В тебе слишком много красного перца, А мне бы хотелось побольше соли. И мыслей, и чувств от чистого сердца, Что не врезаются в мозг до боли… В тебе очень мало радуги, света. Ты так высоко вознесся над небом! Я больше не жду твоего ответа, Кормленная только насущным хлебом… Ты принял за ложь мое откровение, А чувства свои в других растерял. Но ты

ОЛИГАРХНИНГ МЕРОСХЎРИ

-
Тип:Книга
Цена:80.09 руб.
Издательство: -
Год издания: 101
Просмотры: 266
Скачать ознакомительный фрагмент
КУПИТЬ И СКАЧАТЬ ЗА: 80.09 руб. ЧТО КАЧАТЬ и КАК ЧИТАТЬ
ОЛИГАРХНИНГ МЕРОСХЎРИ Chingiz Abdullayev Чингиз Абдуллаев– 1959 йил 7 апрелда Боку ша?рида ту?илган. ?у?ушунослик фанлари доктори. Озарбайжон Ёзувчилар уюшмаси котиби, ПЕН-клубнинг вице-президенти, Хал?аро адабиёт фондининг ?амраиси, Хал?аро ёзувчилар уюшмалари Кенгаши ижроия комитети аъзоси. Асарлари МД? ва Болти?бўйи давлатлари, А?Ш, Франция, Швеция, Норвегия, Туркия, Руминия. Исроил, Болгария, Сербия ?амда бош?а хорижий мамлакатларда ўн саккиз тилда чоп этилган. Умумий тиражи йигирма миллиондан ошади. Адибнинг асарлари асосида ўнта бадиий фильм ва иккита сериал суратга олинган. ОЛИГАРХНИНГ МЕРОСХЎРИ Анонс Бирданига афсонавий меросга – уч миллиард “кўки”га эга бўлишни бечора?ол журналист Ринат Шарипов тушида ?ам, ўнгида ?ам хаёлига келтирган эмасди. ?аёти эртаклардагидек ўзгариб кетди: ?имматба?о машина, ?ашаматли ресторанлардаги тушликлар, ?оли-жонига ?ўймайдиган бе?исоб со?ибжамоллар… Афсуски, текин пишло?, фа?ат, ?оп?ондагина бўлади. Бошига кутилмаганда ё?илган бойликнинг Ренат ?а?ини эса тўлаши керак… ?ўр?ув билан. Кимдир унга ў? ?ам узиб кўрди, ?озирча бу - фа?ат ?ўлидан яраланиш билан тугади. Ким унинг пайига тушган? Унга ?аддан зиёд бойликни мерос ?олган олигарх амакисининг вертолётини портлатган кимсалар эмасмикин? Бу саволнинг жавоби чекига тушган бойликдан ?ам кўпро? гаранг ?илишини Ренат ?али билмайди. КИРИШ Ушбу вилла Антибдан беш ча?иримлар узо?ликда – юксак о? деворлар ортида жойлашган эди. Илгари девор анчагина паст эди, янги хўжайин эса уни ?айта ?уриб, баландлигини тўрт метрга етказди. ?амма томонга ча?ирилмаган ме?монларни кузатадиган камералар ўрнатилди. Эндиликда бош?а виллаларда яшайдиган ?ўшниларнинг кўзи а?ён-а?ёнда дарвоза олдида кўринадиган ?ўри?чиларгагина тушиб ?олиши мумкин эди. Чунки ?ўри?чилар деворни таш?и томонидан айланиб, чор атрофни ди??ат билан кўздан кечиришарди. Аммо бу ердаги ?ўшнилар унчалик синчиков эмасди. Вилла ?овлисида махсус жи?озланган ?ўниш майдончаси борлигини, Ниццадаги аэропортдан тез-тез вертолётлар келиб туришини, бу эса вилла со?ибларини автомобилда саё?ат ?илишдек ?алвадан халос ?илишини кўпчилик биларди. Ўша куни вертолёт эрталабки соат ўнда учиб келди. Унгача со?чилар ўтирган икки машина виллани тарк этиб, Ницца томонга жўнаб кетган, бу ерда эса хўжайиннинг ўзи, рафи?аси, ў?ли ва унинг оиласи билан бирга учиши лозим бўлган со?чилар бошли?и ?олганди. ?амма нарса жўнаб кетишга шай ?илиб ?ўйилганди. Вертолётда ўтирган учувчи хўжайиннинг ў?ли билан хотини машинасига я?инлашаётганини кўриб туради. Саккиз ёшлардаги малла соч бола уларни олиб кетишга келган вертолётга ?еч бир ?изи?ишсиз бо?ар, буна?а транспорт воситаларига ўрганиб кетгани учун уни ?айри табиий нарса сифатида ?абул ?илмасди. Болакайнинг онаси – ўттиз ёшлардаги чиройли че?расида норозилик ифодаси бал?иган аёл ўринди??а ў?ли билан ёнма-ён жойлашди. Учувчи ўзи хизмат ?иладиган виллаларда буна?а ?ўллари бежирим, оё?лари узун ва келишимли аёлларнинг кўпини кўрганди. Буна?алар одатдаги соби? мода юлдузлари ёки Ложувард ?ир?о?дадаги ?ашаматли “истиро?атго?”ларнинг эгаси бўлмиш бойларга эрга чи??ан ёки жазмани бўлмиш актрисалардан иборат эди. Ичкаридан со?чилар бошли?и о?ир жомадонни кўтариб чи?ди. Афтидан, унинг ичига хўжайин бош?а ?ўри?чиларга ишонмайдиган пул ёки бош?а ?имматба?о нарсалар жойланган эди. ?ўри?чилар бошли?и вилла хўжайинини кутмасдано? вертолётга чи?иб олди. Аёл афтини норозилик билан бужмайтирди: у кимлигидан ?атъий назар, бирор кишини, ?атто ўз эрини ?ам кутишни ё?тирмасди. Ни?оят вилла хўжайинининг ўзи кўринди, учувчи Антиб ?удудидаги анти?а кошона со?иби бўлмиш инсонга ?айриихтиёрий ?урмат билан бо?ди. Хўжайин ёр?ин рангдаги костюм кийган, ?ора кўзойнак ва о? шляпада енгилтак олифталарга ўхшаб кетарди. Бойлар ўзига хос ?алати феълли инсонлар балади-да, ўйлади учувчи. Вертолётни ча?иришнинг ўзи икки минг доллар турса-да, буна?а ?ашаматда яшайдиганлар учун бу пул ?исобланмасди. Хўжайин вертолёт кабинасига тезгина чи?иб олгандан сўнг, со?чилар бошли?и учувчига ишора ?илди. Машина ?авога кўтарилди. У бир ярим да?и?адан сўнг денгиз устидан учаётганда портлади. Пляжда чўмилаётган минглаб чўмилувчиларнинг кўз олдида фожиали ва эсдан чи?майдиган манзара рўй берди. Вертолёт худди ракета теккандек бирданига парчаланди. Унинг увадалари дам олувчиларнинг ва?имали ?ий?ири?лари остида денгиз узра ё?илди. 1 боб Боши чидаб бўлмас даражада о?рирди. Уйига эрталаб соат бешларда келганди чамаси. Ичишни сал ?аддидан ошириб юборипти. У чўнтагидан чи??ан ?ижимланган ?о?оз пулларга ?араб турди-да, столча устига ?ўйди. Пул деган лаънати доимо ?алокатли тарзда етишмасди. У тўшакдан ?ўз?олиб, бор пулларини ?айта санади. Саккиз минг рубл. Тахминан уч юз доллар. Сўнгги иккита ма?оласи учун журналдан олган ?алам ?а?идан ?олгани шу эди. У хўмрайди. Журнал ?ийла маш?ур бўлиб, унга икки минг доллар тўлаганди. ?анчалар тез ва а?мо?она сарфлапти-я. Бунча катта пулни нимага харж ?илиш мумкин? Дўстлари билан кечаги учрашувда икки юз доллардан кўпро? кетди. Унча катта бўлмаган кафеда ўтириш унча ?иммат эмас – ?исоб-китоб вара?асига кўра тўрт жўранинг маишати олти минг сўмдан кўпро??а тушганди. Афтидан уч шиша аро? ичилганди ёки тўрттадир. Ани? эслайолмайди. ?олган пуллар ?ани? У кароватга ?айтди. Мана янги кўйлак, янги пойабзали. Москвада нарх баландлигига ?арамасдан, унга яхши ботинка керак эди, икки юз долларнинг ба?ридан ўтишга тў?ри келди. Майда ?арзларини узди. ?айдандир пайдо бўлганиб ?олган Лиза ?изига куртка олиш ба?онасида бир ла?зада тўрт юз долларини шилиб кетди. У кароватда ўтирган кўйи хўрсинди. Улар бир неча йиллар му?аддам ажрашиб кетган бўлишса-да, Лиза ички бир сезги билан унинг ?ўлига пул тушгани пайтни ани? сезарди. Ким билсин, сав?и табиийнинг бунга ?еч ?ана?а дахли бўлмаслиги ?ам мумкин. Лизанинг ?ам касби журналист – телевидениеда ишларди. У ерда маошни анча яхши ва мунтазам тўлашарди. Айнан шунинг учун ?ам ажраб кетишганди. Топадиган пулининг баракаси йў?лиги хусусидаги Лизанинг танбе? ва киноялари жонидан тўйдирганди. Ренат ўзини эркин ижодкор ?исоблар, Москвага келганидан бери шуна?а турмуш тарзига кўникиб кетганди. Бу эса Лизага ё?масди. Унинг матбуотда эълон ?илган янги ма?олаларини кўрибо?, ?ўлига ?ачон пул тушишини ани?лаш Лизага чўт эмасди. Лиза дар?ол унинг арзимас ми?дордаги алиментни ?ам ўз ва?тида тўлай олмаганини эслаб ?оларди. ?олбуки, ?онунга кўра у ?изини бо?ишга мажбур бўлиб, бундан ?еч ?ачон бўйин товлаган эмасди. Лекин гап олти ёшли ?изининг та?дири ?а?ида кетаётган бўлса-да, хотинининг доимий таъмагирлиги жонига тега бошлаганди. ?изи эсга тушгач, беихтиёр жилмайди. ?изининг исмини мар?ум онаси шарафига Катя деб ?ўйишганди. У невараси ту?илишидан бир йил олдин, Лиза билан тўйлари ўтгандан сўнг роппа-роса бир ойдан сўнг дунёдан ўтганди. ?изи Ринатда бўлгани каби томиридаги татар ва славян ?они ажиб тарзда ?оришиб, чинакам со?ибжамол бўлиб ўсаётганди. Отаси Равил Шарипов етмишинчи йиллар бошида Киевда ў?иб юрган кезларида украин ?изи Екатерина Полищукка уйланганди. Етмиш олтинчи йилда Ринат ту?илди. Онаси ?ана?а бахтиёр яшаганларини доими эслаб турарди. Афсуски, бу бахтнинг умри ?ис?а экан, Ренат тўрт ёшга кирганда отаси тасодифий авто?алокатдан ?алок бўлди. Ў?ли отасини суратлари ва болаликдан ?олган ?ира-шира хотиралари ор?али биларди. Го?о, отаси тушларига ани?-тани? ва эсда ?оладиган ?иёфада кирарди. Улар ?атто ўзаро су?бат ?ам ?уришар, аммо ?ар сафар уй?онганда, бу туш бўлиб чи?арди. У кароватдан турди-да, яна пул ?а?ида эслади. ?али ?анча муаммолар бор. Алла?ачон буюртма ?илинган навбатдаги ма?ола ?а?ида ?ам ўйлаб кўриш ва?ти ?ам етди. Му?аррир Рублевкада яшовчиларнинг маънавий ?иёфаси ?а?ида ёзишни сўраганди. ?озир бу мавзу кимлардадир ашаддий ?изи?иш уй?отганди. Бир томондан бутун ?аётларини уддабуронлик билан ўзгартириб юборган олигархларга ?авас билан ?арашса, бош?а тарафдан ?амма мафиядан, амалдорлардан, соли? назоратчиларидан, текширувчилардан, ра?обатчиларидан, ?амкорларидан ?ўр?иб яшайдиган мамлакатда миллиардер бўлиш ?ана?а азоблигини кўриб туришарди. Ренат бу мавзуда ёзишни кўпдан ўйлаб юрарди. Аммо ?ораламалари му?аррирга унча манзур бўлмади. Чунки уларда янги олигархларнинг ?авойи сарф-харажатлари ?а?идаги бемаъни миш-мишлар кўпро? ўрин олганди. Та?ририятга эса ани? далиллар керак эди. Итларнинг жунини тарашлагичлар, “олтиюзлик” ”Мерседес”лар, яхталар, виллалар, Филиппиндан олиб келинган энгалар ?а?ида эса барча газеталар ёзиб улгуришганди. Ренат ?ижимланган галстугини топиб, юзини бужмайтирганча, бўйнига илар экан, ажралишдан кейин ижарага олган бир хонали квартирасига назар солди. Олдинги учхонали квартирасини ажрашган кезларида Лиза билан ?изига ?олдирганди. У ?атто соби? хотинига шунча ?ийинчилик билан олган уйни бўлишишни таклиф этишни хаёлига ?ам келтирмади. Чунки хотини унинг ?изи билан ?олаётганди. Бу уйни саксон саккизинчи йилда рўй берган ва бутун Россияни эсанкиратган пулнинг ?адрсизланишидан сал ўтгач сотиб олишганди. Умуман, ўша ин?ироз ўзларига жуда ?ўл келган бўлса-да, бу ?а?да у ўйламаган экан. Ўша йили онаси ?азо ?илди. У о?ир ётган бўлса-да, бутун кучини жамлаб, ў?лининг тўйида ?атнашишга ваъда берганди. Кейинчалик у онасининг тўйидан олти ой олдин ўлиб кетиши мумкинлигини билди. Лекин кампир врачларга ва ?амма нарса ?асдма-?асд тарзда унинг тўйигача яшашга ўзида куч топганди. У жуда ёш пайтида бева ?олганига ?арамасдан, бош?а эрга тегишни хаёлига ?ам келтирмади. Фа?ат битта нарсанинг – ў?