Qara?? k???n?n sirri

Qara?? k???n?n sirri Enid Blayton M?ht???m be?lik “M?ht???m be?lik” seriyas?na daxil olan bu kitabda d?rd u?aq v? onlar?n sevimli k?p?yi qara?? d???rg?sinin izin? d???rl?r. N?tic?d? t?hl?k?li hadis?l?r bir-birini ?v?zl?m?y? ba?lay?r. Enid Blayton Qara?? k???n?n sirri T?vl?d? – D?z bir h?ft?dir ki, burday?q! Bikar??l?qdan lap ?r?yim partlay?r, – Corc ?misi q?z? Enn? ?ikay?tl?nm?y? ba?lad?. ?slind?, bu q?z?n ad? Corc yox, Corcina idi, lakin onu h?min adla ?a??randa cavab vermirdi. ??nki q?z olmaqdan xo?u g?lmirdi, ?z?n? o?lan u?a?? kimi apar?rd?. – Dar?x?rsan? – Enn t??cc?bl? dill?ndi. – ?c?b i?dir, he? at ?apanda bel? demirdin! Boynuna al, at minm?diyimiz vaxtlarda t?vl?d? ??n? vurmaq da ?r?yinc? idi. – S?n? deyir?m ki, bura ?ox dar?xd?r?c? yerdir! N? hiss etdiyimi m?nd?n yax?? bil?c?ks?n? O z?hl?m getmi? Henrietta da bir t?r?fd?n! De g?r?m, ax? o bizim n?yimiz? laz?md?r, h?? – Henrini deyirs?n?! – Enn g?ld?. – ?slind?, siz onunla bir-biriniz? ?ox b?nz?yirsiniz. O da eynil? s?nin kimi o?lan olmaq ist?yir. Q?zlar ot tayas?n?n ?st?nd? oturmu?dular. Onlar ?ll?rind?ki buterbrodu yey?-yey? s?hb?t edirdil?r. ?trafdak? ??m?nlikd? is? atlar otlay?rd?. Yan t?r?fd? y?nd?msiz bir tikili g?z? d?yirdi. Giri? qap?s?n?n ?st?nd?ki iri l?vh?d? «Kapitan Consonun at??l?q m?kt?bi» s?zl?ri yaz?lm??d?. Corcla Enn bura bir h?ft? ?vv?l g?lmi?dil?r. Ennin qarda?lar? Culianla Dik is? m?kt?b yolda?lar? il? birlikd? boyskautlar[1 - Boyskaut – h?rbi qaydalara ?saslanan yeniyetm? t??kilat?n?n ?zv?] d???rg?sind? dinc?lirdil?r. At??l?q m?kt?bin? g?lm?k Enninin fikri idi. ??nki onun atlardan ?ox xo?u g?lirdi. Corc bu fikri ?ox b?y?nmi?, d?rhal ona qo?ulmu?du, lakin o?lanlar?n d???rg?d? olduqlar?n? ?yr?ndikd? m?sm?r???n? sallam??d?. Dedik ax?, o ?z?n? o?lan kimi aparma?? xo?lay?rd?, bu s?b?bd?n d? o?lanlarla yolda?l?q etm?kd?n xo?u g?lirdi. O?lanlar is? d???rg?y? gedibl?r! ??? bir bax! ?slind?, Corc ?z? d? m?mnuniyy?tl? onlara qo?ulard?, ancaq h?min d???rg? yaln?z o?lanlar ???n idi, q?zlar? ora buraxm?rd?lar. – Qulaq as, boyskautlar?n d???rg?sin? ged? bilm?diyin ???n ?z?nd?n ??xma?a d?ym?z, – Enn ?misi q?z?na dedi. – O?lanlar b?z?n q?zlardan uzaqda vaxt ke?irm?k ist?yirl?r. Bir ?z?n fikirl??, h?mi?? q?zlar?n yan?nda ola bilm?zl?r ax?! – Niy?? – Corc q?z?bl? dill?ndi. – Dikl? Culian?n el?diyi h?r ?eyi m?n d? bacar?ram. A?aclara, qayalara d?rman?ram, ?z? d? hara kimi des?n! ?st?lik, velosipedi ?la s?r?r?m, ?zm?yi is? onlardan yax?? bilir?m! – Henri d? bel? deyir, – Enn bic-bic g?l?ms?di. – Odur ha, g?r?rs?n, yen? at?n belind?dir! ?ll?ri d? cibind?. ?z? d? el? fit ?al?r, dey?rs?n, ?sl meht?rdir[2 - Meht?r – ata qulluq ed?n, atabaxan]! Corc bu s?zl?ri e?idib ?z-g?z?n? tur?utdu. Enn bu q?zlar?n aras?nda bir-birini g?rd?kl?ri d?qiq?d?n yaranan soyuqlu?un s?b?bini he? c?r ba?a d??? bilmirdi. Halbuki ikisi d? xasiyy?tc? bir-birin? ?ox b?nz?yirdi. ?kisi d? ad?n? d?yi?ib o?lan ad?na ox?atm??d?. Corcinaya Corc dem?s?n, q?tiyy?n hay verm?zdi, Henrietta da ona ancaq Henri dey?nd? cavab verirdi. Q?zlar eyni ya?da idil?r. ?kisinin d? sa?? o?lan saya?? vurulmu?du. Bundan ba?qa, Henrietta yax?? at ?ap?rd?, yar??larda ?oxlu m?kafat qazanm??d?. Bu is? Corcu daha da q?z?bl?ndirirdi, ??nki indiy? kimi he? bir q?z onu bel? m?s?l?l?rd? qabaqlamam??d?. Enn ?r?yind? onlar?n ikisin? d? g?l?rd?. X?sus?n d? q?zlar ac?qla bir-birini o?lan ad? il? deyil, «Henrietta» v? «Corcina» dey? ?a??randa q?hq?h? ??km?kd?n ?z?n? g?cl? saxlay?rd?. At t?vl?l?rinin sahibi kapitan Conson is? q?zlar?n bu didi?m?sind?n lap t?ng? g?lmi?di. – Siz niy? ?z?n?z? bel? apar?rs?n?z? – bir d?f? o, s?h?r yem?yi vaxt? onlardan soru?du. – M?g?r balacas?n?z? Yoxsa, b?y?d?y?n?z? unutmusunuz, q?zlar? Ax?r?nc? s?z Corcu da, Henrini d? tutdu, lakin he? biri dill?nm?di. ??nki h?r ikisi kapitan Consondan ??kinirdi. O h?r ?eyi ?z? dey?n, t?ndxasiyy?t adam idi. Bununla bel?, atlarla ?ox mehriban r?ftar edirdi. Arvad? il? birlikd? t?til zaman? m?kt?bli q?zlar?, o?lanlar? yanlar?nda saxlay?r, onlara yatma?a yer, yem?k verir, ?v?zind? is? o ki var i?l?m?y? m?cbur edirdil?r. Buna baxmayaraq u?aqlar yen? d? onlar?n evind? qalmaqdan l?zz?t al?rd?lar. – M?s?l? ayd?nd?r, – Enn ot tayas?n?n ?st?nd? yerini rahatlay?b dedi, – ?g?r Henri burada olmasayd?, s?n h?r ?eyd?n raz? qalard?n. M?layim hava, q???ng atlar… Kapitan Consonla arvad? da ?ox yax?? adamlard?r. – N? olsun, o?lanlar ki yan?m?zda deyill?r! – Corc dedi. – Onlar s?nin bu yaramaz Henrinin cavab?n? yax??ca ver?rdil?r. Evd? qalsayd?m, bundan yax?? olard?! – ?z?n g?lm?k ist?din, – Enn art?q ?z?nd?n ??xma?a ba?lam??d?. – Kirrin-kottecd?, valideynl?rinin yan?nda da qala bil?rdin. Ancaq m?n? qo?ulub bura g?ldin. Bir d? ki, bilirs?n n? var, b?sdir ?ikay?tl?ndin! Bu giley-g?zar?n art?q m?ni bezdirm?y? ba?lay?b. – Ba???la, Enn, – Corc s?hvini anlay?b ?zrxahl?q el?di, – dey?s?n, m?n, do?rudan da, ?z?m? yax?? aparm?ram. Y?qin, o?lanlar ???n dar?xm??am. Ax? onlarla t?kc? t?tild?n-t?til? g?r??? bilirik. Onlars?z t?tilin l?zz?ti olmur. S?n? bir s?z deyim?! H?r bir halda, burada ?r?yimc? olan bir ?ey var! – Bilir?m n?yi deyirs?n, – Enn g?ld?. – Timminin Henrid?n xo?u g?lmir, bu da s?n? l?zz?t el?yir. – Henri yox, Henrietta! – Corc d?z?li? etdi. – H?, bizim sevimli Timminin d? ondan z?hl?si gedir! Yaz?q it bu g?n ?ox yoruldu. Biz at ?apanda arxam?zca ne?? mil yol qa??b! Odur bax, indi d? dov?an yuvalar?n? imsil?yir. Timmi, bura g?l, bir az dincini al. Timmi h?v?ssiz halda yuvadan aralan?b q?zlar?n yan?na g?ldi. Tayan?n ?st?nd? ?z?n? yer el?yib Corcun ?ll?rini yalama?a ba?lad?. – Bilirs?n, Timmi, biz el? indic? s?nd?n dan???rd?q, – Corc ?z?n? itin? tutub dill?ndi. – Deyirdik ki, s?n ?ox a??ll? its?n, o iyr?nc Henrietta il? dostluq el?