лчэ?л. Тар инэ?и?дук бэй?э?л кумикэ?р-дэ хэрэкэлтэт билчэ?л. Дылкэ?н – авданналду?, ?анмакта – чу?калду?, бадялаки? – амутту?, чи?эрэкэ?н – авдука?нду?.     Дукуран Борисова Алина, 12 ан?ани?чи?,     Ие?нэду? Нерюнгринскай районду? Саха Республикаду? бидери?,     6 классту? Г.М. Василевич гэрбивэн     гэрбитэдери? школаду? алагу?вдяри Энинми улгурин Мин?и? энинми, ха?лду?н, о?н ну?ан ку?ак?анду?ви энты?лнунми эгдэ?нду? и?ндечэ?н, минду? улгурвэ улгучэ?ни?кин. Мин?и? амакав со? ая бэюми?мни? бичэ?н, ну?ан упкачил бэй?э?л удялватын аят са??кин. Ну?ан мэ?н?и?ви хоктови аят са??кин: и?ду?, э?куды? бирака?н, урэкэ?н – упкатва дылду?ви дяву?чадя?кин. Ку?ака?ндукви ан?ани?тыкин энинми энты?лдулэ?ви эгдэ?нтыки? ?энэктэде?кин. Энинми кэтэлвэ инему?пчулвэ улгурилвэ минду? улгучэ?нивки?, умун улгурвэ эхиткэ?н улгучэ?нде?э?в. Иркин бе?гаду? вертолёт мунэвэ, алагу?вумни?лва, гэннэ?рэн. Энинми тар вертолётва ала?тчача?н, ну?ан химат палаткала? эмэрэн тадук тэткэ?лви сумкала? чипчихинан, вертолёттыки? туксаран, и?рэн, таду? тэгэрэн. Аминми ну?антыки?н дагамаран, ?а?лэлдукин гаран, вертолёттук ю?вкэ?нэн. Вертолёт дэгрэн, упкачил ку?ака?р бики?ттулэ? дэгиллэ. Мин?и? энинми-кэ аминнунми эмэ?нмурэн. Тэ?ли? энинми со?т со?одёчо?н. Тадук сирун бе?гаду? ну?артын орорди базала? суручэ?л, мин?и? энинми аминми амардукин ?энэдечэ?н. Амну?ннали? ?энэденэ, энинми, урэли? хуктыдери?вэ оронмо, ичэрэн. Энинми аминду?в тара гунэн. Аминми тэпкэхинэн, ха?н?у?ран: – Оронду? се?кан, печать бихин? Мин?и? энинми оронтыки? ичэхинэн, тар оронду? се?кан а?чин бичэ?н, печать а?чин бичэ?н. Тадук энинми аминду?в гунэн: – Се?кан, печать а?чин! Тадук хима?кунди тар орон урэлэ? хуктыллэн. Аминми угучактук хэтэкэнэн, урэлэ? туксахинан. Энинми ня?н угучактук эврэн, аминми угучактула?н туксаран, ухи?дукин гаран. Энинми умун хо?да?нмэ[5 - Хо?да?н – выстрел.] до?лдыран. Тадук орорнунми ча?ски? ?энэхинэн. Бирака?нтыки? дагамаран, орорво мо?ла? уйрэн, сам?и?нма иларан. Аминми эмэрэн, ха?кинма эмуврэн, гунэн: «Тар эчэ орон бирэ, тар бэю?н бичэ?» Тадук ну?артын ча?ски? сурухинчэ?л. Хэгды бирала? Амну?ннала? эмэрэ, таду? дэрумки?рэ, чайва хуюврэ, тар бэю?н ха?кинман силавунду? ири?рэ. Тадук энинду?в со?т урин эну?дечэ?н! Тыкэ?н мин?и? энинми аминнунми бики?ттулэ? орорди ?энэдечэ?н. Мин?и? угучакив Эгдэ?нду? урики?тту? минду? угучак бихин. Тар оронмо минду? балдыдяк ан?ани?ду?в акинми ани?ча?н. Чоноку бичэ?н тадук иктэ?нэ о?ран. Иктэ?нэ о?ча?ла?н, акинми тара татка?лча?н. Нулгихинденэл, би? угучакту?ви тэгэм, тари?ив-ка со?т халгардиви малту?ллан. Тадук би? угучакту?ви гэрбиен Малту?ин бу?м. Ан?ани?тыкин, татки?