лининг тўйини кўриш орзуси билан яшади. Тўй мартда бўлиб ўтди, онаси эса апрелда ?азо ?илди. У ўша ойни Киевда – ?ўлида жон бераётган онаси ёнида ўтказди. Кейин яна Киевда бир неча кун ?олиб, онасини дафн этди ва квартирасини сотди. Онасининг ўлимидан сўнг ўша уйга бориш ?аддан таш?ари азобли эди. Квартира уч хоналик, каттагина, ёр?ин болалик хотираларига тўлган Крещатикдан унча узо? эмасди. Уй уларга бобоси – онасининг отаси, совет армияси генералидан мерос ?олганди. Уни Ренат ?ир? минг долларга пуллашга муваффа? бўлди. Бу ўша кезларда Украинада катта пул ?исоблангани боис савдолашиб ўтирмади. Москвада эса бу пулга марказдан четро?даги шинамро? уйдан бир хонали квартира олиш мумкин эди, холос. Тў?сон саккизинчи йилнинг августидаги ўша маш?ур дефольт туфайли нархлар тўрт баравар тушиб кетди. Унинг ?ўлида эса ўттиз саккиз минг доллардан кўпро? сармоя бор эди. Худди шу кезда Королев кўчасидан уч хоналик уй олди. У уйни тарк этаётган пайтида Лизага квартира ўзининг пулига келганини эслатиб ўтирмади. Расман квартира биргаликда топилган ва бўлиниши шарт бўлган мулк ?исобланарди. Ренат эса бўлиб ўтиришни хо?ламади. Шунинг учун ?ам ?озир Красной Преснедаги ижара уйда яшаяпти. Лизага ?олдирган квартираси эса эндиликда юз саксон минг доллар турар ва йил сайин ?имматлашиб борарди. Ренат а?лини йи?иб олиш кераклигини ўйлади. Доимий иш топиш ва яхши турар-жой сотиб олиш учун пул жам?ариш лозим. Бу ерга таниш ?изларни бошлаб келиб бўлмасди. ?ар сафар тасодифий учраган ?изларни турли хил ба?оналар билан чал?итишга, баъзи бирларини бошлаб бориш учун танишлардан бирортасининг уйини ва?тинча сўраб туришга тў?ри келарди. Лиза унинг доимий оила ?уришга бўлган иштиё?ини сўндириб ?ўйганди. Кейинги пайтларда Оксанани топган бўлса-да, иккаласи ?ам онда-сонда тў?ри келадиган учрашувлар билан кифояланишар, бундан эса бараварига ?ам озор чекишар, лекин бир-бирисиз ?олишдан кўра, кўпро? ?афсалалари келмаганидан орани узишга эринишарди. Эшик ?ўн?иро?и жиринглади. Ренат афтини бужмайтирди. Буна?а пайтда Оксанадан бош?а бировнинг пайдо бўлиши э?тимолдан узо? эди. Одатда эса ?из аввал ого?лантириб, кейин келар, бу ерда бош?а аёл бўлиши ?ам мумкинлигини тушунарди. Дима ?ам бўлиши мумкин-у, лекин ?еч ?ачон буна?а барва?т келмасди. ?ўн?иро? ?айта жиринглади. Ренат кўрпани ит?итиб ташлаб, эшик сари йўналди ва “кўзча”дан мўралади. Бу Дима эди. Буна?а эрта туриб, ўн бирда бировни йў?лаш учун одам а?лдан озган бўлиши керак! Чунки Дима одатда кундуз куни соат икки ёки учларда уй?онар, рассомчилик ?илганидан, тонг олди ётишга ўрганганди. Бугун эса кутилмаган ва?тда келиб турипти. У эшикни очди. Дима отилиб кириб, хона томон чопди. У ми?тидан келган, хўппа семиз, ?изил ёно?ли, хушча?ча? йигит бўлиб, бўйни сезилмас, шунинг учун каттакон калласи тўппадан-тў?ри гавдаси устига ?ўндирилгандек туюларди. Доимо хуш кайфиятда юрар, ашаддий майхўрликдан сўнг ?ам оё?да тура олиши унинг фазилатларидан бири саналарди. – Са?ар-мардонда нима ?илиб юрибсан? – сўради Ринат. Ўзи эса юзини силаб, со?олини олмаганини сезди, аслида эса буна?а тиканак башара билан юриш кўпдан одатига айланганди. Шунинг учун уни юзига уч кунлаб ти? тегизмасликни русумга киритган Гергиевнинг ёшлигига ўхшатишарди. Ринат Шариповнинг ?ам уч кунда бир марта со?ол ?ириши мода ортидан ?увишнинг эмас, дангасалигининг касри эди. Бундан таш?ари, анчагина суртма кўпик ?ам тежаларди. Чунки териси нозик бўлганидан ?ар хил тошмалар тошмаслиги учун кўпро? ?имматба?о суртмалардан фойдаланишга тў?ри келарди-да. – Сени ?андайдир хорижликлар ша?ар бўйлаб излаб юрганмиш, –тантантанали тарзда ?ўлдиради Дима. – Менимча, ё французлар, ё бельгияликлар. Улар менинг кўргазмамга ?ам келишганди. Кеча кечгача ?ўл телефонингга ?ўн?иро? ?илиб тушаолмадим. Неча ўчириб ?ўйилган? – ?уввати тугапти, – деди Ренат ?ўл телефонига кўз ташлаб. – Кеча болалар билан роса отибмиз, телефон ёдимдан ?ам чи?иб кетипти. Кейин ?арасам, аккумлятори ўтириб ?опти. ?озир буни тў?рилаймиз. – Сен ?еч нарсани тушунмадинг, – ?ўлини жазавали силкиди Дима. Унинг эгнида ечишга улгурмаган курткаси, чийбахмал шими ва малла ранг пуловер бор эди. – Сени бутун ша?ар бўйлаб алла?андай хорижликлар ?идиришаяпти. Афтидан, му?им ишлари бор кўринади. Балки, ма?олаларинг ё?иб ?олиб, ўз газеталарининг махсус мухбирлигига таклиф ?илишмо?чидир. – Мен француз тилини билмайман, – тумтайди Ренат. – ?еч?иси йў?, инглиз тилинг жойида-ку. – Инглиз тилидаги билимим ма?ола ёзадиган даражада эмас. Фа?ат, гаплаша оламан. Умуман, улар мени нега ишга олмо?чи бўлаётганини тушунмаяпман. Балки, ўтган йили москвалик фо?ишалар ?а?ида ма?ола ёзганимдаги каби тумшу?имга яхшилаб тушириш учун излашаётгандир. Хорижликлар ўртасида ?ам аламзада ў?увчиларим пайдо бўлган бўлса ажаб эмас. – Улар сени бутун ша?ар бўйлаб тумшу?ингга тушириш учун ?идиришаётгани йў?. Ўзингнинг нархингни ошираверма. Улар, ?атто, Оксанага ?ам ?ўн?иро? ?илишипти. Нима, эрталаб сенга айтмадими? Ринат ша?ар телефонига ?аради, гўшагини кўтариб кўрди. Ишлаяпти. Демак, ?из ?ўн?иро? ?илмаган. Каллаи са?ардан уни йў?лаш зарил кептими? ?андайдир чет эллик са?армардондан ?ўн?иро? ?илиб, Ренат Шариповни сўраганда, унинг ?ана?а ?а?ри келганини тасаввур ?илиш ?ийин эмас. Чунки, йигит ?изникида ?еч ?ачон тунаб ?олмаган-да. Аслида ?олса ?ам бўларди-ю, лекин, ижарага олган уйи икки хонали бўлса-да, Оксана ўз эркинлигини мардонавор му?офаза этар, остонасига ?еч кимни, ?атто Ринатни ?ам ?ўймасди. ?ўн?иро? ?илишганда телефон гўшагини отиворган бўлиши ?ам мумкин. У соат ўнда ишга бориш керак, унинг учун Ринатга ?ўн?иро? ?илиб ?ўйишни хаёлига ?ам келтирмаган. Шуни ўйлаб Ринат елкасини ?исди, ?аммаси тў?ри, ораларидаги муносабат узилай-узилай деб турипти. Йигит ўзига боп аёлни топа олмагани, ?из ?ам кўнглига мос эркакка дуч келмаётганидан, ноилож ойига бир-икки бор учрашиб туришади. – У ?ўн?иро? ?илмаган, – ?ўлини сермади Ринат. – Хўш, уларга нима керак экан ўзи? Нега мени излашаяпти? – Мен ?айдан билай, нима ?о?лашганини менга айтишмайди-ку. Машиналари “еттилик” “БМВ”, шунга ?араганда анча жиддий одамлар. Тасаввур ?илаяпсанми? – Нима бўпти, хорижлик пулдорлар Москвада тўлиб-тошиб ётипти. Мен нега ?овли?аётганингни тушунмаяпман, яна барва?т туриб опсан. Агар мен керак бўлсам топишади. Нега уйимга ?ўн?иро? ?илишмапти? – Бунинг учун телефонингни ишлатиб ?ўй-да, – Дима ?увватлантириш учун ?ўйилган мато?га ишора ?илди. Шарипов унинг гапини маъ?улаб, телефонини ё?ди. Кўп куттирмай жиринглаган телефонга кўз ташлаб, ?ўн?иро? ?илувчининг ра?ами нотаниш эканини кўрди. – Мен сенга айтгандим-ку, – деди Дима ?увониб. – Эшитаман, – гўшакни кўтарди Ринат. – Жаноб Шарипов, биз “Деловой мир” журналидан ?ўн?иро? ?илаяпмиз. Ўтган ойда олган бўнагингиз эвазига буюрилган ма?олани алла?ачон ?ўлимизда бўлиши керак эди, шундай эмасми? – деди асабийлашган аёл овози. – Шундай, – маъ?уллади Ренат эсанкираб, – ма?олани албатта келгуси ?афтада топширман. Йигирманчи кунга. – Кечикманг-а, – кескин о?ангда тайинлади аёл. – Шуна?а гаплар, – деди Ринат телефонни йи?иштираркан, – бўнагини тўлаб ?ўйишган ма?олани сўрашаяпти. Сенинг хорижликларинг ?ам менинг одатдаги ?арздорларимдан бўлса керак-да ёки шунга ўхшашро?. Сен бўлсанг ?овли?иб юрибсан. – Биласанми, сенинг кўнглингни топиш ?ийин, -жа?лланди Дима, – мен ?еч ?ачон миннатдор бўлмайдиган тўн?изни топиш ва нега ?ўл телефони ишламаганини ани?лаш учун эмас, сени хурсанд ?илиш учун атайлаб барва?т туриб олибман-а. – Оддий телефондан ?ўн?иро? ?илсанг ?ам бўларди. – Кеча кеч?урундан то тунги соат учгача ?ўн?иро? ?илдим, аммо жавоб бермадинг, кейин билсам, йигитлар билан ?алам ?а?ингни ювиб, маишат ?илиб юрган экансан. Мени ча?ирмабсан ?ам, айтаяпман-ку, яхшиликни билмайдиган тўн?изсан. – Сен билан ало?ида ювмо?чийдим,– ўзини о?лашга уринди Ринат. Дима ?а?, уни таклиф ?илиш керак эди, яхши иш бўлмапти. – Чет элликлар янги манзилингни ва телефонингни сўрашди, – Дима ?амон ўзини босиб ололмасди, – сени топиша олмасликлари учун, атайлаб ша?ар телефонингни бермадим. Улар билан учрашиш керак ёки керак эмаслигингни ўзинг ?ал ?илишинг учун, фа?ат ?ўл телефонингни айтдим Аксинча, ?ана?а ижара уйда яшаётганингни алла?ачон билган бўлишарди. ?олаверса, сени ого?лантириб ?ўймо?чи бўлдим. У сўзини тугатишга улгурмади, уяли телефон жиринглади. – Мистер Ринат Шариповми? – ?а. –Жуда яхши. Биз сизни уч ойдан бери ?идириб юрипмиз. 2 боб Бу гапни эшитиб Ринат беихтиёр хўмрайди. Нега нотаниш кимсалар уни шунча пайтдан бери излашаётган экан? Ёки бу ?идирувлар ?ам ўтган сафарги ма?оласи билан бо?ли?микин? – Сизга нима керак ўзи? – Зудлик билан сиз билан кўришишимиз керак. Афсуски, янги телефонингизнинг ра?амини ани?лаш имкони бўлмади, соби? хотинингиз эса биз билан гаплашишни ?ам ?о?ламади. – Буна?а ?илиш унинг ?ўлидан келади,– тўн?иллади Ринат.– Мени нега излаётганингизни унга айтмаган бўлсаларинг керак, албатта? – Буна?а маълумотларни ошкор ?илишга ?а??имиз йў?. Сиз Иосиф Плавникнинг адвокатлик идорасига кела оласизми? Биз Остоженки районидамиз, манзилни айтиб юбораман. – ?ачон? – Иложи борича тезро?. Айтдимки, биз сизни жуда кўпдан бери ахтараяпмиз. ?ачон кела олишингиз мумкин? У аввал Димага, кейин соатига ?аради. – Шунчалик шошилинчми? – ?а. Фа?ат бир нарсани ани?лаб олай, Киевда ту?илган онангиз Катерина Полищук генерал Петр Полищукнинг ?изи бўлгани тў?рими? – Тў?ри-ю, лекин, бобомнинг нима ало?аси борлигини тушунмадим? – Келаверинг, – таклиф ?илди аёл, – ?ар ?алай пушаймон бўлмайсиз. Фа?ат тезро? келинг. – Яхши. Ўттиз- ?ир? да?и?аларда етиб бораман. Лекин, ёл?из эмасман. Мен билан… вакилим ?ам бирга бўлади. – Адвокатингизми? Демак, нега излаётганимизни билар экансиз-да? – ?а. У Димага алла?андай умидсиз ниго? ташлади, дўсти телевизорда кўрсатиладиган серсавлат адвокатларга унчаям ўхшамасди-ю, лекин бундан бош?асини ?айдан топади? – Бу менинг ?у?у?шунос масла?атчим, -деди ва Дима Сизовнинг ботинкасига таассуф билан ?араб ?ўйди. – Ундай бўлса, сизларни ?ир? да?и?адан сўнг кутамиз, манзил ва телефон ра?