… Bu vaxt Enn ?misi q?z?n?n aya??na m?hk?m bir t?pik ili?dirdiyind?n Corcun s?z? a?z?nda qald?. ?ox ke?m?di ki, kimins? k?lg?si onlar?n ?st?n? d??d?. G?l?n Henrietta idi. ?z?nd?ki ifad?d?n Corcun son s?zl?rini e?itdiyi b?lli idi. Q?z?n ?lind? bir z?rf vard?. – S?n? m?ktub g?lib, Corcina, – o, soyuq s?sl? dill?ndi. – D?rhal g?tirdim ki, bird?n orada n?s? t?cili x?b?r yaz?lm?? olar. – Sa? ol, Henrietta, – Corc z?rfi al?b a?d?, oxuyub qurtaran kimi q??q?rd?: – Bir bax, Enn! M?ktub anamdand?r! O bunu deyib ?lind?ki ka??z? ?misi q?z?na uzatd?. Enn d?rhal al?b oxudu: «Atan x?st?l?nib. Xahi? el?yir?m, bir h?ft? d? orada qal. ?p?r?m. Anan». – G?r?rs?n, i?l?rimiz nec? t?rs gedir! – Corc qa?qaba??n? t?k?b dedi. – M?n d? ?mid el?yirdim ki, bir ne?? g?n? ev? qay?dar?q, o?lanlar da Kirrin-kottec? g?l?rl?r. ?ndi otur burada, bir h?ft? g?zl?! G?r?s?n, atama n? olub ki? Yoxsa, ba?? a?r?y?r? Bo? ?eydir! Sad?c?, bizim evd? ora-bura qa??b s?s-k?y salma??m?z? ist?mir. – ?g?r ist?yirs?ns?, biz? ged? bil?rik, – Enn t?klif el?di. – ?lb?tt?, ?g?r s?s-k?y, qar???ql?q s?ni narahat etm?y?c?ks?… Evd? t?mir gedir, divar ka??zlar?n? yenil?yirl?r. – Yax??, yax??! Bilir?m ax? burada, atlar?n yan?nda qalmaq ist?yirs?n. ?st?lik, valideynl?rin d? xaricd?dir. Biz orada ustalara mane ola bil?rik. N? etm?li, bir h?ft? d? d?zm?y? m?cburam. Kapitan Conson, ?lb?tt? ki, q?zlar?n qalmas?na raz?l?q verdi. Dedi ki, h?tta ?ad?rda da gec?l?y? bil?rl?r, ?g?r ist?s?l?r, u?aqlardan bir-ikisi d? onlarla qalar. Y?qin ki, q?zlar buna etiraz etm?zl?r. – Yox, n? dan???rs?n?z?! – Corc dill?ndi. – D?zd?r, biz ikilikd? qalmaq ist?rdik. Daha do?rusu, ??l?kd?, Timmi d? var ax?! Bu ?ox ?la olard?. Sizin yan?n?za da ancaq nahar el?m?k v? i?l?m?k ???n g?l?rdik. Enn ?r?yind? Corca g?l?rd?. Bilirdi ki, o, Henriettan? m?mk?n q?d?r az g?rm?k ist?diyi ???n bel? canf??anl?q edir. Bir t?r?fd?n d? hava yax?? olarsa, ?ad?rda ya?amaq, do?rudan da, maraql?d?r. – Zavall?, Corcina, – s?hb?t? ba?dan-ax?ra kimi qulaq asan Henrietta dedi. – Burada nec? dar?xd???n? bilir?m. Heyif ki, atlardan xo?un g?lmir. Bir d?, heyif ki… – K?s s?sini! – Corc kobudluqla onun s?z?n? a?z?nda qoyub oradan uzaqla?d?. Bayaqdan b?ri onlar? m??ahid? el?y?n kapitan Conson Henriy? yax?nla??b soru?du: – Siz niy? ?z?n?z? bel? apar?rs?n?z ax?? Ba?a d??m?rs?n?z ki, o?lanlar? yams?lamaqla o?lan olmayacaqs?n?z. He? olmasa, Ennd?n ibr?t g?t?r?n, o he? vaxt problem yaratm?r. Yax??, de g?r?m, t?vl?d?ki atlara saman vermis?n? – H?, – Henrietta ba??n? a?a?? sal?b dill?ndi. Bu vaxt balaca bir o?lan u?a?? qa?a-qa?a onlar?n yan?na g?lib dedi: – Bir o?lan g?lib, yan?nda axsaq bir at? da var. Dey?s?n, at?n aya??na n?s? olub. Soru?ur ki, siz ona k?m?k ed? bil?rsiniz, ya yox? – Yen? bu avaralar g?ldi d?! – kapitan Conson deyinm?y? ba?lad?. – Yax??, de ki, indi g?lir?m. Enn d? kapitan Consonun arxas?nca getdi, ??nki Henri il? ba?-ba?a qalmaq ist?mirdi. Uzaqdan Corcun bir o?lanla ar?q, ala-bula at?n yan?nda dayand???n? g?rd?. – Yen? bu at?n ba??na n? oyun a?m?san? – kapitan Conson heyvan?n aya??n? g?zd?n ke?irib dedi. – Qoy h?l?lik burada qals?n, biz onu sa?aldar?q. – Onu burada qoya bilm?r?m, – o?lan etiraz el?di, – biz yen? Sirli Xam Torpaqlara yola d???r?k. – Yaz?q heyvan add?m ata bilmir, o q?d?r yolu nec? getsin? ?g?r x?st? at? o boyda yolu getm?y? m?cbur ets?niz, polis ?a??raca?am, qoy atan buna g?r? cavab versin. Ba?a d??d?n? – Yox, yox! Polis ?a??rmay?n! – o?lan yalvarma?a ba?lad?. – M?nim g?nah?m yoxdur, atam ?z? dedi ki, sabah yola d??m?liyik. – Niy? bel? t?l?sirsiniz ki? – kapitan Conson maraqla soru?du. – Bir ne?? g?n g?zl?y? bilm?zsiniz? Xam Torpaqlar he? yer? qa?m?r. ?mumiyy?tl?, o d?z?ngahda n? i?iniz var ax?? Ora yax?n n? bir ferma var, n? d? ev. – Yax??, at? burada qoyaram, – o?lan heyvan?n aya??n? s??allayaraq dedi. Bel? g?r?n?rd? ki, at?n? ?ox ist?yir. – D?zd?r, d?st?d?n geri qalaca??q dey? atam hirsl?n?c?k, ancaq n? etm?k olar, sonradan onlara birt?h?r ?atar?q. Bu ortaboylu, ar?q, d?risinin r?ngi g?n??d?n yan?b-qaralm?? o?lan kapitanla sa?olla??b oradan uzaqla?d?. Ala-bula at is? sakitc? ?z yerind? dayanm??d?. – At? ki?ik t?vl?y? apar?n, – kapitan Conson ?z?n? Ennl? Corca tutub dedi. – ?ndi g?lib baxaram, g?r?m ona n? olub. Q?zlar at? t?vl?y? apard?lar. – Sirli Xam Torpaqlar! – yolda Corc dedi. – Q?rib? add?r. Y?qin, ora bizim o?lanlar? maraqland?rard?. H?tta d?rhal Xam Torpaqlara yola d??m?k ist?y?rdil?r, d?zd?r, Enn? – H?, d?z deyirs?n, – Enn raz?la?d?. – Birc? g?lib ??xsayd?lar! Lakin, m?nc?, onlar?n d???rg?d? kefl?ri k?kd?r, ??tin bura g?lm?k ist?sinl?r. Q?zlar x?st? at? t?vl?y? sal?b qap?n? arxadan ba?lad?lar. Geri qay?danda is? bir q?d?r ?vv?l at?n? g?tirmi? o?lan?n g?li?ini x?b?r ver?n u?aqla rastla?d?lar. – Corc! Enn! Siz? daha bir m?ktub g?lib! – u?aq