твэ этэксэ?, би? эгдэ?нтыки? энты?лнунми ?энэктэ?нэм. Таду? акинми минэвэ угучакту? угу?чада?в татка?вки?. Дюгани?ва нулгиденэл, би? Малту?инду? угу?ча?нам. Умун ан?ани? и?лтэнэн, дюга эгдэ?нтыки? эмэм. Куре?ду? Малту?инма ичэм, иелин хэгдымэмэл о?ча?л. Ну?ан э?эхи? о?ча?н. Кэ?гилэ?нмэ угучакту?ви тулэм. Орорво илбэденэл, би? Малту?инду? угуча?нам. Со?ма хима? мин?и? Малту?ин о?ча?. Ан?ани?тыкин мин?и? бики?тту?в гукча?нки?т о?вки?. Тар гукча?нки?ттула? аминми Малту?инма эмуврэн, гунэн: «Кэ, Малту?инду? си? гукча?ндя?а?с, энэ тыктэ, аят ухи?вэ дяву?чакал!». Ку?ака?ды? гукча?нки?тту? мин?и? Малту?ин со?т хуктыдечэ?н. Малту?ин нё?рача?н, би? ухи?вэ аят дявучача?в, эчэв тыкиврэ. Тариптыдук хуктывунду? би? Малту?инду? гукча?ни?нам.     Дукуран Каргаполова Ольга, 13 ан?ани?чи?,     городту Ниру?наду? бикитту? Саха Республикаду? бидери?, 7 классту? C.С Каримов гэрбивэн гэрбитэдери?     МОУ «Гимназия №1» алагу?вдяри? Энин Энин аямама, ?э?рипчу, ду?чама… Дылача?т ?э?ридегин, Мэргэндук дысу?тчэгин. Не?нени? Не?нени? эмэдерэн, Дылача? хэку?дерэн. Иманна у?ндерэн, Чипича?л хэгэ?дерэ. Э?нэкэ?р балдыдяра, Лэрукэ?р дэги?лдерэ. Диктэкэ?р и?ривдерэ, Ме?ванми урундерэн.     Дукуран Николаева Любовь, 11 ан?ани?чи?, бики?тту?     Усть-Нюкжаду? Тындинскай районду? Амурскай областьту? бидери?,     5 классту? МОАУ «Усть-Нюкжинская СОШ» алагу?вдяри? Багдарика?н (улгур) Орон – тар дю?ды? бэй?э?. Ну?ан дэтту?-дэ, аги?ду?-да и?ндевки?. Орон девгэ?н лавукта, турукэ. Багдама лавукта – тар багдама колобо, си?ама лавукта – тар ко?номо колобо, тара би? эвэм?у?дук[6 - Эвэ, эвэкэ? – тар эне?кэ? бабушка.] до?лдыча?в. Орон аятку? бэлэмни? эвэнки?ду?. Орон гэрбиен хавалдя?ктули?н, ан?ани?лдули?н ичэдэли?н-дэ бу?вки?л. Орон гэрбилин ан?ани?лдули?: сиру?, иктэ?нэ, е?вка?н, сачари?, нями?, э?нэкэ?н. Орон гэрбин хавалдя?ктули?н: угучак, нё?рамни?, гилгэ. Эвэнки?л орорди нулгиктэдевки?л, булта?дявки?л. Минду? орорви а?чир. Би? бики?тту? и?ндем. Тэ?ли? минду? орокон бихин – эви?кэ?н. Ну?анман минду? энинми ани?ча?н. Ороко?нми-эви?кэ?нми би? Багдарика?н гэрбичэ?в. Ороко?нми-эви?кэ?нми гудейкэ?н! Ороко?нми-эви?кэ?нми багдарика?н! Иекэ?рин ну?анду?н кирака?р! Халгака?рин ну?анду?н химака?р! Наннака?нин ну?анду?н нямака?н! Э?хака?рин ну?анду?н бэрэмкэ?р! Ороко?нми-эви?кэ?нми аяка?н! Эхиткэ?н би? эви?кэ?ндиви э?нэм эви?рэ. Би? компьютернаилди эви?рди эви??нэм. Ороко?нми-эви?кэ?нми а?ки?тту?в книжнай полкаду? илгимадяран. Долболтоно би? Багдарика?нду?ви гуни?нэм: «Ая долбони?т!», эрдэт ме?лми?, ну?анду?н гуни?нэм : «Аятку? инэ?и?т!» Эвэнки?лду? багдама орон – тар Сэвэк-орон.     Дукуран Хохленко София, 12 ан?