амини ёзиб олинг. Ринат ручкани олди. Бесабр Дима савол беришни бошлаганда уларнинг су?бати тугаганди. – Айтишдими, нега излашаётган экан? – Йў?, фа?ат тезро? адвокат Плавникнинг идорасига етиб келишни сўрашди. Негадир бобомни суриштиришди. Французлар уруш ?а?рамонлари ?а?ида китоб ёзишаётганмикин? – О, худойим, бу маш?ур адвокат-ку. У одатда турли хилдаги шартномаларни расмийлаштиришда ?атнашади, йирик компанияларнинг манфаатини ?имоя ?илади. Я?инда “Московские новости” газетасида ?ам у ?а?да ёзишганди. Нима дейишаяпти уларинг? – ?еч нарса дейишмаяпти. Айтишларича, мени уч ойдан бери излашаётганмиш. Нега экани тушунарсиз. Лизага ?ўн?иро? ?илишса, мени ?андай топиш мумкинлигини айтмапти. Шалла?и. Гаплашиб ?ам ўтирмаган бўлса керак, номимни эшитиши билан гўшакни илиб ?ўйган. ?али ?ам ажрашилишимизда мени айбдор, деб билади. Мен бўлсам унга уйимни бериб ўтирибман-а… – Бориб турган шалла?и,– тасди?лади Дима, унинг ўзи ашаддий бўйдо?лардан бўлиб, оилани ижодкор шахс учун орти?ча да?маза ?исобларди. –Ўша адвокатга биргаликда борамиз, – деди Ринат, – уларнинг ишини тезликда тугатиб, биргаликда нонушта ?иламиз. – Бу яхши гап, -деди хўппасемиз Дима, – пулдан ?олдими ўзи? – Озро? бор. Яхши нонуштага етади, кечки ов?атга эса йў?. – ?урумсо?лигинг азалдан маълум. Бўл тезро?, кетдик. Телефонингни оливол. Сеники ?ам меникига ўхшаш “Нокиа”нинг эски русумдагиси-ку, машинада ?увватлантириб оласан. – Сен ўзингнинг тойчо?ингдамисан? Диманинг эски “саккизлик” ВАЗ машинаси бўлиб, ша?ар бўйлаб учириб юрарди. Бу машинани тўрт ой олдин сотиб олганди. – Агар анавуна?а ти?инлар бўлмаса манзилингга йигирма да?и?ада етказиб бораман,– ваъда ?илди у. – ?айронман, ша?ар ?окимиятдилар ?аё??а ?арашаяпти? А?вол шу тарзда кетаверса, я?инда кунимиз велосипедга ?олади, шекилли. Йигирма да?и?ада етиб боришга улгуришмади-ю, ўттиз да?и?адан сўнг Дима Плавникнинг адвокатлик идораси ?аршисида тўхташди. Ёнма- ён тизилган “БМВ” ва “Мерседес” сингари ?айбатли машиналар ёнида Диманики ўйинчо??а ўхшаб ?олди. ?ашаматли идоранинг ?абулхонасида уларни ўттиз ёшлардаги баланд бўйли, соч турмаклари ва пардозлари бежирим аёл кутиб олди. Унинг узун оё?лари шу даражада хушбичим эдики, ?озирнинг ўзидаё? бемалол гўзаллар кўригига чи?арса бўлаверарди. Бунинг устига юбкаси ?ам тиззасидан анча баландда эди. Эгнига тим ?ўн?ир рангли ишбоп костюми кийган, сочи калта ?ир?илган, лабларига ёр?ин рангли буё? сурилган, чиройли сузилган ?ора кўзлар со?ибаси бўлмиш буна?а хонимлар ?ар ?андай муссасанинг беба?о безаги саналади. – Жаноб Шарипов, – аёл сўро? эмас, тасди? маъносида мурожаат ?илди. – Шундай, бу менинг вакилим жаноб Сизов, – у сал довдираб турган Димани туртиб ?ўйди. – Мен билан юринглар, – таклиф ?илди аёл баланд пошнали туфлисида ча??онлик билан бурилиб, – Иосиф Борисович сизларни кутаяпти. – ?андай гўзал-а, – хўрсинди Дима. У аёлнинг елкасидан келар, Ринат эса бўй борасида баравар эди. Улар иккинчи ?аватга кўтарилишди. ?абулхонада яна бир ё?имтойгина ёшгина аёл ва келувчиларга синчиковлик билан тикилиб ?арайдиган ёш йигит бор эди. Сўнгра ўзларини кутишаётган хонага – адвокатнинг улкан иш бўлмасига киришди. Бу ерда идора со?ибидан таш?ари яна икки нотаниш кимса ?ам бор эди. Иосиф Борисович Плавник ўрта бўйли, тепакал, ?аракатчан юзли, ингичка ?ошли киши бўлиб, калта кузалган со?ол ва мўйлови туфайли ?иёфаси ёдда тез ?оларди. У ингичка йўлли ?ора-кулранг костюм кийган, ?ўлини силкитганда бриллиантли та?ма тугмалари яр?иллаб кўринди. ?олган икки киши, чет элликлар бўлишса, бир- бирига ўхшаб кетарди. Бири – узун бўйли, ?отмадан келган, ?ис?а тарашланган сочларига о? оралай бошлаган, нафис ва ?имматба?о кўзойнк та??ан бўлса, иккинчиси – бўйи сал пастро?, сочи ва кўзлари очи? рангда, чап ёно?ида чанди?и бор киши эди. – Келинглар, келинглар, – ўрнидан сапчиб турди адвокат. У ме?монлар ?ошига чопиб бориб, ?ўлларини ?исди ва доира стол атрофига таклиф ?илди ?амда ме?монлар билан таништирди: – Мистер Дрюмо – бу баланд бўйли, кўзойнаклиси, – мистер Лекларк – буниси чанди?ли киши эди Сўнг келувчиларни таништирди: – Жаноб Шарипов. – у Ринатни кўрсатди, – Ва жаноб… – Сизов,– деди Плавникнинг уларни бошлаб кирган ходимаси. –Ва жаноб Сизов, – адвокат бошини ир?аб, аёлга кетишга рухсат бергач, ?аммани стол атрофига таклиф ?илди. – Жаноб Шарипов, – сал тантанавор о?ангда гап бошлади адвокат, – су?батимизни бошлашдан олдин, оилангизга оид айрим далилларни ани?лаб олсак… – Оиламнинг нима а?амияти бор бу ерда? – норозилик билан сўради Ринат. У ?озир гап Лиза ?а?ида боради, деб ўйлади. На?отки, алимент масаласида судга беришга жазм ?илган бўлса? ?олбуки, боягина булар “Лиза биз билан гаплашини ?ам ?о?ламади”, дейишганди-ку. – Гап бобонгиз ?а?ида кетаяпти, – тушунтирди адвокат – Бобом ?а?ида? – янада ?айратланди Ринат. – Алла?ачон ўлиб кетган-ку. Бу ерга нима дахли бор? Дима бу ?ашаматлар ичида ўзини ?андай тутишни, ?ўлларини ?аё??а ?ўйишни билмай, довдираган кўйи ўзининг курткаси ва ботинкасидан хижолат чекиб ўтирарди. – Бир бошидан бошлайлик, – таклиф ?илди адвокат. – Сиз Равил Шарипов билан Екатерина Полищукнинг ў?лисиз? Тў?рими? – ?озирча шундай. – Онангиз саксон саккизинчи йилда Киевда вафот этган соби? совет армияси генерали Петр Григорьевич Полищукнинг ?изи бўлган. Тў?рими? – Тў?ри. У учувчи эди. Лекин, соби? генерал эмас, истеъфодаги генерал-лейтеант ма?омида вафот этди. Саккизта орден билан мукофотланган, Совет Иттифо?и ?а?рамони эди, – у бобоси билан доимо фахрланарди. – ?аммаси тў?ри. Онангизнинг онаси тў?сон иккинчи йилда вафот этган Анна Александровна Романенко унинг хотини бўлган, – Оиламизнинг таржимаи ?олини яхши билар экансиз, ?аммаси тў?ри. – Онангиз оилада ёл?из фарзанд бўлган-а? – ?а. Бувимнинг бош?а болалари бўлиши мумкин эмасди, онамдан тўрт йил олдин бир ў?ил ту??ан, аммо бола икки ойлигида ўлган. Бувим ту?иши мумкин эмаслигини билса-да, таваккал ?илиб эллик еттинчи йилда онамни ту??ан. Бобом ўша пайтда ?ир? ёшларда бўлган, кейин бош?а фарзандлари бўлмаган. Чет элликлар бир-бирларига ?араб олишди. Лекларк француз тилида ниманидир секингина тушунтирди. Афтидан, у шеригидан кўра рус тилини яхширо? биларди. Улар гўдаклигида ўлган бола ?а?ида эшитишмаган экан. Плавник тасди?лаш маъносида бош силкиди: – Онангиз ?еч ?ачон отангизнинг бош?а оиласи борлиги ?а?ида о?из очмаганми? – Бобомнингми?– ажабланди Ринат. У бобосини ?атъиятли ва ?атти??ўл инсон сифатида яхши биларди. – Уруш йилларида унинг “жанговар дугонаси” бўлган, – тушунтирди Плавник, – уруш бошланганда бобонгиз йигирма олти ёшли йигит бўлган бўлса, ?ир? бешинчи йилда эса ўттиз кирган. Аввал эскадрильяга, сўнг полкка, уруш охирида ?ирувчилар дивизиясига ?ўмондонлик ?илган. Шу даражадаги юксак лавозимида ўзига ?амхўрлик ?иладиган… “дугона” орттириш ?у?у?ига бўлган. –Бўлиши мумкин. Уруш пайтида ?амма нарса бош?ачаро? кечган. Бунинг оиламга нима дахли бор? –Гап шундаки уруш пайтида бобонгизнинг Оксана Смолич деган хотини бўлган. У билан ?ир? учинчи йилдан ?ир? еттинчи йилгача бирга яшаган. – Ким дедингиз? – Та?дирнинг такрорланишин ?аранг-а! Бобоси ?ам Оксана деган аёл билан учрашган экан. Орадан олтмиш йил ўтиб Ринатга ?ам шуна?а исмли ?из дуч келди. Бу та?дирнинг иноятими ё оддий тасодифми? – Мен ўша Оксана учун хурсандман, лекин оиламга нима ало?аси борлигига ?еч тушуна олмаяпман. – Уларнинг Марина Смолич исмли ?изи бўлган, Дрезденда ?ир? олтинчи йилда ту?илган. Бобонгизнинг двизияси ўша ерда жойлашган экан. Бу ?а?да билармидингиз.? – Умримда эшитмаганман. Менимча бундан онамнинг ?ам хабари бўлмаган, аксинча менга айтган бўларди. Демак, менинг холам бор экан-да, яъни онамнинг опаси. – Холангиздан бош?а ?ариндошларингиз ?ам бўлган. Яъни, эллик олтинчи йилда дивизия Узо? Шар??а кўчирилган, Биро? Оксана дадангиз билан кетмаган. Эллик тў??изинчи йилгача Германияда ?олган. Таъминот хизмати майори Аркадий Глущенкога турмушга чи??ан. – Му?аббат дегани шуна?а ўзи, – ?афсаласи пир бўлиб ?удурлади Ринат Димага ?араб. – Аввалига жанговор генерални севади, кейин таъминотчи билан турмуш ?уради. Аёл зотига ишониб бўлмас экан-да… – Нима дедингиз? – сўради Плавник. – ?еч гап. Аёлнинг Германияда ?олгани чато? бўлган экан-да, Балки, бу буё?даги шароит Узо? Шар?дагига ?араганда яхши бўлгандир? –Э?тимол, – ?ўшилди адвокат. – Шундай ?илиб, Германияда бобонгизнинг ?изи Марина Петровна Смолич ёки бобонгизнинг фамилияси билан айтганда Марина Петровна Полищук ?олган. Улар онангиз билан ту?ишган опа-сингил бўлиб чи?ади. Бобонгиз эса ?ариндошларини кўргани келганда бувингиз билан Киевда танишган ва тўрт кундан сўнг турмуш ?уришни таклиф ?илган. – Уч кундан сўнг, –тў?рилади Ринат. –Улар бу билан жуда ?урурланишарди. Кейин Узо? Шар??а бирга кетишган. Онам эса Киевда ту?илган, яъни, бувим бир йилдан сўнг уни ту?иш учун ?айтиб келган. – Тў?ри. Аммо, Оксана Смоличнинг бобонгиздан ў?ли ?ам бўлган. – ?изи?-а! Полищукларнинг бутун бир сулоласи бор экан, – мулойимлик билан таъкидлади Ринат. Бу беъмани су?бат унинг жонига тега бошлаганди. Ярим аср му?аддам дунёдан ўтган ?ариндошларини ?идириш бу хорижликларга нега зарур бўлиб ?олди экан? – Бобонгиздан эллик олтинчи йилда Оксана Смоличдан яна бир ў?ил кўрган. Бу Владимир Петрович Полищук эди, у ?ам онангизга ту?ишган ука бўлади. – Жа, ?изи?, онам бечоранинг опаси ва акаси, яъни менинг холам ва то?ам борлигидан бехабар яшагани ачинарли ?ол, албатта. – Бу ?а?да ?еч ким билмаган. Аммо, Марина Смоличнинг Монреалда ?олдирган васиятномаси ор?али укаси Владимир ?ам бобонгизнинг фарзанди эканини ани?ладик. – Тушунарли. Афтидан, буна?аларни илгари тутинган ака-укалар, опа- сингиллар дейишарди, шекилли. – Йў?, – чидам билан тушунтирди адвокат, – тутинган опа-укалар, деб бир оилага жам бўлган турли ота-оталарнинг болаларига айтилади. Ту?ишганлар, деб эса эса бир отадан ту?илган ёки бир онанинг ?урсо?идан чи??анларни айтишади. – Тушунарли, – Ринат сездирмасдан соатига ?аради. ?еч кимга кераксиз, бемаъни су?бат. Бекорга келишган экан. Аммо адвокат сезгирлик билан ме?моннинг соатга ?араганини пай?аб жилмайди. – Гап шундаки, икки йил му?