h?l? yax?nla?madan q??q?rd?. – M?n onu ev? qoymu?am. Q?zlar bunu e?idib ev? t?r?f qa?ma?a ba?lad?lar. – ?mid el?yir?m ki, atam?n v?ziyy?ti yax??la??b, art?q ev? qay?da bil?rik, – Corc qa?a-qa?a deyirdi. – O?lanlar? da el? Kirrin-kottecd? qar??layar?q. Corc ev? ?atan kimi z?rfi g?t?r?b a?d?. G?zl?rini t?l?m-t?l?sik ka??zda yaz?lan s?tirl?rin ?st?nd? g?zdir?nd?n sonra q?fild?n el? q??q?rd? ki, Enn diksindi: – G?lirl?r! Enn d?rhal m?ktubu q?z?n ?lind?n al?b oxuma?a ba?lad?. «Sabah sizin yan?n?za g?lirik. ?g?r evd? qalma?a yer olmasa, ?ad?r qurar?q. ?mid el?yirik ki, vaxt?m?z? ?ox maraql? ke?ir?c?yik. H?rm?tl?: Culian v? Dik». – G?lirl?r! G?lirl?r! – Enn d? q??q?rma?a ba?lad?. – ?ox maraql? olacaq! – Heyif ki, burada onlar? maraql? he? n? g?zl?mir, – Corc m?z?ldand?. – Lakin, kim bilir, b?lk? d?, bel? deyil… Culian, Dik v? Henri ?misi o?lanlar?n?n ert?si g?n fermaya g?l?c?yini ?yr?n?nd?n sonra Corc ?ox d?yi?mi?di. ?ndi h?tta Henri il? d? n?zak?tli davran?rd?. Kapitan Conson ?lav? iki u?a??n da g?l?c?yini ?yr?n?nd? boynunun ard?n? qa??y?b dedi: – Onlara evd? yer ver? bilm?y?c?yik, bo? ota??m?z qalmay?b. Ya t?vl?d? yatarlar, ya da ?ad?rda, m?nim ???n he? bir f?rqi yoxdur. Lakin yem?yi biziml? birlikd? yey? bil?rl?r. – Yeni g?l?n o?lanlarla birlikd? on n?f?r olacaqs?n?z, – kapitan Consonun arvad? dedi, – Enn, Corc, Henri, Con, S?zanna, Alisa, Rita, Vilyam, Culian, Dik. B?lk?, Henri d? ?ad?rda yatmal? oldu. – Lakin biziml? yox, – Corc d?rhal dill?ndi. – M?n? el? g?lir ki, s?n Henri il? yax?? r?ftar etmirs?n, – missis Conson q?za m?z?mm?tl? bax?b dedi. – Halbuki siz onunla bir-biriniz? ?ox b?nz?yirsiniz. ?kiniz d? bel? hesab el?yirsiniz ki, bu d?nyaya o?lan kimi g?z a?mal? idiniz. – M?n Henriettaya ox?ay?b el?mir?m! – Corc ?s?bi halda dill?ndi. – Missis Conson, qoy ?mim o?lanlar? g?lib ??xs?n, onlar da bizim bir-birimiz? ox?amad???m?z? t?sdiql?y?c?kl?r. M?nc?, onlar Henriettan?n ?z?n? bel? baxmaq ist?m?y?c?kl?r! – Corc, bilirs?n n? var, ?g?r burada qalmaq ist?yirsinizs?, bir-biriniz il? yax?? yola getm?lisiniz, – missis Conson dedi. – Gedim g?r?m o?lanlar ???n yor?an-d???k tapa bilir?m. Enn, s?n d? m?niml? g?l. Enn, Corc v? Henri yerd? qalan be? u?aqdan ya?ca bir az b?y?k idil?r. B?t?n u?aqlar Dikl? Culian?n g?li?in? ?ox sevinirdil?r. ??nki Corcla Enn bundan ?vv?lki yay t?till?rind? Kirrin adas?nda ba?lar?na g?l?n b?t?n s?rg?z??tl?ri u?aqlara dan??m??d?lar. Balacalar?n ham?s? onlar? ?sl q?hr?man hesab el?yirdi. H?min g?n Henrietta s?h?r yem?yind?n sonra harasa yoxa ??xd?, u?aqlar onu axtarsalar da, tapa bilm?dil?r. – ?zizim, hara yoxa ??xm??d?n? – q?z, n?hay?t, g?lib ??xanda missis Conson soru?du. – ?z ota??mda idim, – Henrietta cavab verdi. – Ayaqqab?lar?m?, qalife[3 - Qalife – a?a??s? dar, yuxar?s? is? yanlardan enli h?rbi ?alvar. ?lk d?f? bel? ?alvar? Fransa general? Q.Qalife geyindiyi ???n s?z onun ad? il? ba?l? yaran?b.] ?alvar?m?, g?d?k??mi t?mizl?yirdim. – Aha! Q?hr?manlarla g?r??? haz?rla??r, – kapitan Conson g?l?-g?l? dedi. Bunu e?id?n Henri eynil? Corc kimi ?z-g?z?n? tur?utdu. – El? ?ey yoxdur! Bu i?l?ri ?oxdan g?rm?k ist?yirdim. Bir d? ki, ?g?r Corcinan?n ?misi o?lanlar? da ona ox?ay?rlarsa, m?nim onlarla he? bir i?im olmaz! – Niy? bel? deyirs?n? – Enn s?hb?t? qar??d?. – B?lk?, qarda?lar?m s?nin xo?una g?ldil?r? ?g?r ?ksin? olarsa, dem?li, problem el? s?nin ?z?nd?dir. Corc daha bu s?hb?t? qulaq asmaq ist?mirdi, odur ki Timmini d? yan?na al?b oradan uzaqla?d?. – E?itdin, Timmi, sabah Culianla Dik bura g?lirl?r, – yolda q?z ?z?n? itin? tutub dedi. – Biz be?imiz yen? bir yerd? olaca??q! Bu s?nin xo?una g?lir, d?zd?r, Timmi? – Hav! – it bir a??z h?r?b onun s?zl?rini t?sdiql?di. Sonra qaba?a d???b quyru?unu bulama?a ba?lad?. Timmi ?ox a??ll? heyvan idi, h?r ?eyi ba?a d???rd?. Ert?si g?n s?h?r tezd?n Corcla Enn t?vl?l?rd?n iki mil uzaql?qda yerl???n stansiyada qatarlar?n h?r?k?t c?dv?lini g?zd?n ke?irirdil?r. – Bax, bu qatarla g?l?c?kl?r, – Corc barma??n? c?dv?lin ?st?n? qoyub dedi. – Oradan s?h?r saatlar?nda ??xan yegan? qatar budur. G?norta saat 1-in yar?s?nda bura g?lib ?at?r. Biz is? 12-y? 10 d?qiq? qalm?? evd?n ??xsaq, yeti??rik. O?lanlar?n y?k?n? k?m?k el?y?rik. Lakin, m?nc?, onlar ?zl?ri il? bir o q?d?r d? ?ox ?ey g?tirm?zl?r. Q?zlar ev? qay?danda kapitan Conson uzaqdan onlar? g?r?b q??q?rd?: – Atlar? yemi?anl??a t?r?f apar?n, otlas?nlar. D?rd?n? bird?n apara bil?rsiniz? – ?lb?tt?! – Enn sevincl? dill?ndi. Q?z?n yemi?an kollar?n?n aras?nda g?zm?kd?n ?ox xo?u g?lirdi. Orada ensiz c???r boyunca d?mrovotu, b?n?v??, primula v? ?st? a? ?i??kl?rl? dolu yemi?an kollar? uzan?rd?. – Corc, t?l?s! – Enn q??q?rd?. – Atlar? g?t?r?b ged?k! Bu s?h?r hava el? g?z?ldir ki! Q?zlar d?rd cavan, sa?lam at? qabaqlar?na qat?b yola d?z?ldil?r. Timmi bir add?m bel? q?zlardan geri qalm?rd?. Onlar yenic? yola ??xm??d?lar ki, kapitan Consongilin evind? telefon z?ng ?ald?. D?st?yin o ba??ndan Enni soru?urdular. – T??ss?f ki, o, indi evd? deyil, – missis Conson cavab verdi. – B?s dan??an kimdir? Culian, s?ns?n! Enn g?l?nd? n? deyim? – Z?hm?t olmasa, deyin ki, biz saat 12-nin yar?s?nda Millinq Qrin avtobus dayanaca??nda olaca??q. Bir d?, sizin araban?z yoxdur ki? ?g?r varsa, Corcla Enn g?l?nd? onu da g?tir? bil?rl?r? Biz ?z?m?zl? ?ad?r v? b?zi ba?qa ??yalar da