ани?чи?,     Ие?нэду? Нерюнгринскай районду? Саха Республикаду? бидери?,     5 классту? Г.М. Василевич гэрбивэн     гэрбитэдери? школаду? алагу?вдяри? Мин?и? эвэды? ту?рэ?нми Аминми аямамат минэвэ эвэды? ту?рэ?нмэ са?да?в алагу?ча?н. Тыкэ?н гуни?кин: «Э?нэкэл си? мэ?н?и?ви ту?рэ?нми ом?оро, ом?одё?о?с, орор а?чир о?дя?а?тын!» Би? эниннунми, н экнилнунми дю?ду?ви тадук татки?тту? эвэды?т ту?рэ?чи?нэм, урэду? (эгдэ?нду?) мун?и? урики?тту?вун упкачил бэел эвэдэ?тчэвки?л. Каникулил о?рактын, би? аминнунми эниннунми-дэ эгдэ?нтыки? орорди ?энэктэ?кивун, эхиткэ?н ня?н акиннунми Стасикнун ?энэктэде?нэм. Нонон аминми минду? гуни?кин: «Кэ, Артём, суругэт, улуминэ?гэт, би? синэвэ о?н улуми?дэ? алагу?дя?а?в, эвэды?т ту?рэ?ттэ?с ня?н алагу?дя?а?в». Би? аминнунми тугэ аги?ли? ?энэктэдечэ?вун, иманна эчэ су?та бирэ. Умнэ?т бирака?н дэрэ?нду?н улуки?л удялватын ичэрэв. Аминми минду? гунэн: «Эду? улуки?л бивки?л!» Тадук аминми дягдаду? улуки?вэ ичэрэн, гунэн: – Тар ичэткэл, улуки? тэгэтчэрэн! Аминми пэктырэ?вунми тэвуксэ?, минду? бу?рэн. Адыра?ка?н-кат би? пэктырэм, ура?м. Аминми минэвэ алагу?ллан, о?н аят пэктырэ?дэ?. Амаргу?т би? ады?лва-да улуки?лвэ ва?ча?в. Аминми гунэн: – Аят улуми?лде?э?с! Аминми минду? упкатва эвэды?т гуни?кин. Ан?ани?тыкин дюга би? эгдэ?ндулэ? ?энэктэ?нэм. Таду? мин?и?л амты?лви и?ндерэ. Мун?и? урики?твун бира Ко?ку гэрбичи? дагаду?н илитчаран. Бираду? бу? элбэси?нэрэв, оллолво олломи?нарав. Урики?тту? кэтэ хава? бивки?. Аха?л инэ?и?тыкин дэвгэ?лвэ ири?девки?л, ирэ?ксэлвэ мон?и?дявки?л, тэты?лвэ уллидевки?л. Тэгэлтэнэ би? Стасикнун орорво, гиркунал, оно??норов. Бу? нэ?мэлвэр га?нарав, орор удялдули?тын оно??норов. Орорво бакакса?л, угучакилвар гэлэ?ктэ?нэрэв. Угучакилду?вар тэгэксэ?л, орорво урики?ттулэ? илбэ?нэрэв. Конец ознакомительного фрагмента. Текст предоставлен ООО «Литрес». Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/chitat-onlayn/?art=70596241&lfrom=688855901&ffile=1) на Литрес. Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом. notes 1 Эвенки села Усть-Нюкжа Амурской области часто слово урэгора употребляют также в значении тайга, лес. 2 Эгдэн – тар аги?. 3 Ие?нэду? бидери?л эвэнки?л аги?ва, тайгава эгдэ?н, гуннэл, гэрбивки?л. 4 Илгимадями? – делать стоянку. 5 Хо?да?н – выстрел. 6 Эвэ, эвэкэ? – тар эне?кэ? бабушка.
Наш литературный журнал Лучшее место для размещения своих произведений молодыми авторами, поэтами; для реализации своих творческих идей и для того, чтобы ваши произведения стали популярными и читаемыми. Если вы, неизвестный современный поэт или заинтересованный читатель - Вас ждёт наш литературный журнал.