аддам сиз танимаган холангиз Канадада ?азо ?илган, -тушунтирди у. – Афсус. Демак, ?ариндошларимдан, фа?ат, Владимир Полищук ?оптида. У ?ам элликдан ошган бўлса керак. Бу гапдан сўнг ме?монлар яна бир-бирларига ?араб олишди. – Афсуски, амакингиз ?ам дунёдан ўтган, – деди Леклерк. – Демак, ?ирт етим бўлиб ?опман-да, – кулгусини аранг тийди Ринат.– У ?ам Канадада ўлган бўлса керак. – У тахминан ярим йил му?аддам оиласини олиб кетишга келган вертолётда ?алок бўлган. У билан хотини ва ў?ли ?ам ўлган. –Аянчли та?дир, – тўн?иллади Ринат. У ни?оят нега таклиф ?илишгани англагандек бўлди. – Демак, уларнинг бирдан бир я?ин ?ариндоши мен эканман-да,– ани?лик киритди у. – Уларнинг катта ми?дорда ?арзи бормикин? Ёки ?андайдир мерос ?олдиришганми? Бобомнинг эски планшети ёки бувимнинг санди?ига ўхшаш. Хуллас, нега ча?ирдинглар мени? Адвокат яна жилмайди. Леклерк ?амкасбига нимадир деди. Учаласи олдиларига ўтирган Ринатга худди музейнинг ноёб экспонатига тикилгандек ?изи?иш билан ?арашди. У хўмрайди. Чўзилган сукунат асабига тега бошлади. Шу ла?за Иосиф Борисович ўрнидан труди – Биз сизни уч ой изладик, – ёйилиб кулди адовкат. – Сиз Владимир Аркадьевич Глущенконинг ягона меросхўрисиз. ?идирувнинг чўзилиши сабаби шундаки, холангиз ва то?ангизнинг исми-шарифлари бош?а, яъни ўгай оталаринниг номида экан. Бизнинг ўйимизча, ?атто бобонгизнинг ўзи ?ам ?ам ў?ли борлигини билмаган. Чунки, Оксана Глущенко билан топишганда ?омиласи беш ойлик бўлган, афтидан турмуш ташвишларидан йиро?ро? бўлган шоввоз генералдан кўра ўзига тў? таъминотчини афзалро? билган кўринади. Марина Петровна ёки Марина Аркадьевна ўшанда ўн ёшда бўлган ва васитяномасида ?аммасини батафсил ёзган. Айтгандек, у ўзининг бор бойлигини хайрия ма?садиларига ўтказиб юборган. Хуллас, унинг васиятномасини ў?игандан кейингина сизни топишга муваффа? бўлдик. – Балки, у ?аммасини чалкаштириб юборгандр. Чунки, ёшгина ?изало? бўлган. Э?тимол Глущенко ўгай отасининг ў?лидир. Сизларнинг унинг ў?ли эмаслигига ?андай ?андай кафолатингиз бор?– Ринат ўзига келолмасди. – Биз уларнинг тиббий карточкаларини текширдик, – тушунтирди Плавник, сўнг француз ?амкасбларига ?аради. Леклерк яна гапга аралашди: –Гап шундаки, бобонгизнинг ?они учинчи гуру?га мансуб, Оксананики эса биринчи гуру?. Шундан келиб чи?адики, болаларнинг ?они биринчи ёки учинчи гуру? бўлиши мумкин. Марина Глущенконики учинчи, укасининг ?они биринчи гуру?га мансуб экан. Аркадий Глущенконинг ?они эса тўртинчи гуру?. Агар Оксана иккаласи фарзанд кўришганда, болаларининг ?они иккинчи ёки учинчи гуру?га тў?ри келарди. Бош?ача бўлиш мумкин эмас. Агар назарий жи?атдан Марина ўгай отанинг ?изи бўлиб чи?иши ?ам мумкин десак, Владимир бундан бутунлай мустасно. – Тўхтанглар, – деди Ринат, – ота-оналарнинг ?они бирнчи ва тўртинчи гуру? бўлган, болалариники эса иккинчи ва учинчи гуру? бўлиши керак, деяпсизлар. Бу менимча манти?ан тў?римас, ?аердадир адашаяпсизлар. Дрюмо бошини сарак-сарак ?илиб жилмайди. У француз тилида нимадир деганди, учала адвокат ?ам кулиб юборди Чамаси, Плавник ?ам уларнинг тилини яхши тушунарди. – Агар эрлар ?он гуру?ини ?исобга олишни билса эди, алла?анча аёлларни хиёнатда айблаш мумкин бўларди, – таржима ?илди Леклерк. – Шунга ?арамай, бу илмий ?а?и?ат. Агар ота-оналар сизнинг бобонгиз билан Оксана Смоличдек биринчи ва учинчи ?он гуру?ига эга бўлса, албатта болаларининг ?они биринчи ва тўртинчи гуру?га мансуб бўлади. Агар ота-онанинг ?они биринчи ва тўртинчи гуру? бўлса, болалариники иккинчи ёки учинчи гуру?га мансуб бўлади, асло биринчи ва тўртинчига эмас, ирсиятнинг шуна?а ?онунлари борким, уларни босиб ўтиб бўлмайди. Лекин, биз яна бир бор текшириб кўрамиз. – Бу ?ар ?алай ?изи? гаплар. Фа?ат, нега буни менга айтаётганларингни тушунмаяпман. Уларнинг менга тегадиган эски ёзишмалари ?олганми ёки кундаликлари борми? – Ринатнинг аччи?и кела бошлади, Дима хўмрайди. Нонушта ?ам насия бўлганди… – ?алок бўлган Владимир Глущенко Украинанинг энг бадавлат одамларидан бири эди, – Иосиф Борисович жилмайганча тушунтиришда давом этди, – камтарона ?исоб-китобларга кўра ?ам Шар?ий Европаниннг энг бой одамлари сирасига киради. “Форбс” журнали мол-мулкини уч миллиард доллар атрофида ба?олаяпти. Яна, – ?ўшимча ?илди Плавник, – мана бу учта суратни кўринг. У стол устига биринчи суратни ?ўйди. Бу Петр Григорьевичники эди. Ёш, чиройли, ?а?рамонлик юлдузи ?адалган полковник кийимида. Иккинчи суратдан семиз башарали, кўзлари ча?чайган Аркадий Глущенко ?араб турарди. Ни?оят учинчи сурат эса олигарх Аркадьевич Глущенконики экан. Суратларга ?аралса, ?аммаси аён бўлар – олигарх мўйлов ?ўйса, Петр Григорьевич Полищукка ?уйиб ?ўйгандек ўхшар, ў?ли эканига ?еч ?андай шуб?а ?олмасди. Ринат о?зини ?ийшайтириб тиржайди. Суратлар ?ар ?андай далилдан ишончлиро? эди. Ўртага узо? сукунат чўкди, буларнинг ?аммасининг ўзига ?ана?а ало?аси борлигини тушунмаган Ринат лабларини ялади. – Унинг ўлимидан сўнг Антибда вилла, Лондонда ?ашаматли уй, Моквада квартира ва дача, Монреалда квартира, Киевда ало?ида иморат, учта компанияда акциялари ?амда бир ярим миллион долларлик кўчмас мулки ?олди, – ?икоясини давом эттирди Плавник. -?озир франциялик адвокатлар Швейцария ва Багам оролларидаги алла?андай ?исоб ра?амларининг кимга тегишли эканини ани?лашмо?да. Бу ?исоб ра?амларидаги пулнинг ми?дори ?ам миллиард долларга етиши, ?атто, ошиши мумкин. Ушбу ?исоб вара?аларисиз ?ам акциялар билан ?ўшганда шерикликда бош?арилаётган мабла?ларнинг ўзи икки миллиард доллардан кўпро?ни ташкил этмо?даки, бунинг ?аммаси ?онун бўйича асосий меросхўр бўлмиш сизнинг ?исобингизга, яъни синглисининг ў?лига ўтиши керак. Тушунаяпсизми гапимни? – Икки миллиард доллар? – бу шу даражадаги афсонавий бойлик эдики, умуман тасаввурга си?масди. Буна?а во?енинг содир бўлишига ишониш ?ам мумкин эмасди. Бу – ўзга сайёрликни кўриш билан баробар эди. Дима унинг би?инига о?ритадиган даражада туртди. – Нега ?отиб ?олдинг? Бу ўша ярим йил олдин газеталар ёзишган Глущенко-ку. Биз ?ам Антибдаги портлаш ?а?ида ёзганмиз, ма?аллий мафиянинг ?асоси дейишганди. Сен уни эслашинг керак. Дунёнинг ишларин ?ара. Демак, у сенинг ?ариндошинг бўлган экан-да. ?аройиб-а… – Бу фа?ат кўчмас мулкнинг нархи,– су?батга аралашди Леклрек. У французча о?ангда рус тилида яхши гапирарди. – Бизнинг тахминимизча, мар?умнинг ?исобида яна бир миллиардга я?ин пул бўлиши керак. То?ангиз ўзининг бемаъни ўлимидан олдинро? тўрт юз миллион доллар турадиган Запорожец металлургия комбинати акцияларининг бир ?исмини сотган. Пул унинг Нассаудаги банкдаги ?исоб ра?амига ўтказилган бўлса-да, кейинчалик негадир ўзга ?удудлардаги бош?а банкларга тушган бўлиб чи?ди. Биз ?озирги пайтда сизга та?дим этиш учун ўша ?исоб вара?аларининг изини ?идираяпмиз. Гап шундаки, жаноб Глущенко Франциянинг фу?ароси эди, шу важдан унинг пулларини излаш билан биз шу?улланишга мажбурмиз. Ринат ниманидир сўрамо?чи бўлиб о?зини очди, сўнг ёпди. У ?еч нарсани тушунмасди. Уч миллиард доллар. А?линг бовар ?илмайди. Бу – ?ар ?андай шароитда ?ам унинг ?ўли етиш мумкин бўлмаган ўзга бир олам эди. 3 боб У бир да?и?алар чамаси тек ?отди. Французлар сабр билан унинг ўзига келишини кутишарди. ?атто Дима ?ам анг-танг ?олиб, бошини чай?ашдан нарига ўта олмасди. Унинг калласи ?ам буна?а катта ми?дордаги бойликни ўзига си?дира олмаётганди. Чунки, ўзининг Глущенко ?а?ида нималарни ёзганини яхши эсларди. Ўша кимса тў?сонинчи йиллар поёнида Украинада пайдо бўлган янги олигархлардан бири эди. Газеталарнинг таъкидлашича, мар?ум бойлик бобида Шар?ий Европанинг энг ?удратли мулкдорлари сирасига кирадиган медиа-магнат Рабиновичдан ?ам, Украинанинг соби? президентига куёв бўлмиш Пинчукдан ?ам устун турарди. – Мен нима ?илишим керак? –кутилмаганда сўрди Ринат. – Меросни олишингиз керак, – жилмайди адвокат сўзининг таъсиридан зав?ланиб – сизни топиш учун уч ой сарфладик-ку. ?еч ким жаноб Глущенокнинг шуна?а ?ариндоши, сиздек ?а?и?ий жияни борлигини хаёлига ?ам келтирган эмас. – Тушунарли,– деди Ринат жимиб ?олган Димага кўз ?ирини ташлаб. У ?амон нима ?илишни била олмай ўтирарди. Иккаласи ?ам ўзини йў?отиб довдираб ?олган, алла?ачон нонуштани ?ам эсдан чи?ариб, ?озирги вазиятда ўзларини ?андай тутишни билолмай гаранг бўлишаётганди. – Франция ?онунларига кўра меросдан катта ми?дорда соли? тўлашингиз лозим,– тушунтирди Леклерк сукунат чўзилиб кетганини сезиб, – бундан таш?ари, барча кўчма мулкларни сизнинг номингизга расмийлаштиришимиз керак. Бу узо? давом этадиган жараён ва бир неча миллионга тушади. Шунча пулингиз борми? – Бир неча миллион доллар? У яна Димага ?аради, демак, сари? ча?а ?ам ола олмайди. ?еч ?ана?а мерос ?ам тегмайди. –Менинг ?еч нарсам йў?, – деди ?ор?ин о?ангда Ринат, – мен соли?ларни ?ам, харажатларингизни ?ам толай олмайман. Ўйлашимча, миллион долларим йў?лиги сизларга ?ам яхши маълум. – ?еч ?ўр?инчли жойи йў?, –дар?ол тинчлантирди Плавник, – сизнинг тани?ли журналист эканингиздан, ишингизни яхши кўришингизданн хабаримиз бор. ?о?ласангиз, ўз касбингиз билан бемалол шу?улланишингиз мумкин. Балки Францияга кўчиб ўтарсиз, бу ?ам сизга ?авола. Гап шундаки, ?ужжатлар расмийлаштиргунча, сиз меросга тегадиган уйда яшаб турсангиз ?ам бўлади. Мар?умнинг ?ариндоши сифатида. ?аммаси тўла расмийлашгандан сўнг эса ушбу кўчма мулкни нима ?илиш ўзингизнинг ихтиёрингизда. – Тушунарли, -деди Ринат. – Мен у ерга ?андай бораман? –Сизга ?андай ?улай бўлса шундай боринг, хусусий рейсга буюртма бериб, самолётда учсангиз бўлади. Глущенконинг шахсий самолёти бор эди, лекин сотиб юборган. – Менинг шахсий самолётим йў?, – асабийлашди Ринат, назарида уни масхара ?илишаётгандек эди. – Мсье Шарипов, – гапга аралашди бош?а адвокат, – сиз билан тил топишамиз, деган умиддамиз. – У рус тилида жуда ёмон гапирар, фамилияси ?ам кулгили эди Дрюмо. Дрюмо-трюмо… – Албатта. Фа?ат, аввал самолёт сотиб олай, бир неча миллион доллар топай кейин… виллани ?аерда, дедингиз… ўша ерга кўчиб бораман. – Антибда. – Худди ўша ерга кўчиб ўтаман. Менга ?аранглар, нега ча?