g?tiririk, arabas?z da??maq ??tin olacaq. – Siz? araba g?nd?r?rik, – missis Conson dedi. – Corcla Enn sizi qar??lama?a ged?rl?r, onlar araba s?rm?yi bacar?rlar. Sizin g?li?iniz? ?ox ?ad?q! Culian missis Consona t???kk?r ed?nd?n sonra qad?n d?st?yi asd?. Bird?n onun g?z? p?nc?r?nin qar??s?ndan ke??n Henriettaya sata?d?. Q?z?n ?st-ba?? h?mi??kind?n daha t?miz v? s?liq?li idi. – Henri! – missis Conson p?nc?r?d?n ona s?sl?ndi. – Corcla Enn haradad?rlar? Culianla Dik saat 12-nin yar?s?nda avtobus dayanaca??nda olacaqlar. Onlara x?b?r ver? bil?rs?n? Dey?rs?n ki, Vinkini arabaya qo?ub dayanaca?a yollans?nlar. – Yax??, – Henri cavab verdi. Bird?n q?z?n yad?na d??d? ki, Corcla Enn atlar? otarma?a apar?blar. – ?ndi xat?rlad?m, onlar atlar? yemi?anl??a apar?blar, h?min vaxta kimi g?lib ?ata bilm?zl?r. B?lk?, el? m?n ?z?m araban? g?t?r?b gedim? – Yax??, onda s?n get, – missis Conson raz?la?d?. – ?ox sa? ol, Henri. Lakin bir az t?l?s, vaxta az qal?b. B?s Vinki haradad?r? Tarlada? – Buralardad?r, – Henri bunu deyib at?n dal?nca yolland?. ?ox ke?m?d?n at? arabaya qo?dular, Henri qozlada oturdu. Yola d???nd? o, Corcla Ennin o?lanlar? qar??laya bilm?dikl?rin? g?r? nec? q?z?bl?n?c?kl?rini t?s?vv?r?n? g?tirib m?mnunluqla g?l?ms?di. Culianla Dik avtobus dayanaca??nda oturub q?zlar?n g?li?ini g?zl?yirdil?r. O?lanlar uzaqdan g?r?n?n arabaya g?zl?rini dikib Ennl? Corcun onun i?ind? olduqlar?na ?mid edirdil?r. – Yox, bu onlar deyil, – Dik dedi. – Ba?qa adamd?r, y?qin, k?nd? gedir. B?lk?, bizim dedikl?rimizi q?zlara ?atd?rmay?blar? Eybi yoxdur, bir az da g?zl?y?k. El? yenic? skamyada oturmu?dular ki, araba g?lib d?z onlar?n qar??s?nda dayand?. – Ennin qarda?lar? sizsiniz? – Henri arabadan onlara t?r?f s?sl?ndi. – Telefonda dedikl?rinizi onlara ?atd?ra bilm?dik, ona g?r? d? arxan?zca m?n g?ldim. Arabaya minin, ged?k! – Biz buna g?r? s?n? minn?tdar?q! – Culian bunu deyib y?kl?ri arabaya da??ma?a ba?lad?. – M?nim ad?m Culiand?r, bu is? qarda??m Dikdir. B?s s?nin ad?n n?dir? – Henri, – y?kl?ri arabaya yerl??dirm?kd? Culiana k?m?k ed?n q?z dill?ndi. Sonra ata t?pindi ki, dinc dayans?n. – Yax?? ki, g?ldiniz, – q?z s?z?n? davam el?di: – Yoxsa buradak?lar?n ?oxu balaca u?aqlard?r, atlara baxa bilmirl?r. Y?qin ki, ham?dan ?ox sizin g?li?iniz? Timmi sevin?c?k, d?zd?r? – Ennin qarda?lar? sizsiniz? – Henri arabadan onlara t?r?f s?sl?ndi. – Telefonda dedikl?rinizi onlara ?atd?ra bilm?dik, ona g?r? d? arxan?zca m?n g?ldim. Arabaya minin, ged?k! – Ah, bizim sevimli Timmimiz! – Dik ucadan dedi. Henri o?lanlara b?t?n ??yalar? arabaya yerl??dirm?kd? k?m?k el?di. O, q?z u?aqlar? kimi n?rm?nazik deyildi, k?k olmasa da, ?z?l?l?ri m?hk?m idi. – Y?qin ki, art?q yola d??? bil?rik. B?lk?, siz n?s? almaq ist?yirsiniz? Dondurma, ya da ba?qa bir ?ey? Nahar yem?yi saat 1-d?n tez olmayacaq. – Yox, d?rhal yola d?z?ls?k, yax??d?r, – Culian dedi. Henri bir g?z q?rp?m?nda qozlaya hoppan?b cilovu ?lin? ald? v? Vinkiy? komanda verm?y? ba?lad?. U?aqlar araban?n arxas?nda ?zl?rin? yer el?dil?r. Vinki q?fil yerind?n s??ray?b ir?li at?ld?. – Yax?? o?land?r, – Dik Culian?n qula??na p???ldad?. – Sa? olsun, bizi qar??lama?a g?ldi. Culian ba??n? t?rp?tdi. O, Ennl? Corcu g?rm?diyi ???n bir az m?yus olmu?du. Eyni zamanda fikirl??irdi ki, n? yax?? bu o?lan g?lib ??x?b. Yoxsa y?kl? bir bel? yolu piyada getm?k ??tin olacaqd?. At t?vl?l?rin? ?atanda Henri onlara y?kl?rini arabadan bo?altmaqda k?m?k el?di. Missis Conson araban?n s?sini e?idib onlar? qar??lamaq ???n bay?ra ??xm??d?, kandarda g?zl?yirdi. – H?! Ax?r ki, g?lib ??xd?n?z! D???n, d???n! Siz? q?lyanalt? haz?rlam??am. Y?kl?rinizi bax ora qoya bil?rsiniz. Henri, ?g?r o?lanlar t?vl?d? gec?l?y?c?kl?rs?, ?antalar? ev? da??ma??n m?nas? yoxdur. T??ss?f ki, Corcla Enn h?l? d? qay?tmay?blar. O?lanlar ev? girib ?ll?rini yuyandan sonra s?fr?y? oturdular. Missis Conson onlar? pe?enye il? limonada qonaq el?di. El? yenic? yem?y? ba?lam??d?lar ki, Enn qa?araq i??ri girdi. – Henri g?ldiyinizi x?b?r verdi! Ba???lay?n ki, sizi qar??laya bilm?dik. Biz el? bildik, qatarla g?l?c?ksiniz. ?ox ke?m?d?n Timmi d? h?y?canla quyru?unu bulayaraq i??ri y?y?rd? v? ?z?n? o?lanlar?n ?st?n? atd?. ?n ax?rda is? Corc g?lib ??xd?. – Culian! Dik! N? yax?? g?lib ??xd?n?z! – q?z sevincl? dill?ndi. – Yoxsa burada sizsiz ?ox dar?x?rd?q. B?s sizi kims? qar??lad?? – Bir o?lan idi, – Dik dedi. – Y?kl?rimiz? d? k?m?k el?di. Siz niy? onun bar?sind? biz? he? n? yazmam??d?n?z? – G?r?s?n, bu, Vilyam olub? – Enn maraqla soru?du. – Yox, ax? o, balacad?r, araban? t?kba??na s?r? bilm?z. – Yox, o q?d?r d? balaca deyildi, – Dik ba??n? bulay?b dedi, – el? biz ya?da olard?. – Siz? birc? Henrietta haqq?nda he? n? yazmam??d?q! – Corc dill?ndi. – O el? bilir, anadang?lm? o?land?r, ?ll?ri cibind? fit ?ala-?ala ?trafda g?zir. Biz d? onu ?l? sal?b g?l?r?k. Bird?n Enn n?yis? xat?rlay?b c?ld soru?du: – Sizi qar??layan o?lan ad?n? dem?di ki? – Dedi, qoy g?r?m nec? idi… – Dik fikirl??m?y? ba?lad?. – H?, yad?ma d??d?, ad? Henri idi! Qiyam?t o?land?r! Corc qulaqlar?na inana bilmirdi, heyr?td?n yerind? donub-qalm??d?. – Nec?? Henri? – n?hay?t, q?z dill?ndi. – Sizi o m?nfur q?z qar??lay?b? – Q?z niy?? – Culian t??cc?bl? soru?du. – Henri o?land?r, g?l?r?z u?aqd?r. – O, Henriettad?r! – Corc var g?c? il? q??q?rd?. Q?z?n ?z? q?z?bd?n q?pq?rm?z? olmu?du. – ?ndic? haqq?nda dan??d???m o z?hl?m getmi? q?zd?r. Ham?ya ad?n?n Henri oldu?unu deyir, sa?lar?n? o?lan saya?? vurdurur, qalife ?alvar geyinib b?t?n g?n fit ?al?r, bu atdan d???b o birin? minir… – Bura bax, Corc, – Dik q?z?n s?z?n? k?sib dedi, – o lap s?n? ox?ay?r ki! And i?ir?m ki, onun q?z oldu?u m?nim a?l?ma da g?lm?di. ?m?lli-ba?l? artistdir! – H?yas?zl???n d?r?c?sin? bir bax! – Corc sakitl??m?k bilmirdi. – Biz? bir k?lm? d? dem?d?n sizi qar??lama?a gedir, ?z?n? o?lan kimi q?l?m? verir, h?r ?eyi alt-?st edir! – Yax??, Corc, b?sdir ?z?nd?n ??xd?n! – Culian ?misi q?z?n? sakitl??dirm?y? ?al???rd?. – S?ni d? kims? o?lana ox?adanda xo?una g?lir, birc? ?eyi ba?a d??? bilmir?m ki, b?t?n bunlar n?y? laz?md?r? G?r?r?m ki, aradan ke??n m?dd?td? bir qram da a??llanmam?san! Corc he? n? dem?yib ild?r?m kimi otaqdan ??xd?. Culian boynunun ard?n? qa??y?b Dik? baxd?. – ??? d??d?k d?! – o?lan dill?ndi. – O niy? bel? el?yir? ?slind?, Henri onun xo?una g?lm?lidir, ??nki ikisi d? bir yuvan?n qu?udur. N? is?, y?qin, ?vv?l-ax?r ?yr???rl?r. – A?l?m k?smir, – Enn dedi. – Onlar?n yola getm?m?yi biz? ?m?lli-ba?l? problem yaradacaq. O, haql? idi, h?qiq?t?n d?, q?zlar?n aras?ndak? ??ki?m? onlara ?ox b?y?k ??tinlikl?r yaratd?… S?ms?k Corc otaqdan yenic? ??xm??d? ki, Henri i??ri girdi. ?ll?ri yen? qalife ?alvar?n?n cibind? idi. – Salam, Henrietta! – Dik ucadan dill?ndi. – Oho! Dem?li, m?nim haqq?mda art?q siz? m?lumat veribl?r! – q?z g?l?ms?yib dedi. – Siz m?nim o?lan oldu?umu fikirl???nd? bir xeyli ?yl?nmi?dim! Lakin, h?r bir halda, m?n Corcdan daha ?ox o?lana ox?ay?ram. – H?, y?qin, sa?lar?na g?r?, – Dik dedi. – Corcun sa?lar? il? m?qayis?d? s?ninkil?r daha d?zd?r. – N?bad? Corcun yan?nda bunu dey?s?n! – Enn qarda??na x?b?rdarl?q el?di. – Yoxsa d?rhal gedib ?sg?rl?r kimi sa?lar?n? lap dibd?n vurduracaq. – Henri, sa? ol ki, bizi qar??lad?n, ??yalar?m?z? arabaya y?kl?m?y? k?m?k el?din! – Culian q?za bir daha minn?tdarl?q el?di. – Yax??, b?s burada i?l?r nec? gedir? – Pis deyil, – Henri dedi. – H?, birc? ?am yem?yind? qalife ?alvar?m? d?yi?dirm?y? m?cbur etm?s?l?r… Bu, adam? q?c?qland?r?r. ??nki kapitan Conson ?z? masaya oturmam??dan ?vv?l i? paltar?n? d?yi?dirmir. – B?s ba?qa n? x?b?r var? – Culian limonad?ndan bir qurtum al?b soru?du. – Maraql? he? n? ba? verm?yib? – El? bir ?ey yoxdur, – Enn cavab verdi. – Maraql? n? varsa, atlarla ba?l?d?r, v?ssalam. Bura dar?xd?r?c? yerdir. Amma bu yax?nlarda bir yer haqq?nda e?itmi?ik. Ora «Sirli Xam Torpaqlar» adlan?r. – B?s niy? o yer? bel? deyirl?r? – Dik soru?du. – Bilmir?m, – Enn ?iyinl?rini ??kdi. – Dey?s?n, indi ora yaln?z qara??lar gedir. D?n?n bura bir qara?? o?lan g?lmi?di, at? da axsay?rd?. Dedi ki, tezlikl? Sirli Xam Torpaqlara yola d??m?lidirl?r. Bilmir?m orada n? i?l?ri var. E?itdiyim? g?r?, o yerin ?traf?nda n? bir ev var, n? d? ferma. – Qara??lar?n ad?t-?n?n?l?ri ?ox q?rib?dir, – Henri dill?ndi. – Onlar?n arxalar?nca g?l?n yolda?lar? ???n yolboyu qoyduqlar? i?ar?l?r m?nim xo?uma g?lir. Qara??lar h?min i?ar?l?r? «patrinl?r» deyirl?r. – Patrinl?r? M?n bu bar?d? e?itmi??m, – Dik dedi. – Bu, yollarda x?susi formada d?z?lm?? budaq par?alar?, yarpaqlard?r, el? deyil? – H?, – Henri t?sdiql?di. – Bir d?f? bizim ba?ban m?n? ba??n qap?s?n?n yan?nda o budaqlardan bir ne??sini g?st?rmi?di. Demi?di ki, qara??lar bu yolla onlar?n arxas?nca g?l?nl?r? x?b?rdarl?q edirl?r. Sonra da m?nas?n? izah el?mi?di. – M?nas? n? idi ki? – Culian maraqla soru?du. – Onlar?n ?atd?rmaq ist?dikl?ri fikir bundan ibar?t idi: «Buradak? adamlar acg?zd?rl?r, yax?? insanlar deyill?r, onlardan he? n? ist?m?!» – Henri bunu deyib g?l?rd?. – Ba?ban el? bel?c? d? demi?di, t?s?vv?r edirsiniz? – Bura g?l?n o qara?? o?landan h?min i?ar?l?ri oxuma??n yolunu ?yr?n? bil?rik, – Enn dill?ndi. – Bilm?k olmaz, b?lk?, n? vaxtsa i?imiz? yarad?. – D?zd?r, – Culian raz?la?d?. – Ondan qara??lar?n niy? Sirli Xam Torpaqlara getdikl?rinin s?b?bini d? soru?ar?q. Y?qin ki, ora bo? yer? yollanm?rlar. – Bura bax, b?s bizim Corc hara yoxa ??xd?? – Dik soru?du. H?min vaxt Corc t?vl?l?rin birind? cidd-c?hdl? atlar? qa?ovlay?rd?[4 - Qa?ovlamaq – d?mird?n d?z?ldilmi? dara?a b?nz?r di?li al?tin k?m?yi il? heyvan?n d?risini t?mizl?m?k]. B?t?n fikrini i?? vermi?di ki, Henrinin h?r?k?tini yad?ndan ??xarts?n. Yoxsa yen? qa?qaba??n? sallay?b ham?n?n ?hval?n? korlayacaqd?. «Yaramaz Henrietta! Buna bir bax! ?z?n? o?lan kimi g?st?rm?yi b?s deyil, h?l?, ?st?lik, Culianla Diki qar??lama?a da gedir! Y?kl?rin? k?m?k el?yir!» Q?z ba? ver?nl?ri yad?na sald?qca bir az da ?s?bil??ir, atlar? var g?c? il? qa?ovlama?a davam el?yirdi. – Dem?k, burada imi?s?n! – t?vl?nin qap?s? a?z?ndan Dikin s?si g?ldi. – Qoy s?n? k?m?k el?yim. Bura bax, Corc, s?n ?m?lli-ba?l? k?r?n olmusan ki! ?z?n? d? ?il bas?b. Corc zorla g?l?ms?yib ?lind?ki f?r?an? Dik? uzatd?: – Buyur. Culianla at ?apma?a getm?k ist?mirsiniz? Burada o q?d?r at var ki! Dik ?misi q?z?n?n hirsinin soyudu?unu g?r?b ?ox t??cc?bl?ndi. Ad?t?n, Corc ?s?bil???nd? t?kliy? ??kil?r, bir m?dd?t he? kiml? k?lm? k?sm?k ist?m?zdi. – ?ox yax?? olard?! – Dik dill?ndi. – H?tta birg?nl?k harasa, m?s?l?n, el? Sirli Xam Torpaqlara da ged? bil?rik. G?r?k oralar nec? yerdir! – Qiyam?t olar! – Corc h?y?canla dill?ndi. – Birc? ??rtim var: o q?z biziml? g?lm?sin! – Hans? q?z? – Dik ?vv?l ?z?n? bilm?zliy? vurdu. – H??, Henrini deyirs?n? M?n onun q?z oldu?una h?l? d? inana bilmir?m. ?lb?tt?, onu ?z?m?zl? aparmayaca??q, h?mi??ki kimi be?imiz bir yerd? yola d???c?yik. – ?ox g?z?l! – Corc sevinc?k raz?la?d?. H?min vaxt Culian il? Enn d? t?vl?y? g?ldil?r. El? bu zaman ?t?n g?n axsaq at?n? g?tir?n qara?? o?lan da g?r?nd?. O?lan?n ?irkli ?z?nd? g?z ya?lar?n?n izi qalm??d?. – At?m?n dal?nca g?lmi??m, – qara?? o?lan burnunu ??k?