ирдинглар ўзи? Учала адвокат бир бирига ?араб олди. Сўнг Плавник тантанали тарзда деди: – Сизнинг муаммоларингизни яхши биламиз, жаноб Шарипов. ?идирув ишлари ва керакли ?ужжатларни расмийлаштириш, яна бош?а ваколатларни амалга оширишга кетадиган харажатлар учун пул керак. Шунинг учун амакингизнинг бутун мероси сизга ўтгунга ?адар, кундалик э?тиёжингизга сарфлаб туришингиз учун унча катта бўлмаган ми?дорда пул бериб турамиз. Афсуски, акцияларни расмийлаштиририш одатдагидан кўра сал кўпро? ва?тни олиш мумкин. Гап бени?оя катта мабла? хусусида кетаётгани сизга тушунарли бўлса керак, деб ўйлайман. –Тушунарли. Хўш, ?анча бермо?чисизлар? – Гап бир неча минг доллар ?а?ида кетаётганига Ринатнинг ишончи комил бўлиб, ?озирги ночор ?олатида бу ?ам катта бойлик эди. –Ўттиз миллион евро. Бошланмасига бўладими? – сўради Плавник. Ринат ?айта сўрашга чўчиди. Томо?и бирдан ?уриб ?олди. Бир нарса дейиш ўрнига, тўсатдан ?атти? йўталиб юборди. Дима кифтига мушт туширди. Плавник маъданли сув шишасини очиб, стаканга ?уйди-да Ринатга узатди. – Буни ичиб, ўзингизни босиб олинг, -масла?ат берди адвокат. –Ра?мат. – У ?амон йўталарди. Ўттиз миллион евро! Бу – долларга ча??анда ?анча бўлади? ?озир евро доллардан ?иммат шекилли. У хорижий валютларнинг ани? нархини эслайолмасди. Тахминан ўттиз беш ёки ўттиз саккиз миллион доллар бўлса керак. На?отки, шунча пул беришса? –Биз тегишли ?ужжатларни расмийлаштиргунимизча, бугунчалик бош?а ишларингизни йи?иштириб турарсиз, деб умид ?илсам бўладими? – сўради Леклерк. Бу нусхалар яна сўраб ?ам ?ўйишади-я? –Бўлади,– Ринатнинг овози аранг чи?ди. –Фа?ат битта шарт билан, – гапга аралашди Дима, -балки, бу ерда ?орнимизни ?ам тўйдирарсизлар? –Албатта, – жилмайди Плавник. – Истаган ресторанингизнинг номини айтинг, буюртма берамиз, тушликни шу ерга келтиришади. Ўйлашимча, жаноб Шариповдек бадавлат кишинин Москвадаги ?ар ?андай зўр ресторанда тушлик ?илишга ?а??и бор. –Шошманглар, – хўмрайди Ринат.– Айтган миллионларни ?аё?дан оласизлар? Менга ?арзга бераяпсизларми? Кейин ?айтариб тўлайманми? –Мутла?о. Бу- расмийлаштириш учун ?еч ?ана?а ?ужжат талаб ?илинмайдиган, Франция банкларидан бирининг ячейкасида са?ланаётган. пулингизнинг бир ?исми, холос. Уни бемалол олиш ёки бош?а ?исоб ра?амига ўтказиш ўзингизнинг ихтиёрингизда. – Амаким шунча ми?дордаги мабла?ни на?д пул ?олида са?лаганми? – ажабланди Ринат. – Фа?ат, беш миллон евро на?д пул тарзида са?ланган. ?олгани эса чеклар ва ?исоб ра?амларига жойланган. Бояги на?д пулнинг ?исоб ра?ами эса ячейка эгаси номига ёзилган. Бу пул амакингиз учун арзимас нарса ?исобланган. Ахир, ?арийиб уч миллиард доллари бор одам учун, ўттиз миллион доллар бойлигининг атиги бир фоизи бўлади-да. Шундай эмасми? Ринат унинг гапини маъ?уллаб калласини ир?аркан, боши ?увиллаб кетаётганини сезди. ?амма нарса мутла?о кутилмаганда рўй бераётган эди. Яна йўтал тутди. –Балки, йўталингизни босиш учун конъяк ичарсиз? –таклиф ?илди Плавник –Майли, – Ренатнинг овози эшитилар-эшитилмас чи?арди. –Менга ?ам ?уйинг,– илтимос ?илди Дима –Жаноб Сизов сизнинг юристингиз бўладиларми? –сўради Леклерк. – Йў?. ?а. Вой, Худойим нималар деяпман, ўзи? У… у менинг масла?атчим бўлади, – Диманинг ўзига тикилиб турганини сезиб, Ринат ?ўлдиради. Плавник ?ўн?иро? ?илгач, бир да?и?а ўтар-ўтмас котибаси патнис кўтариб кирди. Келтирилган ичимлик ?имматба?о француз коньяги эди. Ринат буна?а шишаларни ?озиргача фа?ат киноларда кўрганди. У ?ада?ни сип?орди. Умрида буна?асини татиб ?ам кўрмаганди. –Паспортингиз ёнингиздами?– суриштирди Леклерк. –?ар доим ўзим билан олиб юраман, –Ринат чўнтагидан паспортини чи?арди. Унинг ярим татар ?они со?иби сифатида го?ида ?ужжат кўрсатишни талаб ?иладиган милиционерлар билан тў?нашиб туришини французлар билиш шарт эмас. Зеро, у шу важда кўпдан бери Россия фу?ароси бўлса-да, Москвада рўйхатда турса-да, СССР журналистлар уюшмасининг аъзолик гуво?номаси билан биргаликда паспортини ёнида олиб юришни маъ?ул кўрарди. У паспортини чи?арар экан, бирдан Лиза эсига тушди. –Айтгандай, бир нарсани ани?лаб олсам бўладими? –деди у шу за?оти Плавникка ?араб.– Мобода мерос менга теккудек бўлса, ?онунга кўра уни соби? хотиним билан бўлишишим шартми? Ёки барча пуллар менга ўтадими? –Расман ажрашганмисизлар? –суриштирди Плавник. –Алла?ачон. Эски уйимдан рўйхатдан чи?маган бўлсам-да, кўпдан бўлак-бўлак яшаймиз. – У ?олда барча мерос сизга ўтади ва бўлиниши мумкин эмас. Чунки, сиз уни ажрашишгандан кейин олаяпсиз. ?олаверса, бу биргаликда ишлаб топилган мулкка кирмайди. Модомики, ўша ерда яшамаётган, хотинингиз билан биргаликда рўз?ор юритмаётган экансиз, ?аерда рўйхатда туришингизнинг меросга ?еч ?андай дахли йў?. – Шуниси етмай турувди ўзи, – мин?ирлади Ринат. Катя учун, албатта, пул беради, лекин Лиза бир ча?а ?ам ололмайди. Соби? хотининг шуна?а бойвачча меросхўрдан ажрашганини ўйлаб ?ана?а изтироб чекишини тасаввур ?илиш Ринатнинг дилига хуш ё?арди. *** ?ужжатларни расмийлаштириш ?ийла чўзилди. Бир даста ?о?озларга имзо чекишига тў?ри келди. У имзолашдан олдин ?ар бирини ди??ат билан ў?иб чи?ди. Чунки, ?аршисида турган учала адвокатнинг ?ам ушбу ишдан иложи борича манфаатдор бўлиш йўлида жон куйдираётганликларини тушуниб турар, чунки, ?ужжатлардан бири адвокатларга меросдан икки фоиз тегишини кўрсатмо?дайди.. Икки фоизни пулга ча??анда ?анча бўлишин ?исоблаб кўриб, “ў?” деворди. –Ишта?алар карнай-ку, о?айнилар, – деди у асабийлашиб ва ручкани жойига ?ўйди. –Бу адвокатларнинг одатдаги ?алам ?а?и, – деди Плавник.– Мен, масалан, тўрт фоизгача ?а? оламан. Го?ида, беш фоизга ?ам чи?ади. Сизнинг вазиятингизда мероснинг умумий ми?доридан келиб чи?иб, икки фоизга розимиз. Сизга масала?атим, барча ?о?озларнинг иложи боирча тезро? имзоланг. Жаноб Дрюмо ва Леклерк Францияда ўз со?асининг энг омилкор ва маш?ур мутахассислари ?исобланишади. Омадингиз келганини ?арангки, ишингиз билан шундай инсонлар шу?улланишаяпти. –Мен бу пулга юристларнинг бутун бир армиясини ёллашим мумкин,– ?удурлади Ринат. У ўзининг кимлигини ?ис эта бошлаганди. – Ёлланг,– розилик билдирди Плавник,– лекин, унгача меросингиздан ?еч ва?о ?олмайди. Киевдаги кошона ва Лондондаги уй алла?ачон сотувга ?ўйилган. Чунки, хизмат ?а?и, газ, электр ?уввати учун ?арзлар осмонга чи?иб кетган. Хизматчиларнинг маоши тўланмаган. Киевда саройда ?ўри?чилар, уй хизматчилари, ошпаз ва фаррошлардан иборат ўн икки киши хизмат ?илади. Агар иш бундан буён ?ам шундай кетаверса, сизга ?еч нарса ?олмайди. Менимча, ?ашшо? бўлиб ўтиргандан кўра, икки фоизнинг ба?ридан ўтганингиз яхширо?. Бу нусха гапига ўзгаларни ишонтиришгнинг жа ?авосини олган экан. Ринат ?о?озларни ёнига тортиб, имзолашга тушди. Дима дўстнинг ?олига саросимага тушган ?олда ?араб турарди.Кейин ўзни тута олмай ёнига келди. – Булар сени чув туширишади, -шивирлади у Ринат томонга энгашиб, –юрагим сезаяпти, катта пулга туширишади. ?озирча ?ўл ?ўймай турсанг бўларди. –Хўш, нонуштангни нима ?иламиз? – зарда аралаш сўради Ринат. –Ёки энди тушликка розимисан? Ёнимда бор-йў?и уч юз доллар ?олган. Агар менга ?озир минг доллар беришса, ?ар ?андай ?о?озга ?ўл ?ўйишга тайёрман. Леклерк унинг гапини эшитиб тургандек: –Пулни олиб келиш учун алла?ачон банкка одам кетган. Кундалик сарф-харажатларингиз учун ?озир уч юз минг доллар келтиришади. Айтгандай, сиз пулингизни долларда оласизми ё еврода бўлгани маъ?улми?– деди. -Долларда оламан, – хўрсинди Ринат, худди, елкасини босиб турган то? а?дарилгандек. – ?олган пулларни ?ачон беришади? –Биз сизга чек дафтарини берамиз ва банк ячейкасидан фойдаланиш ?у?у?ини берадиган ?ужжатларни номингизга расмийлаштирамиз, –тушунтирди Леклерк. –Пулингиздан эртадано? фойдаланишингиз мумкин. ?озирча сизга беришимиз мумкин бўлгани шу. ?олган пуллар билан компаниянинг акциялари текширувни тугатганимиздан кейингина сизга ўтади. –Унда кутиб тураман, – ?арор ?илди Ринат олий?имматлик билан. Тушликни ?андайдир маш?ур япон ресторанига буюришган экан. Суси ва сасими солинган ?утиларни кўриб, Дима ?аяжондан ?ий?ириб юборди. Тў?ри, аро? йў? эди, ?атто, саке ?ам айтишмапти, номардлар. Плавник эса иш пайтида, шунда ?ам, фа?ат, мижозларга бир ?ада? конъяк таклифи ?илиш билан кифояланар экан. Учрашув кечки соат олтигача чўзилди. ?амкорлар эртага эрталаб учрашиб, ?олган ?ужжатларни кўздан кечиришига келишдилар. Икки ошна ма?камадан чи?ишганда ?ош ?орайиб ?олганди. Куз пайти Москвада шом эрта тушади. Ринатнинг ?ўлида пул солинган кичикро? халтача бор эди. Дима содир бўлган во?еадан ?амон эсанкираб турган Ринатни туртди –Тентакнинг тилаги рўёбга чи?ди. Сен энди миллионерсан. – Миллионер бўлишни орзу ?ам ?илганим эмасман,– тан олди Ринат . – ?атто, нима ?илишимни ?ам билолмай гаранг бўлиб ?олдим. –Эртага сенга Москвадаги квартиранинг калитини беришади, бемалол кўчиб ўтишинг мумкин, – эслатди Дима, – Бундай олганда, сен оддий миллионер эмассан, миллиардерсан. Бўлажак, албатта. Тасаввур ?иласанми, бу ?а?даги илк кечинмаларингни ёзсанг, ?анча ?алам ?а??и олишинг мумкин? Мен нималар деяпман ўзи? ?андайдир ахмо?она гапларни айтаяпманми? Сен ?алам ?а?ини нима ?иласан? ?озир ?ар ?андай газетани, ?ар ?андай журнални, ?ар ?андай журналистни сотиб олишга ?урбинг етади. Бор бойлигингнинг тушадиган фоизнинг ўзи Москвадаги жами журналистлар топадиган пулдан кўп бўлгач, ?алам ?а??ини бошинга урсанми? Эшитаяпсанми гапимни? –Эшитаяпман. Улар Диманинг “тойчо?и” ёнига ўтиб, машинага ўтиришди. –Балки, ?озир тўппа-тў?ри бориб, сенга машиналарнинг энг зўрини сотиб олармиз,– таклиф ?илди Дима.– Кейин Лизани йў?лаймиз. Аламидан ёрилиб ўлсин. –Кераги йў?. Уйга кетдик. Чарчадим. Уй?ум келаяпти. –Доимо шуна?а ?иласан. Бори-йў?и бугун миллионер бўлдинг-у, дарров ўзгардинг ?олдинг. –Кеч?урун Оксана келадиган эди. –Кел, унга ?ўн?иро? ?иламиз, – ?увониб кетди Дима, – ?ай а?волга тушишини тасаввур ?ам ?илаоласанми? –?ожати йў?. Кейинро? ?аммасини ўзим айтиб бераман унга. Дима чор атрофга бир ?араб олиб, машинасини юр?изди. – Дунё тасодифларга тўла, деб шуни айтишади-да, – Дима ?амон ?аяжонланини босолмасди, – мана сен Оксана билан оши?