-??k? dedi. – Bilmirsiniz, o haradad?r? – At h?l? s?f?r? ??xma?a haz?r deyil, – Corc cavab verdi. – Kapitan Conson s?n? dedi ax?, bunun ???n vaxt laz?md?r. N? olub s?n?, a?lam?san? – Atam m?ni m?hk?mc? k?t?kl?di, – o?lan yen? burnunu ??k?-??k? dill?ndi. – Niy?? – Enn soru?du. – Niy? olacaq?! At? burada qoyub getdiyim? g?r?! Deyir ki, at?n aya??na m?lh?m s?r?b ba?lasan, ke?ib-ged?r. O, g?n? bu g?n y?kl?rl? birlikd? yola d??m?lidir, ala????m?z?[5 - Ala??q – ?ubuqdan qurulub ?st? ke?? il? ?rt?l?n k???ri m?nzili; ?ad?r] da aparmal?d?r. – Yaz?q at he? ?z?n? ??kib apara bilmir, ala???? nec? da??s?n? – Enn dedi. – Yoxsa, ist?yirsiniz ki, kapitan Conson x?st? at? i?l?tdiyiniz? g?r? sizi polis? versin, h?? Bax?n ha, o dediyini el?y?n adamd?r! – H?, bilir?m, – o?lan donquldand?, – ancaq m?n bu g?n at? aparmal?yam. Yoxsa geri qay?da bilm?r?m, atam bu d?f? m?nim qab?r?alar?m? s?nd?rar. – B?s niy? ?z? g?lmir, s?ni g?nd?rir? – Dik soru?du. O?lan dill?nm?di, ?irkli ?ll?ri il? g?z ya?lar?n? silib burnunu ??kdi. Sonra is? yalvarma?a ba?lad?: – Xahi? el?yir?m, at? m?n? verin! ?g?r onsuz qay?tsam, atam b?d?nimd? sa? yer qoymayacaq! U?aqlar?n bu o?lana yaz??? g?ldi. – Ad?n n?dir? – Enn x?b?r ald?. – S?ms?k, – o?lan dedi. – Atam m?ni bel? ?a??r?r. L?q?b yerin? d??s? d?, atan?n o?luna bel? ad verm?si a?las??an i? deyildi. Bel? d? q?ddar ata olar?! – D?z-?m?lli ad?n yoxdur? – Enn bir d? soru?du. – Var, amma yad?mdan ??x?b, – o?lan cavab verdi. – At?m? qaytar?n, xahi? el?yir?m, atam g?zl?yir. – M?n gedib onunla dan??aram, – Culian dedi. – Atan haradad?r? – Odur, orada! – o?lan yen? burnunu ??kib ?li il? kolluqlar? g?st?rdi. – M?n d? s?ninl? g?lir?m, – Dik dedi. Ax?rda u?aqlar?n ham?s? S?ms?y?n arxas?nca kolluqlara t?r?f yolland?. ?ox ke?m?d?n bir az aral?da qarayan?z, qa?qabaql? bir ki?inin dayand???n? g?rd?l?r. Onun s?x, q?vr?m sa?lar? vard?, qulaqlar?ndan da iri halqavari q?z?l s?r?alar as?lm??d?. U?aqlar ona yax?nla?d?lar. – Sizin at h?l? d?z-?m?lli yeriy? bilmir, – Culian dedi. – Ya sabah, ya da birisi g?n onun arxas?nca g?l? bil?rsiniz, kapitan Conson bel? dedi. – M?n at?m? el? indi g?t?r?b aparaca?am, – ki?i dill?ndi. – Biz ya bu gec?, ya da sabah tezd?n yola d???r?k. G?zl?m?y? vaxt?m yoxdur. – Hara t?l?sirsiniz ki? – Culian soru?du. – Xam Torpaqlar bir yer? qa?m?r! Ki?i ?z-g?z?n? tur?udub aya??n?n birini g?t?r?r?k o birini qoydu. – Siz bir-iki gec? burada qal?b sonra ?z k???n?z?n arxas?nca ged? bilm?zsiniz? – Dik soru?du. – H?, ata, o biri k??l? ged?rs?n, – qara?? o?lan da dill?ndi. – Ya da s?n Moiseyl? get, m?n d? burada qal?b g?zl?yim. At?m?z sa?alan kimi sizin arxan?zca g?l?r?m. – B?s yolu nec? tapacaqsan? – Corc soru?du. – Asanca! – o?lan dedi. – Onlar m?n? yolu ba?a salmaq ???n patrinl?r qoyacaqlar. – El?dir ki var! – Dik dill?ndi. – Patrinl?r tamam yad?m?zdan ??x?b. Sonra ?z?n? o?lan?n atas?na tutub dedi: – N? q?rara g?ldiniz? Ki?i cavab verm?yib ?z?n? o?luna t?r?f tutaraq n?s? dedi. U?aqlar he? n? ba?a d??m?dil?r, ??nki onlar qara?? dilind? dan???rd?lar. Sonra ki?i bir-bir onlar? ba?dan-aya?a s?z?r?k s?r?alar?n? yell?d?-yell?d? oradan uzaqla?d?. – O n? dedi? – Culian o?landan soru?du. Qara?? u?aq, ad?ti ?zr?, burnunu ??k?r?k dill?ndi: – ?ox hirsl?ndi, dedi ki, bu g?n yola d???r, m?n is? sonra Klipi, y?ni at?m?z? g?t?r?b onlar?n arxalar?nca getm?liy?m. Gec?ni d? Lizl? birlikd? buralarda bir yerd? ke?ir?r?m. – Liz kimdir? – Enn soru?du. – ?timdir, – o?lan bunu deyib ilk d?f? g?l?ms?nd?. – Onu buradan bir az aral?da ba?lam??am, yoxsa hindtoyu?ular?n?n ?st?n? cumur, kapitan Conson da ?s?bil??ir. – Kim olsa, ?s?bil???r! – Culian dill?ndi. – Dem?li, h?r ?ey yoluna qoyuldu. Sabah ?z Klipinin dal?nca g?l?rs?n, g?r?k o, yola ??xma?a haz?r olacaq, ya yox! – ?slind?, at?n burada qalmas? m?nim d? ?r?yimd?ndir. Klipin ?m?rl?k axsaq qalmas?n? ist?mir?m. ?nt?has? n? edim ki, atam ?ox q?z?bl?nir. – Yax??, sabah g?l?rs?n, – Culian bir d? t?krarlad?. – Biz? patrinl?ri d? g?st?r?rs?n, onlar?n m?nas?n? bilm?k ist?yirik. – G?l?r?m, – o?lan ?li il? burnunu silib dedi. – B?s m?nim komama baxmaq ist?mirsiniz? – Onsuz da bir i?imiz yoxdur, – Dik dedi. – B?lk?, gedib baxaq? – G?lin ged?k! – o?lan onlar? raz? salma?a ?al??d?. – Siz? patrinl?ri d? g?st?r?r?m. Liz d? ?z m?har?tini n?mayi? etdir?r. Bilirsiniz, o nec? a??ll? itdir! Bir vaxtlar sirkd? ??x?? el?yib! – Onda Timmini d? ?z?m?zl? g?t?r?rik, – Enn dedi. – Qoy o da Lizin g?st?r?c?yi n?mr?y? tama?a el?sin. Ey, Timmi, n? deyirs?n, ged?k? – Hav! – it bir a??z h?r?b quyru?unu bulamaqla ?z raz?l???n? bildirdi. – Yax??, onda biz sabah s?nin komana baxma?a g?l?rik! – Dik o?lana dedi. T?vl?d? gec?yar?s? H?min gec? o?lanlar t?vl?l?rin birind? gec?l?dil?r. Onlara birc? qara??lar?n at?n?n qald??? balaca t?vl?d? yer