-маъшу?сан. Бобонг ?ам бир пайтлар Оксана деган аёл билан шакаргуфторлик ?илган. Балки, ўша кампир сенинг Оксананинг бувисидир? – Бўлиши мумкин эмас, Оксананинг бувиси Харьковда яшайди. –Барибир ?изи?-да… –?олаверса, ўша Оксананг ?алиги омборчи туфайли бобомдан кечган, – у?тирди Ринат хомуш тортиб. –Балки, ?омилдор пайтида бобонгнинг ўзи ташлаб кетгандир?– эътироз ?илди Дима. –Бобом тў?рисидаги бўлма?ур гапларини бас ?ил. –Мен ?еч нарса деганим йў?. Шунчаки ?аётда ?ар хил вазиятлар бўлади-да. ?ара-я, менинг йўлимни кесиб ўтмо?чи, уриб олишимга сал ?олди. Ринат ўтиб кетаётган “ Волга” тарафга ?араб ?ам ?ўймади. У ўз ўйлари билан банд эди. Дима ?озир ?ис-?аяжонга берилишнинг мавруди эмаслигини англаб, жимиб ?олди. Ринатнинг уйига етиб келишгач, ?ар?алай ўзини тутиб туролмади: –Балки, уйга бирга чи?армиз? Ўзингни ?андай ?ис ?илаяпсан? –Чидаса бўлади, – ?азиллашди Ринат, – мендан хафа бўлма, Дима. ?алигача ўзимга келаолганим йў?. ?озирча ёл?из ?олганим маъ?улга ўхшайди. – Уйингга муста?кам эшик ўрнатиш керак, – тиржайди Дима сумкага ишора ?илиб. – Сенинг ўрнингда бўлсам, эртагаё? уста ча?ириб, янгисини ?ўйдирардим. –Эртага бош?а уйга кўчаман,– эслатди Ринат, –Умуман олганда, ўзимни ?еч нарса бўлмагандек тутишим керак. Кун бўйи мен билан бирга бўлганинг учун ра?мат. Эрталаб сени кутаман. Бундай пайтда ёнимда бўлганинг яхши-да. –Келаман, – деди Дима. – ?озир эса ?андай ?илиб тўйиб ичсам, нима бўлганини унутсам, деб ўйлаб турибман. Агар бу во?еалар тушимда содир бўлса эди, уни ?аётимдаги энг ?аройиб туш, деб ?исоблаган бўлардим. Бунинг устига бировларнинг олдида ла??иллаб юбормаслик учун тилимни тийиб туришдек азобга ?ам чидашим керак. –Бу ?а?и?атан ?ам о?ир азоб бўлади сен учун, – деди Ринат машинадан тушиб, эшикни ?арсиллатиб ёпаркан. Йўлакка ?адам ?ўйган за?оти, бурнини жийирди. Илгари бу ернинг бунчалик бадбўй эканини сезмаган экан. У пул тўла сумкасини тутиб, зинапоядан кўтарилди. Эшикни очиб уйга кирди-да, кийим илгич ёнига сумкани уло?тириб, йўл-йўлакай ечинганча, хонага кирди. Катга ўтириб, атрофига назар ташлади: бурчакда ўртача катталикдаги телевизор жойлашган, эски мебель, ўзининг иш столи, компьютер, принтер, о?ори кетган дарпардалар, сар?айиб кетган ?андил – ?аммаси ўша-ўша. На?отки, унинг ?аётида ?айритабиий эврилиш юз бериб, бутунлай бош?ача шароитда яшайдиган даври бошланган бўлса? Шу ла?за эсига пул тушиб ?олди. Ўрнидан турди-да, йўлакка чи?ди. Сумкани хонага олиб кирди. Юз долларлик пачкалар ай?аш-чуй?аш бўлиб ётарди. Битта дастани олиб, ўрамини йиртди. ?аради. Энди бир умр пул хусусида ?ай?урмаса ?ам бўлади Саё?ат ?илиши, дунёдаги энг ?аройиб масканларни томоша ?илиши, ме?монхоналарнинг сарасида яшаб, энг ?ашаматли ресторанларда яйраши мумкин. ?имматба?о ва ноёб китобларни ў?ишга, дунёнинг дон?и кетган донишмандлари билан су?бат ?уришга, Тибетга боришга, ?уддиси шарифни кўришга, Римни томоша ?илишга ?урби бемалол етди. ?атто, энг мо?ир меъморларни таклиф ?илиб, а?л бовар ?илмайдиган мўъжизавий иморатларни бунёд этса ?ам бўлади. Ўта а?лли китоблар ёзиши ?ам мумкинки, уларнинг чоп эттириш учун ?омий ва ношир излаб тентирамайди… Ринат ?ўлидаги даста пулни столга ?ўйди-да, сумкани жавонга ти?ди. ?андайдир беъмани нарсалар хаёлга келади-я, ижир?анди у. ?ўлимга пул тушса бас, дарров ?андай ?илиб совуришни ўйлайман-а. Йў?, бу мабла?ни ?андайдир самарали ишга сарфлашим керак, ?алами ўткир журналистларнинг бошини ?овуштириб, янги журнал очсам, Димани бош му?аррир ?илиб ?ўйсам ?ам бўлади. Лекин, Диманинг ра?барликка у?уви йў?, бош масла?атчи бўлиши мумкин, жамоага ра?намоликни эса бош?а бировга юклатиш лозим. Ринат кулимсиради. Яхшиямки, хаёлидан кечган фикрларни Дима эшитмайди, акс ?олда ўлгудек хафа бўларди. Эшик ?ўн?иро?и жиринглади. Ринат бугун Оксана келадиган кун эканини эслади. Соат саккиз бўлаётганди. Бўлажак даромадини та?симлаш билан ?аддан таш?ари чал?иб кетипти, чамаси. У ўрнидан туриб, эшикни очишга борар экан, кечки ов?атга ?еч нарса олмаганини, ?атто, уйида нон ?ам йў?лигини эслади. Оксана кирасолиб одатдагидек яно?идан ўпди. ?из новчагина бўлиб, Ренатдан ?ам баланд эди. Бежирим юзли,мовий кўзли, бурни салгина тан?айган бўлиб, сомонранг узун сочларини тепасига бир тутам ?илиб тугиб юрарди. Ўтган йили продюссер ?узурида танишганларидан бери Ринатнинг уйида учрашиб туришарди. ?из одатига кўра ошхонага ўтди. У ишдан чи?иб келиб, одатда кечки ов?атни шу ерда ?илар, агар Ринатнинг пули бўлса, бирор ё??а боришарди. Бу сафар ?ам ошхонага кира солиб, музлатгични очди, шу за?оти ўша томондан норози ?ич?ири?и эшитилди: –Музлатгичнинг бўм- бўш-ку. Тоза адои тамом бўпсан ўзинг ?ам. На?отки, бугун ?еч нарса келтирмаган бўлсанг? Ёки уйдан чи?мадингми? –Чи?дим. Аммо, ?еч нарса олганими йў?, – Ринат ошхонага биттагина калта иштонда кираркан, ланжлик билан ?изнинг гапини тасди?лади. –Кейинги пайтда бутунлай а?лдан озаяпсан, -деди Оксана музхонани ?арсиллатиб ёпар экан.– ?атто, ?аймо?инг ?ам ачиб ?опти. Пишло? бўлса бужмайиб, малларанг бўлиб ётипти, ?олбуки о? бўлиши керак. Нонинг ?ам йў?ми?. –Йў?-а,– ?удранди Ринат.– Ишим кўпайиб кетди, ўзим ?ам уйга ?озиргина келдим. ?из чойнакни ўтга ?ўйиб, газни ё?ди. Яна ошхонага кўз ташлади. –Сен уй хизматчиси олишинг керак,– деди Оксана курсига ўтираркан,– –ошхонанг ивирсиб кетипти. Ейдиган ?еч ва?онг йў?ми? –Ширин кулча бор, – эслаб ?олди Ринат.– Жовонда Даниядан келтирилган бир ?ути ширин кулча турипти. –Йў?дан кўра, шу ?ам бўлади. ?из ширин кулчани келтириб, ўзига чой ?уйди. – ?ачонгача шу а?волда яшамо?чисан?– сўради Оксана Ринатга ?араб. У ўзини ?из олдида ялан?очдек тургандек ночор ?ис этарди. Елкасини ?исди. Ринатнинг ?озир гаплашишга ?о?иши йў?, фа?ат, ?изнинг силаб-сийпашига, танасини ба?рига босишга мушто? эди. –Ёто?хонага юр,-таклиф ?илди Ринат, – сени со?иниб кетдим. ?из унинг овозидаги зорланишни пай?амади. Афтидан, жуда оч эди, балки, йигитнинг лакаловлигидан дили озор чеккандир. Ахир, Оксананинг келишини биларди, ?еч бўлмаганда нон олиб келса, эгнига у-бу нарса илиб олса бўларди-ку. –Шошилма, – деди Оксана унинг таклифини рад этиб. –Ичкарига кирайлик, -яна такрорлади Ринат,– сенга айтадиган бир дунё гапим бор. – Яна тўшагингга тортаяпсанми? – ?изнинг овозида ижир?аниш бор эди. – Шунча ётганимиз етар. Ўртамиздаги буна?а мужмал муносабатга чек ?ўйсак ?ам бўлар, сен нима дейсан? Тў?риси, бугун сенга шуни айтиб ?ўйиш учун келгандим. –Тушундим. Кечки ов?атни тушириб, хайрлашмо?чи бўпсан-да. –Киноя ?илма. Бир хилдаги ?азилларинг ?и?илдо?имга келди. Сен ло?айд ва тўнгфеъл одамсан. Менга кўпинча ёнингда бировнинг бўлиш- бўлмаслигининг фар?и йў?дек туюлади. Сени ?еч ким ?изи?тирмайди… –Менимча, жанжаллашадиганга ўхшаб турибмиз, – ?амгин жилмайди Ринат.– Жаврашни бас ?ил. Сенга айтадиган гапим шунчалик кўпки, юр ёто?хонага ўтайлик. Сенга ?ўлимни ?ам тегизмайман… –Текизганингда ?ам ?ўлингдан ?еч нарса келмайди. – ?из чойини ичиб тугатди-да, пиёлани ювмасдан токчага ?ўйди, ширин кулчали ?утини ёпди, – Бугун ?айз кўрганман. Шунинг учун кечириб ?ўясан. ?олаверса, орамизнинг алла?ачон бузилиб бўлганини тушуниб ?ўйсанг, ёмон бўлмасди. Бугун олдингга атайлабдан шуни айтиш учун келувдим. –Биласанми, бугун ?ана?а ?алати во?еа содир бўлди, -суюнчилади Ринат, – бобомнинг ?ам Оксана исмли севгилиси бўлганини билиб ?олдим. Кейин ажрашиб кетишган… –Афтидан, бобонг ?ам аёллар бобида сенга ўхшаган лапашанг бўлган ўхшайди, – деди Оксана пинагини бузмасдан, сўнг курсидан ?ўз?олди. -Уйингда иккита китобим ётипти. Олиб кетсам майлими? Менимча сен “Да Винчи сири” ва янга ?андайдир китоб олувдинг. ?из уни айланиб хонага ўтди. Ринат ўгрилиб, индамасдан ортидан эргашди. Токчада ?из айтган иккита китоб ётарди. Оксана китобларни оларкан, кўзи стол устидаги тахи бузилган пулларга тушди. –Бунча пул ?аё?дан келди? – ?айратга тушган Оксана Ринат томонга ?аради. – Келди-да…– Йигит ?изга нима деб тушунтиришини билолмасди. –?алам ?а??ингми?– жилмайди ?из, -Табриклайман. Бу сен учун катта бойлик-ку. Шинамро? бош?а бир уйни ижарага олсанг, эгни-бошингни эпа?ага келтирсанг ?ам бўлади.Бу ерда бир неча минг доллар бўлса керак. Энди сен бадавлат одамсан, аммо, ландовурлигинча ?олибсан.Уйингда ?атто ноннинг ?ам йў?. Мен пулсиз ?опти-да, деб ўйласам, бу кишим бир даста долларни ?учо?лаб оч ўтирибди. Шуна?аям ахмо?лик бўлдими? –Оксана, – йигит сўнгги бор ?из билан гаплашишга уринди. –Бас ?ил, – ?из Ринатга андак жирканиш билан ?араганди, бу уларнинг ораси очи?лиги ?а?ида айтилажак ?ар ?андай сўздан кўра ишончлиро? таъсир ?илди. Зеро, эркак киши билан су?батлашаётган аёлнинг че?расида шуна?а ифода пайдо бўлдими бас, бу – уларнинг муносабати бутунлай бар?ам топганини билдиради. –“Миллионлар”ингни а?л билан харажат ?илишга ?аракат ?ил, – деди ?из масхараомуз о?ангда, уни туртиб юборгудек бўлиб, да?лизга ўтаркан. Ринат ?изнинг ортидан тикилиб ?олди. –Китоблардан бирида ?андайдир до? бор,– деди хайрлашар чо?да Ринат,– олиб келганингда шундай эди. –Бу бизнинг биргаликдаги ?аётимиздаги сўнгги до? бўлиб ?олади, деган умиддаман, – ?из шундай мушкул пайтда ?ам ўзида ?азиллашишга куч топди. –Хайр, Ринат. Ўзинг яхши йигитсан-у, жуда пандива?исан-да. Яна нон олиб келиш эсингдан чи?масин. ?озирча. –Омадингни берсин. Йигитнинг сўз о?ангидаги нимадир ?изни ўгрилиб ?арашга ундади: – Ра?мат, – у Ринатга тикилди,– Бундан кейин ме?монлар олдига буна?а либосда чи?ма.Хайр. У эшикни секин ёпиб, уйдан чи?ди. Ринат ёл?из ?олди. Хонага кириб стол устида ётган даста пулга ?аради. Сумкага кўз ташлади. – Менинг “миллионерлик” ?аётим шу тарзда бошланди, – у паст овозда ўз ?олига шар? берган бўлди,– яъни, шод-хуррамлик билан деса ?ам бўлади. У ?айрилиб, чўмилиш хонасига ўтди. Негадир со?олини ?иртишлагиси, худди Оксанадан сўнг яна кимдир йў?лаб ?оладигандек ювингиси келиб кетди.Лекин, ушбу тунда уни бош?а ?еч ким безовта ?илмади. 4 боб Эрталаб уларни олиб келиш учун Плавник ўз машинасини жўнатди. Дима “Мерседес”га ўтирган за?оти, “машинада чексам бўладими?” деб сўради. ?айдовчи кечирим сўраб, хўжайини одатда чекмаслигини айтди. Дима ?афсаласи пир бўлиб тиржайди. Плавникнинг ма?камасида уларни франциялик адвокатлар кутиб туришарди. Уларни биринчи ?аватда кутиб олган кечаги аёл бугун ни?оятда хуштавозе эди. Бу сафар у ?ўн?ир костюм, тиззаси етмайдиган юбка кийиб олганди. ?атто, бу гал ўзини таништиришни ?ам лозим кўрди. –Исмим Тамара, –деди у Ринатга, – Иосиф Борисовичнинг ёрдамчисиман. – Танишганимдан хурсандман, -Ренат шундай дер экан, чиндан ?ам кийимларини янгиламаса бўлмаслигини пай?ади. Бирор ё??а кириб ?имматба?о костюм, пойабзал, кўйлак, галстук, ?атто ём?ирпўш олиш керак. Аммо, бу ишни кейинро? ?илишга тў?ри келади. Плавникининг иш бўлмасида французлар бир тўп ?о?озни тайёрлаб туришган экан. ?аммасини ?айтадан ў?иб, имзолашга тў?ри келди. Барча ?ужжатлар икки тилда – французча ва русча тайёрланганди. Ринат яна бир бор хусусий адвокат ёллаш зарурлиги тў?рисида ўйлади. Жилла ?урса, ?у?у?шунос масла?атчи олиши керак. Дима бекорчиликдан кофе аралаш коньякни ?ўплаб, адвокатнинг иш бўлмасини кўздан кечирди, ё?имтойгина котибасига кўзини ?исиб кўрди. Барча юмушлар соат учларда ни?ояига етди. –Мен сизга ўзимнинг битта ходимини бераман, – деди Плавник.– Уйни ва Рублевкадаги дала?овлини кўрсатади. Калитларини олиб беради. Уйда ?амма шароит му?айё, бугуно? кўчиб ўтсангиз ?ам бўлаверади. Дала ?овлининг озро? муммоси бор. Ўша ерда сизга тушунтириб беришади. Эртага “Национал” ме?монхонасида кечки ов?атни сиз билан биргаликда ба?ам кўрамиз. Роппа-роса соат еттида. Биз сизни кутамиз… Бу – бир ?исми ишга ба?ишланган зиёфат бўлади, гап шундаки, биз у ерга Глущенко билан шерикликда Украинадаги бир неча корхоналарнинг акциясини тассарруф ?илиб келган иккита ?амкорингизни ?ам таклиф ?илмо?чимиз. –Албатта келаман, – ваъда берди Ринат.– Бош?а гап йў?ми? –Мана бу чек дафтарчангиз, – Плавник унга каттагина пакет узатди. , бу ерда Швейцария банкининг ма?аллий бўлимидаги ?исоб-ра?амингиз ?ам бор. Лекин, ?озирча бор-йў?и уч миллионга. ?олган мабла?дан Францияга боргач, фойдаланишингиз мумкин. Истасангиз, Россияга ўтказишимиз мумкин. Сизга ?айсиси ?улай бўлса, ўшандай ?иламиз. –Ра?мат. –Яна, –деди адвокат, – сизга энди тансо?чи керак. Агар бир неча киши бўлса, яна ?ам яхши бўлади. Бизни тў?ри тушунинг, сиз бе?ад катта бойликка меросхўр бўлаяпсиз. Биз амакингиз ва оиласини нега ўлдиришганини ани? билмаймиз. Франция ?укумати Владимир Глущенконинг вилласига учиб келган вертолётга бомба ?ўйилганини ани?лашган. Натижада вертолёт ичида ким бўлса, ?аммалари- ўзи, хотини, ў?ли, ?ўри?чилар бошли?и ва учувчи ?алок бўлган. Табийки, то ?отил топилмагунча ?айдир даражадаги сизнинг та?дирингизга ?ам хавф остида ?олаверади. Мен сизни ?ўр?итмо?чи эмасман. Аммо,албатта, тансо?чи олишингиз керак. –Мен ?аё?дан оламан, –?айрон бўлди Ринат. –Мана Дима бор… –Бу камлик ?илади,– кулди Плавник.– ?о?ласангиз, ?озиро? ташкил ?иламиз. Амакингиз томонидан ташкил этилган, худди, шу масала билан шу?улланнадиган ало?ида компания бор. Биз хавфсизлик хизматига ?ўн?иро? ?илиб, бир неча синашта ходимларни жўнатишни сўраймиз. Бошланмасига кифоя ?илади, деб ўйлайман. Машинангиз борми? –Йў?, – Ринат Димага ?аради. –Машинамиз бор, –деди Дима шоша-пиша. –Яхши. Демак, ?ўри?чилар сизни керакли жойга олиб боради, олиб келади. ?ар доим ёнингизда бўлишади. Эртага эрталаб уйингизга етиб боришади. –?айси уйимга? –Айтдимку, ?озир сизга то?ангизнинг соби? квартирасини кўрсатишади, ва?тинча ўша ерда яшаб турасиз. Калитни бизнинг ходимдан оласиз. ?амма ?ужжатлар ?айта расмийлаштилгандан сўнг эса, ?онуний эгаси сифатида кўчиб ўтасиз. Бош?а жойлардаги уй-жойлар ?ам тасарруфингизга ўтади. –Мен бунинг нима фар?и борлигини тушунмаяпман. – Агар уйнинг ?а?и?ий эгаси бўлсангиз, ижарага беришингиз, сотишингиз, бировларга сов?а ?илишингиз мумкин. Лекин, уй со?ибининг ?ариндоши сифатида турсангиз, бемалол яшайверасиз, аммо, уйга тегишли бирор нарсани сотишга ?а?ингиз бўлмайди –Мен ?еч нарсани сотмо?чи эмасман, –деди дар?ол Ринат, – умуман олганда, сизнинг фикрингизни бирданига англашга а?лим ожизлик ?илаяпти. Билганларингни ?илинглар. Хуллас, у ерга ?ачон борсам бўлади? –?озирнинг ўзида. Сизга Тамара ?амро?лик ?илади. У манзилни яхши билади, бир неча марта бўлган, ?ўлида уйнинг калити ?ам бор. Менинг ?айдовчим хизматлингизда бўлади. –Маъ?ул, – Ринат адвокатлар билан муло?атдан толи??анди. –Кейин эса амакингизнинг дала ?овлисига борасизлар. ?озир у ерда ?еч ким йў?. ?атто, уй жи?озлари ?ам ?олмаган. Амакаингиз сотмо?чи ёки ?айта таъмирламо?чи бўлганга ўхшайди. Афсуски, улгурмаган… –Тушунарли. –Эртага бўлса, сизни “Национал”да кутамиз. Кўришгунча хайр, жаноб Шарипов. Ринат ?ор?инлик билан бош ир?аб, адвокатларнинг ?ўлини ?исди. Узун кулранг ём?ирпўшдаги Тамара уларни пастда кутиб турарди. Афтидан у устки либосларининг ?ам костюмлари рангига мослаб танларди. Шунга ?араганда Плавник яхши ?а? тўларди. Тамара Ринат билан ор?а ўрниди??а ёнма-ён жойлашди, Дима олдинга ўтиришга мажбур бўлди. ?айдовчи машинанниг о?иста жилдирди. –Бу – Москва дарёси со?илидаги аслзодалар эгаллаган ?удудда жойлашган янги уйлардан бири, – тушунтирди Тамара, ?издан ?аройиб хуш бўй тараларди. – Кваратира икки бос?ичдан, яъни, саккизта хона, тўрт ?ожатхона, жакузи ва кенг-мўл ошхонадан иборат. Тўрт йил олдин сотиб олинган. Хўжайин бу ерда оиласи билан деярли яшамаган. Чунки, алла?андай ?айкалчалардан таш?ари бирорта шахсий буюмга кўзимиз тушмади. Фа?ат, ?ар бири юз минг доллардан кам турмайдиган тўрт дона сурат бор экан, холос. Чамаси, безак учун олинганга ўхшайди. –Уйнинг ўзи ?анча туради? – ?изи?синди олдинда ўтирган Дима. –?озирги олийма?ом квартираларга солиштирганда унча ?иммат, деб бўлмайди. ?айта ?уриш даврида сотиб олинган ва анча арзонга, бор йў?и ярим миллион долларга тушган. –Арзимас пул экан, -маъ?уллади Дима бошини олд тарафга буриб. –?озир ?анча туради? – сўради Ринат. –Тўрт миллион долларга я?ин, – жавоб берди Тамара кордонлик билан.– Ичидаги бойликлари билан беш миллионга бориши мумкин. –Жудаям зўр экан, – деди Дима ўзини тутаолмай. –Бутун бошли саккиз хонали уй-а? –Шундай, –деди Тамара унинг киноясига эътибор ?илмай,– Рублевкадаги дала ?овли ?ам зўр. У ё?да ?ар сотих ер элликдан юз минг долларгача туради. ?ар бир соти?и! – ?урур билан таъкидлади у.– Ён ?ўшниларни эса фа?ат телевизорда кўрган ёки номини эшитган бўлишингиз мумкин. Ўнг тарафдаги ?овли бош вазир ўринбосариники, чап томонда эса йирик нефт компаниясининг ра?бари яшайди. ?ар бирининг ?овлиси ўттиз сотихдан кам эмас. –Ёки уч миллион доллар, –хуштак чаливорди Дима, – дала ?овлимисан, дала ?овли экан-да. –Баъзи бир дала ?овлилар бир гектардан орти? жойни эгаллаган, – айёрона жилмайди Тамара.– айримлари эллик миллион доллар туради. Сиз журналистлар Москвдаги уй-жойнинг нархини яхши билишларингиз керак-ку. –Бизга бу ?а?да айтишмаган экан, – дарров жавоб топди Ринат. Шу пайт чек дафтарчаси эсига тушиб ?олди. -Тўхтанглар, – илтимос ?илди у, – балки, у томонларга боришдан олдин бирорта дўконга тушиб, эгни-бошимизни эпа?ага келитирармиз. –Албатта, – уни ?ўллаб- ?увватлади Тамара, – мен ?ам шуни айтмо?чи бўлиб турувдим ўзи. ?аердан харид ?илишни ё?тирасиз? –Бирорта аралаш моллар дўконидан-да. Тамара яна кулимсиради. Кутилмаганда бе?ад улкан бойликка эга чи?иб ?олган йигитчанинг бўш-баёвлиги ?изга ё?иб тушаётганди. –Степан, Петровский растасига ?айда, -таклиф ?илди у ?айдовчига.– Ўша ердан ?о?лаган нарсангизни танлаб олишнигз мумкин, -кейин Ринатга ?араб ?ўшиб ?ўйди, – пойабзалдан тортиб, пальтогача ?амма нарса бор. –У ерда нархлар осмонда, дейишади-ку, – мужмаллланди Ринат. –Сиздек бой-бадавлат киши учун нарх-навонинг нима а?амияти бор? – елкасини ?исди Тамара. – Кийимларнинг энг сарасини танлаш имконига эгасиз-ку! Улар ўтирган “Мерседес” Неглинки кўчаси томондан келиб, савдо растаси ёнида тўхтади. Тамара биринчи бўлиб машинадан тушди-да, ичкарига кирди. Шуна?а жойларни айланиш аёлнинг жони-дили экани шундо??ина кўриниб турарди. ?амро?лар кўзи пештахталардан бирига ёпиштирилган – бу ерда сотиладиган эркаклар костюми уч мингдан беш минг долларгача туриши, шу боисдан пули бўлмаган кимсаларнинг азбаройи ?изи?иш юзасидан кириб юрмасликлари у?тирилган эълонни ў?ишди. Дима ?айрон бўлиб ?аради. У шу хилдаги эълонлар борлиги ?а?ида, ?атто, эшитмаган ?ам эди. Тамара зудлик билан Ринатга иккита костюм, бир нечта кўйлак ва бешта ажойиб галстук танлаб олди. –Димага ?ам танланг, – деди Ринат ?атъият билан. Аёл елкасини ?исди: миллиардерларнинг ?алати феъл-атворига кўникишга тў?ри келади. Диманинг ?ўпол ?адди- ?оматига мос костюм топилиши ?ийин бўлди. Топилганини ?ам озро? тў?риламаса бўлмасди. Аммо, гулдор кўйлаклар унга ё?иб тушди. У ?ачондан бери ўзи орзу ?илиб юрган чарм курткани кийиб кўраётганида хурсандчилигидан, Ринатни ?учо?лаб, ?овур?асини ?исирлатиб юборди. Шундан сўнг пойабзал бўлиимга ўтишди. Бу ерда Димага эски ботинкаларидан воз кечишга тў?ри келди. Тамара бирданига беш жуфт, яъни Ринатга учта, Димага иккита пойабзал танлади. Аёл шу за?оти пайпо?, пойабзал мойи, туфли?оши?, бир жуфт шиппак ?ам сотиб олди. –Бу ерда шиппаклар ?анча туршини биласанми? – сўради Дима дўстидан –Йигирма-ўттиз доллар бордир, – деди Ринат. –Бу энг ?имматфуруш дўкон. –Бир юз саксон тў??из доллар экан, –жавоб берди Дима, –хонавайрон бўлиш ?еч гапмас. –Бу ахмо?она шиппакларни сотиб олишга ?ожат йў? эди, – аччи?ланди Ринат, Тамара эса алла?ачон чек урдиришга улгурганди. –Бу ерда бар ?ам бор, бироз дам олиб, тамадди ?илишимиз мумкин,– тушунтирди Тамара, – ?озирча эса иккала дўкондан олган нарсаларимизнинг пулини тўлашимиз керак. Мен келишдим, чек билан оладиган бўлишди. –Менимча, бир неча минг доллар сарфладиг-ов,– паришонланди Ринат. –Худди, шундай, –?увониб бош силкиди Тамара,– ўттиз саккиз минг доллар бўлди. Улар сизнинг кимлигингизни билишга ўлгудек ?изи?ишаяпти. Маш?ур шоуменми, бандитми ёки нефтфуруш бойми, деб сўрашаяпти. Вой, Худойим-ей, -деворга суянди Ринат, –нима дедингиз уларга? ?амма нарсасини ?