vermi?dil?r. Zavall? heyvan aya?? sar??l? halda dinm?z-s?yl?m?z yerd? uzanm??d?. Enn at? yava?ca s??allama?a ba?lad?. Bu, ar?q, ??limsiz, bir o q?d?r d? g?z?g?limli heyvan deyildi, ancaq q???ng, qonur g?zl?ri var idi. Samanlar?n ?st?n? qal?n m?l?f? sal?nm??d? ki, ??pl?ri u?aqlar?n ?tin? batmas?n. Q?zlar is? kapitan Consonun evind? gec?l?y?c?kdil?r. * * * Gec?yar?dan ke?mi?di. O?lanlar?n yatd??? t?vl?nin qap?s? q?fild?n yava?ca araland?. Ay i????nda qap?da kimins? silueti g?r?nd?. X?st? at d?rhal ba??n? qald?r?b qap?ya t?r?f baxd?, ?vv?l el? bildi ki, g?l?n qara?? o?land?r. S?ms?k at?n? ?ox sevir, ona qar?? h?mi?? yax?? davran?rd?. Ancaq qap?da dayanan adam o?lan?n atas? idi. At?n bu adamdan z?hl?si gedirdi, ??nki onu gah qam??lay?r, gah da t?pikl?yirdi. Klip qara?? ki?ini g?r?n kimi astadan ki?n?di. Zavall? heyvan aya?? sar??l? halda dinm?z-s?yl?m?z yerd? uzanm??d?. Enn at? yava?ca s??allama?a ba?lad?. S?ms?y?n atas?n?n o?lanlar?n t?vl?d? gec?l?dikl?rind?n x?b?ri yox idi. Ata t?r?f ged?nd? qaranl?qda Culian?n aya??n? tapdad?, b?dr?yib tapp?lt? il? yer? d?ydi. S?s? Culian yuxudan oyand?. – Kim var burada? – o?lan q??q?rd?. Ki?i qaranl?qda ??m?lib n?f?sini i?in? ??kdi. Culian ?z-?z?n? fikirl??di ki, y?qin, yuxu g?r?b. El? is?, b?s aya?? niy? a?r?y?r? Dem?li, onu kims? tapdam??d?. O?lan qarda??n? d?ms?kl?di: – Oyan! Dey?s?n, burada kims? var! F?n?rimiz han?? Ora bax, qap? taybatay a??qd?r! Bu l?n?t? g?lmi? f?n?r haradad?r ax??! Onlar, n?hay?t, f?n?ri tap?b yand?rd?lar. ?vv?l he? n? sez? bilm?dil?r, ki?i Klipin o biri t?r?fin? ke?ib gizl?nmi?di. Lakin Culian f?n?rin i????n? h?min yer? tutanda qara??n? g?rd?l?r. – Bu ki qara?? o?lan?n atas?d?r! – Culian q??q?rd?. – Tez aya?a durun g?r?k! Gec? vaxt? burada n? i?iniz var? Ki?i a??r-a??r aya?a qalxd?, qara??n?n s?r?alar? f?n?rin i???? alt?nda par-par par?lday?rd?. – Klipin dal?nca g?lmi??m, – o dedi. – Bu m?nim at?md?r, n?dir, guya bilmirsiniz? – Siz? dedik ax?, o, h?l? yeriy? bilmir, – Culian izah etm?y? ba?lad?. – ?st?yirsiniz ki, yaz?q at h?mi??lik axsaq qals?n? Sizin ki atlardan ba??n?z ??x?r, ?z?n?z d? yax?? bilirsiniz ki, bu v?ziyy?td? onu yola ??xartmaq olmaz. – M?n? ?mr olunub ki, ala????m? toplay?b ham? il? birlikd? yola d???m. – Kim ?mr el?yib? – Dik soru?du. – Barni Bosvella. O bizim a?am?zd?r. Sabah yola d??m?liyik! – Niy? ax?? – Culian bu t?l?sk?nliyin s?b?bini he? c?r anlaya bilmirdi. – Xam Torpaqlarda qeyri-adi n? var ki? Bu n? sirdir bel?? – Sirr-zad deyil, sad?c?, Xam Torpaqlara yollanmal?y?q, v?ssalam! – Orada n? ed?c?ksiniz ki? – bu d?f? Dik ?z?n? saxlaya bilm?yib soru?du. – Bir karvan adam?n bombo? ??ll?kd? n? i?i ola bil?r? Xam Torpaqlar?n ?traf?nda ya?ay?? m?sk?ni yoxdur ax?! Ki?i ?iyinl?rini ??kib cavab verm?di. Sonra Klip? t?r?f add?mlay?b at? yerd?n qald?rmaq ist?di. Ancaq Culian ona mane olmaq ???n q?tiyy?tl? qaba?a durdu. – Yox! Bel? olmaz! Buna imkan verm?r?m! At? aparmaq ist?yirsinizs?, bir ne?? g?n g?zl?m?li olacaqs?n?z. Zavall? heyvan ?z?n? g?lsin, sonra. Dik, tez ol, kapitan Consonu bura ?a??r! O n? ed?c?yini yax?? bilir! – Yax??, laz?m deyil, he? kimi yuxudan oyatmay?n, – ki?i dill?ndi. – Ancaq bax?n ha, ?al???n at? o?luma tez qaytaras?n?z. Yoxsa onu burada ba?qa m?qs?dl? saxlad???n?z? d???nm?y? ba?layaca?am. Bildiniz? Ki?i bunu deyib q?z?bl? Culiana baxd?. – Biz? h?rb?-zorba g?lm?k laz?m deyil! – Culian sakit s?sl? dill?ndi. – Ax?r ki, v?ziyy?ti ba?a d??d?y?n?z? sevindim. Sabah ?z k???n?zl? birlikd? yola d???n, at?n?z? da m?mk?n oldu?u q?d?r q?sa vaxtda o?lunuzla yollayar?q. Qara?? ki?i qap?ya yax?nla??b k?lg? kimi nec? g?lmi?dis?, el?c? d? yox oldu. – B?t?n bunlar ?ox q?rib?dir, – Culian t?vl?nin qap?s?n? i??rid?n m?hk?m ba?lay?b qarda??na dedi. Ert?si g?n is? o?lanlar gec? ba? ver?nl?ri kapitan Consona dan??d?lar. – H?, g?r?k sizi onun g?l? bil?c?yind?n x?b?rdar ed?ydim, – kapitan dedi. – Qara??lar ?ox vaxt ?z heyvanlar? il? yax?? r?ftar el?mirl?r. M?nc?, Klipin aya?? birig?nd?n tez sa?almayacaq. G?z?l g?n H?min g?n u?aqlar onlara tap??r?lan t?s?rr?fat i?l?rini yerin? yetir?nd?n sonra Timmini d? g?t?r?b atlar?n belind? g?zintiy? ??xd?lar. Birc? Corc Henrinin d? onlarla birlikd? ged?c?yini e?idib g?zintiy? ??xmaqdan imtina el?di. B?han? kimi is? onu g?st?rdi ki, guya ba?? a?r?y?r. ?lb?tt?, u?aqlar m?s?l?ni ba?a d??m??d?l?r. Lakin onlar Corcun Henriy? qar?? haqs?zl?q etdiyini fikirl??irdil?r. Odur ki q?z? g?zintiy? g?lm?k ???n dil? tutmad?lar. D???nd?l?r ki, bel? yax??d?r: qoy evd? qal?b a?l? ba??na g?lsin! Bel?likl?, u?aqlar Corcsuz v? Timmisiz yola d??d?l?r. Xeyli getdikd?n sonra onlar?n qar??s?nda g?z i?l?dikc? uzanan Sirli Xam Torpaqlar dayanm??d?. – ?c?b ad? var! – Dik dedi. – Bax?n, g?r?n ne?? mil uzan?r! Aman Allah, ?trafda g?r n? q?d?r ard?c kolu bitib! – H?, ancaq bura he? d? sirli t?sir ba???lam?r, – Henri dill?ndi. – H?r bir halda, bura ?ox sakit v? cans?x?c? yerdir, – Enn d? ?z fikrini bildirdi. – Y?qin, gec? bu yer daha qorxulu v? ?srar?ngiz olur, – Henri dedi, – g?nd?zl?r is? adi t?sir ba???lay?r. Atla g?zinti ???n yax?? yerdir, v?ssalam. Ancaq ba?a d??m?r?m, bura niy? Sirli Xam Torpaqlar deyirl?r? – M?nc?, ona g?r? bel? deyirl?r ki, y?z ill?r bundan ?vv?l burada n?s? q?rib? bir hadis? ba? verib, – Dik dedi. – Onda insanlar ifrit?l?rin varl???na, bu kimi ba?qa ?eyl?r? inan?rd?lar. Bir q?d?r d? getdikd?n sonra Dik q?fild?n at?n? ?yl?yib ????rd?: – Ora bir bax?n! ?r?lid? n?s? qaralt? var! U?aqlar g?zl?rini onun g?st?rdiyi s?mt? zill?dil?r. – Ala??qlard?r! – Culian dedi. – H?, ?lb?tt?! Klipin sahibi bu g?n s?h?r tezd?n yola d???c?kl?rini demi?di. Yad?n?zdan ??x?b? Ged?k onlara daha yax?ndan baxaq. U?aqlar bu t?klifi b?y?ndil?r v? qara?? k???n? t?r?f ?apma?a ba?lad?lar. Yax?nla?d?qca ala??qlar daha r?ngar?ng g?r?nm?y? ba?lay?rd?. C?mi d?rd ala??q var idi: ikisi q?rm?z?, biri mavi, dig?ri is? sar?. Qara??lar a??r-a??r ir?lil?yirdil?r, ar?q yab?lar y?kl?rini g?cl? ??kib apar?rd?lar. U?aqlar qara?? k???n? lap yax?nla?m??d?lar, bu vaxt qara??lardan biri barma??n? uzadaraq yan?ndak? yolda??na onlar? g?st?rdi. – Bu ki gec? x?lv?tc? t?vl?y? g?l?n ki?idir! – Culian dedi. – S?ms?y?n atas?! ?c?b g?rk?mi var imi?, qaranl?qda yax?? g?rm?mi?dim, lap sa?-saqqal bas?b ki! Bir q?d?r d? getdikd?n sonra Dik q?fild?n at?n? ?yl?yib ????rd?: – Ora bir bax?n! ?r?lid? n?s? qaralt? var! – G?nortan?z xeyir! – Dik uzaqdan qara??lar? salamlad?. Cavab g?lm?di. Qara??lar naraz?l?qla bu d?rd atl?ya bax?rd?lar. – Yolunuz hayanad?r? – bu d?f? Henri onlara s?sl?ndi. – Dey?s?n, sahil? t?r?f gedirsiniz. – Bunun siz? d?xli yoxdur, – S?ms?y?n atas?n?n yan?ndak? ya?l?, ?alsa? ki?i dill?ndi. – U?aqlar, qara??lar el? bilirl?r ki, biz onlar? g?d?r?k, – Dik p???ldad?. – G?r?s?n, burada n? yeyib-i?irl?r? Yax?nl?qda d?kan-filan da g?z? d?ymir. Y?qin, b?t?n ?rza?? ?zl?ri il? da??y?rlar. – ?ndi soru?ub ?yr?n?rik, – qara??lar?n naraz? bax??lar?ndan q?tiyy?n ??kinm?y?n Henri bunu deyib onlara yax?nla?d?. – Burda n? il? dolan?rs?n?z? Suyu haradan al?rs?n?z? – q?z soru?du. – Yem?yimizi ?z?m?zl? da??y?r?q, – qara?? ba?? il? ala???? g?st?rib dedi. – O ki qald? suya, bulaqlar?n yerini bilirik. – K???n?z bu ??ld? ?ox qalacaq? – Henri bir d? x?b?r ald?. – Bunun s?n? d?xli yoxdur, – ?alsa? qoca q?z?n ?st?n? q??q?rd?. – Bizd?n ?l ??kin! At?n?z? s?r?b buradan gedin! – Ged?k, Henri, – Culian at?n?n ba??n? ?evirib dill?ndi. – Bizim sual verm?yimiz onlar?n xo?una g?lmir. Y?qin, el? bilirl?r ki, b?t?n bunlar?, sad?c?, maraq xatirin? soru?muruq, m?qs?dimiz onlar? g?dm?kdir. Bu vaxt ala??qlardan qarag?zl?, q?vr?msa?l? u?aqlar ba?lar?n? ??xar?b onlara baxma?a ba?lad?lar. Ancaq Henri u?aqlara yax?nla?maq ist?y?nd? onlar ?rk?k dov?anlar kimi qa??b yoxa ??xd?lar. – Yaman adamayovu?mazd?rlar, – Henri Culiangilin yan?na qay?d?b dedi. – Qara??lar?n q?rib? h?yat t?rzi var, b?t?n h?yatlar? araba t?k?rl?rinin ?st?nd? ke?ir, h?mi?? yoldad?rlar, he? yerd? ?zl?rin? daimi m?sk?n salm?rlar. Yax??, ged?k, Sultan! Sultan Henrinin at?n?n ad? idi. Heyvan ita?tl? dig?r atlar?n arxas?nca add?mlama?a ba?lad?. Bir azdan qara??lar?n ala??qlar? g?zd?n itdi. Culian g?ldikl?ri yolu yadda saxlama?a ?al???rd?, ??nki azmaqdan qorxurdu. Tez-tez ?lind?ki kompasa bax?rd?. Bel?c?, u?aqlar b?t?n g?n? ??l? g?zib-dola?d?lar, nahar etdil?r. Missis Conson onlar?n ?antas?na o q?d?r dadl? yem?kl?r qoymu?du ki! Buterbrodlar, suda bi?mi? yumurta, salat, kolbasa, albal? piroqu, iri v? sulu armudlar… T?sad?f?n tapd?qlar? bula??n buzlu suyundan l?zz?tl? i?dil?r. N?hay?t, Culian saata bax?b dedi: – ?ox uzaqla?m???q, indi geri qay?tma?a ba?lasaq, g?nbatana kimi ev? g?cl? gedib ?atar?q. U?aqlar onunla raz?la??b atlar?n?n ba??n? ev? t?r?f ?evirdil?r. Ancaq bir q?d?r ged?nd?n sonra Dik at?n? ?yl?yib qarda??na dedi: – Culian, s?n ev? t?r?f getdiyimiz? ?mins?n? M?nc?, buradak? xam torpaqlar g?ldiyimiz yoldak?ndan f?rqlidir; qumu ?oxdur, ard?c kollar? is? daha seyr?kdir. Xam Torpaqlarda m?nz?r? eyni oldu?undan yolu ba?qa he? n? il? ay?rd etm?k m?mk?n deyildi. Culian da at?n? saxlay?b ?trafa diqq?tl? n?z?r salma?a ba?lad?. – H?, el?dir, – o?lan dill?ndi, – bura bir q?d?r f?rqli t?sir ba???lay?r, ancaq, dey?s?n, istiqam?timiz d?zd?r. G?lin bir az da ir?lil?y?k. He? olmasa, ?f?qd? istiqam?ti m??yy?nl??dirm?k ???n n?s? olsayd?… Amma bu d?z?nlikd? h?r yer eynidir. Onlar istiqam?ti d?yi?m?d?n yollar?na davam etdil?r. Bird?n Henri q?fil dayan?b dedi: – Ora bax?n! O n?dir el?? U?aqlar atdan yer? hoppan?b ?yil?r?k otlar?n aras?nda n?s? axtaran Henrinin yan?na t?l?sdil?r. – Culian, bir bax, rels? ox?ay?r, – q?z dill?ndi. – Ancaq ?ox k?hn?lib, h?m d? paslan?b. Burada d?miryol relsi n? g?zir ax?? U?aqlar ham?s? otlar?n aras?ndak? torpa?? ?ll?ri il? qazma?a ba?lad?. – H?, d?qiq relsdir! – Culian dill?ndi. – Do?rudan da, burada d?mir yolu n?y? laz?md?r ax?? – M?n d? bilmir?m, – Henri dedi, – t?sad?f?n g?z?m? sata?d?. H?tta ?vv?l g?zl?rim? inanmad?m. Конец ознакомительного фрагмента. Текст предоставлен ООО «ЛитРес». Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=68289664&lfrom=688855901) на ЛитРес. Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом. notes 1 Boyskaut – h?rbi qaydalara ?saslanan yeniyetm? t??kilat?n?n ?zv? 2 Meht?r – ata qulluq ed?n, atabaxan 3 Qalife – a?a??s? dar, yuxar?s? is? yanlardan enli h?rbi ?alvar. ?lk d?f? bel? ?alvar? Fransa general? Q.Qalife geyindiyi ???n s?z onun ad? il? ba?l? yaran?b. 4 Qa?ovlamaq – d?mird?n d?z?ldilmi? dara?a b?nz?r di?li al?tin k?m?yi il? heyvan?n d?risini t?mizl?m?k 5 Ala??q – ?ubuqdan qurulub ?st? ke?? il? ?rt?l?n k???ri m?nzili; ?ad?r