айтариб беринг. Мен бир сафарнинг ўзидаё? бунча пулни сарфлай олмайман. Мумкин эмас ахир… –Ўрганиб кетасиз, –таскин берди Тамара, -бу бошланиши, ?али машина, яхта, ?атто, кўнглингизга ё??ан аёлларга бриллиант та?инчо?лар олишингизга тў?ри келади. ?ани, барга кетдик. Ринат деворга суянманг, ?амманинг кўзи бизда. Иккита чек ёзинг. Манавиларни йигитлар машинага ташлаб ?ўйишади. Улар барга ўтишгач, Тамара уч стакан янги си?илган апельсин шарбати келтиришни буюрди. Ёш йигит буюртмани бажариб, чекни стол устига ?ўйди. –Бир ярим минг рубл,– Ринатнинг ба?ириб юборишга сал ?олди, –нима бу? Апельсин шарбатими ёки бош?а мевадан олинганми? –Янги си?илган шарбатнинг бир стакани бу ерда ўн икки ёки ўн беш доллар туради, –тушунтирди Тамара,– энг яхши ресторанларда ?ам нархи ўн беш доллар. ?имматмас. –Бутун бир тушликнинг нархи-ку, -?ижинди Ринат.– Миллионер зотини ?еч ?ам кўргани кўзим йў?. Шунча пулга ?ам шарбат ичиш мумкинми? ?ар ?андай дўконда шарбатнинг нархи бир ярим доллардан ошмайди. Яна бир литр ёки икки литри-я. –Уларнинг бари кимёвий ?оришма,– то?ат билан тушунтирди Тамара,– турли хил озу?авий аралашмалар кукунидан ?илинган. Бу ерда сифати бутунлай бош?а. Нима ?ипти? Сифатли нарса учун эса пул тўлаш керак-да. –Тушлик бу ерингизда минг доллар турса керак, – Ринатнинг ?а?р-?азаби ошди.– Москвада нарсаларининг нархи осмонга чи??ан шуна?а масканлар борлигини айтишганди, мен ишонмагандим. – Фа?атгина, ов?атланиб ?олмасдан, асл француз шаробидан бурютма берсангиз, тушлигингиз баъзан беш-олти баравар ?имматга тушишиш мумкин,– афтидан шуна?а нарсалар ?а?ида гапириш Тамарага хушё?ар, бу уни жазавага солиб, лаззат ба?ишларди.– Чунки, шаробнинг ўз бир неча минг доллар туради. – Биз бу ерда тушлик ?илмасак керак, деган умиддаман, -тушкун кайфиятда тахминлади Ринат, – акс ?олда миллиардларимни бир неча йиллардаё? еб битираман. –Еб битираолмайсиз, –эътироз билдирди Тамара. – Аммо, кўпчилик ўшана?а шо?она тушликка ўч бўлади. ?укумат идорасидаги айрим амалдорлар ?ам ?имматба?о ресторанларга ташриф буюришни ё?тиришар экан. ?амма буни одатий ?ол, деб ?исоблайди. –Уларнинг еган-ичгани мижозларининг бўйнига-да, – Ринат соатига ?аради.– Келинглар, бирорта егулик буюрайлик. Лекин, аввал нархини билиб олинглар. Агар нархи осмонга чи??ан устрица билан крабни ( бали? таомлари- тарж.) айнан шу бар учун Англия ?ироличаси ўз ?ўли билан тайёрлаган бўлса ?ам, мен о?зимга ?ам олмайман. Ёки бу ерда оддийро? таом пиширилмайдими? –?озир буюраман. Тамара Ринатнинг нега бу ?адар асабийлашаётганини сира тушуна олмасди. Ахир, у ?ўлидаги миллионлари билан умрининг охиригача пул ?а?ида ?ай?урмаса бўлади-ку. Кеча Ринат кетгандан сўнг Иосиф Борисович ?абулхонага чи?иб келди-да, ушбу ярим татар, ярим украин, отасидан эрта айрилган, ёшлигида онасиз ?олган, хотинидан ажрашган, ?еч ?аерда ишламайдиган, топгани амал-та?ал кун кўришига етадиган йигитни назарда тутиб, паришон ?олда “ доим ахмо?ларга омад кулиб бо?ади” деди. Тў?рида, бу борада чидаб бўлмайдиган даражада адолатсизлик юз берганди: шунча катта бойлик, унга эга бўлишни орзу ?ам ?илмаган, ?атто омади нечо?лик кулиб бо??анининг фа?мига ?ам бормаган бир кимсага текканди. Тамара бу нусханинг пуллари ўзининг ?ўлига тушса, ?ана?а усталик билан сарфлаши мумкинлигини кўнглидан ўтказаркан, бутун вужуди яйраб кетди. Ўзи йигитга ё?адиганга ўхшайди. Имкондан фойдаланиб, шу ёш йигитнинг энг я?ин кишисига айланиб олиши керак. Унинг икки марта эр ?илганини, ўн яшар ў?ли борлигини, Плавникдан, фа?ат, маошгина эмас, “хос хизматлари учун” ?ўшимча ?а? ?ам олиб туришини бунинг билиши шарт эмас. ?амма Иосиф Борисовичнинг жиноий ишлар билан шу?улланишни ё?тирмаслигини, бандитлар билан бо?ланишни хуш кўрмаслигин яхши биларди. У асосан фу?аролик ишлари, айни?са банкларга оид ишларни олиб бораради. Хорижликларнинг бошини айлантириш ёки Сибирдан келган ?ишло?и бойваччани кўнглини олишга тў?ри келса, у Тамарадан фойдаланарди. Ме?монлар аёл билан танишганларидан сўнг барча контрактлар осонгина имзоланиб, шартномалар ўз ва?тида тузиларди ?оларди. Тамаранинг жозибаси шунда эдики, у эркакларнинг аёл билан муносабатда ?айси усулни ё?тиришини, аммо, буни тан олишдан чўчишини яхши биларди. Бу журналист йигит ойига бериши мумкин бўлган беш ёки ўн минг долларни у пул, деб ?исобламасди. Шунинг учун жон-жа?ди билан ё?ишга ?аракат ?илаётганди. Бирор соатдан сўнг дарё со?илидаги Москвадаги маш?ур ?урилиш компанияси томонидан бунёд этилган ма?обатли бинога етиб келишди. ?амма бу компаниянинг ша?арда ало?ида пудрат асосида махсус ?удудларда амалга ошириладиган бунёдкорлик ишларига буюртма олишини, бизнес-классга мансуб энг ?ашаматли биноларни ?уриб, бусиз ?ам осмонга чи?иб кетган кўчмас мулкнинг нархини янада кўтаришини яхши биларди. Эшик о?аларига мар?ум олигархнинг хонадонига ким, нима ма?садда нега келганини ?ижжалаб тушунтиришга тў?ри келди. Ни?оят, уларни Владимир Глущенконинг квартираси жойлашган ўн саккизинчи ?аватга ?ўйишди. Ринат бировга тегишли уйни но?онуний эгаллаб олаётгандек, кимнингдир хуфя ишини билдирмасдан кузатаётгандек ўзини но?улай сезаётганди. Тамара эшикни очгач, ичкарига киришди. ?амро?ларининг ?айратдан ўзгариб кетган че?раларига ?араб, уйнинг уларда ?ана?а таассурот ?олдирганини сезди-да, худди уларни ўзига тегишли масканга олиб киргандек ро?атланди. Аёл пошналарини та?иллатиб, ?ўш ?аватни эгаллаган ма?обатли уйнинг ?айратомуз хоналари билан таништиришга киришди. Ринат ва Дима озро? чўчиган ?иёфада жимгина йўлбошловчининг ортидан эргашишди. Йигирма метрлик ваннахона, ойнаси дарёга ?араган ?ишки бо? жўраларнинг а?лини шоширди. Ёто?хона деразасидан эса ша?ар бутун кўркамлиги билан намоён бўлиб турарди. Барча ваннахоналарга ?утиси очилмаган тиш чўткалари, тиш пасталари ?ўйилган бўлиб, улар ўз эгаларини кутиб турганга ўхшарди. Бир жойда ?атто болалар тиш чўткаси ?ам кўзга ташланди. Буни кўриб Ринат хўмрайди. У бу уй ва ўзига теккан пуллар фожиали тарзда ?алок бўлган оиланики эканини эслади. Ошхона бўлса янги аср фан-техника юту?лари кўргазмасини эслатарди. Айрим жи?озларни биринчи бор кўриб туришлари бўлса-да, нималигини сўраб ўтиришмади. Музхонада бўм-бўш, лекин махсус музлатгичга маъданли сув ва кока-колалар териб ?ўйилганди. Тамара иш бўлмасида ичимлик шишалари ?атор турган барни кўрсатди. Улардан бирортаси очилмаган, шу боисдан ушбу маскан бир пайтлар тирик инсон оиласи билан яшаган хонадондан кўра, мўъжазро? ичимликлар дўконини эслатарди. Улар ме?монхонага ?айтиб, чу?ур чарм оромкурсиларда нафас ростлашди. –Мана, бори шу, – деди Тамара ?улочини ?алати тарзда ёйиб, Ринатнинг бўлажак мулкини кўрсатди,– ?амма ?ужжатлар расмийлштирилгунга ?адар бу ерда ?олиб, бемалол яшайверишингиз мумкин. ?озир кеч бўлди, Рублёкага боришни эртага ?олдирамиз. Мар?ум ?ариндошингизнинг жуда сер?афсала инсон эди. ?афтада бир марта хизматчи келиб, ?амма томонни саришта ?илиб кетади. ?а?ини эса то?ангиз ташкил ?илган компания ойма-ой тўлаб боради. Калитни пастдаги навбатчи эшик о?асидан олади ва ўшанга топширади. Уйнинг хавфсизлигини ?ам боя айтган компаниямдан ?а? оладиган ?ўри?чилар таъминлайди.Бу ерда бош?а ?еч ким бўлмайди. Кимдир эшик ?ўн?иро?ини чалди. Икка жўра хизматчи бема?алда келиб ?олгандек, чўчиб тушди. Тамара ўрнидан туриб ?арагани кетди. ?айдовчилар халталар ва ?утиларни олиб чи?ишган экан. Уларни да?лизга жойлаб, Тамара ?айтиб келди. У Диманинг бу ердалиги да?шатли тарзда ?ашини келтираётганига и?рор бўлгиси келмасди. Агар шунча пул ва ва?тнинг бошига етган ушбу ба?ало? йў?олсайди, Ринат билан яккама-якка ?олган бўлар, йигитни шуна?а бемисл меросга эга бўлган нозик пайтда, албатта, ёнида ўзи сингари ишончли бир киши бўлиши зарурлигига инонтирган бўларди. Ринат эса худди ?аршисида эллик ёшли аёл тургандек, унинг борлигини парвойига ?ам келтирмас, бу билан аёлнинг дилига озор бераётганди. Бўш-баёв йигитчанинг ?андай ажойиб аёл билан учрашиб турганига фа?ми етмаётгани кўриниб турарди. Тамара бор-йў?и ўттиз иккига кирган, йигит билан ўрталаридаги фар? бир неча ёшдан ошмаса-да, Ринат кўзига ёш йигитча бўлиб кўринаётганди. Бу аёлнинг турли тоифадаги одамлар билан муомала ?илавериб, кўзи пишиб кетганининг таъсири эди. Зеро, Тамара алла?ачон унутиб ?ўйган инсоний хислатлар журналистлиги туфайли Ринатнинг ?онида са?ланиб ?олган, манфаати йўлида шаф?ат нелигини билмайдиган махлу??а айланмаганди. – Биз ўзи вазифамизни бажардик, энди уйга ?айтсак ?ам бўлади.– Тамара Димани уйига ташлаб, бой меросхўр ёнига ёл?из ?айтишдан ?амон умидини узмаганди. Ба?ало? эса унинг режасини чапараста ?илиб ташлади. – Биз бирга ?оламиз, – деди у Ринатга ме?рибонлик кўрсатиб, униси бўлса, бош ир?аб, ошнасининг фикрини маъ?уллади. Тамара ?ар?аниб юборишдан ўзини зўр?а тийиб ?олди: ўзи истамагандан кейин, манава лапашанг каллаварамнинг бўйнига аёл боши билан осилиб ололмайди-ку, ахир. Бойлик а?лга а?л ?ўшолмас эканда. Шу даражадаги катта пул ?ам бунга ожизлик ?иларкан. У хўрсиниб, дивандан ?ўз?олди. –Кўзларингга ?аранглар, – наси?ат ?илди у хайрлашаркан. – ?еч нарсага тегинманглар, бирор нарсани синдириб ?ўйманглар. Чунки, ?озирча бу уй ва?тинчлик келиб яшаб турадиган жойларинг ?исобланади. –Биз иккаламиз биргаликда яшаймиз, – деди Дима ?урур билан. –Дўстингиз баъзан ёл?изликни истаб ?олар, деган умиддаман, – за?арханда ?илди Тамара эшик томон юраркан. У хонадондан чи?иб, эшикни ўзи ёпди. Уни кузатиб ?ўйиш дўстларнинг хаёлига ?ам келмади. Тамара лифтдаги кўзгуга ?араб. Ўзига назар солди: ?ад-?омати, кўриниши бинойидек. –Тўпорилар, – у кўзгудан кўзини оларкан, нафрат билан вишиллади. 5 боб Аёл кетиши билан Дима ?олибона ?ий?ириб, ир?ишлашга тушди, кейин ўзини тап этиб, диванга ташлади. –Буна?анги уй эртакларда ?ам бўлмаса керак, – деди у ?ай?ириб, – ?атто, мен ?ам бойларнинг шунчалик зўр яшашини билмас эканман. Сен энди бизнинг орамиздан чи??ан супермиллирадерсан. ?андай зўр-а! Мени ойига миллион доллар маош билан ишга олишинг ?ам мумкин. –Уйим куйиб кетади-ку бундай ?илсам,– ташвишланди Ринат. –Нега уйинг куяркан? -бошини кўтариб, ?ўлларини ёзди Дима.– Агар йилига менга ўн икки миллион доллар сарфласанг, ?ир? йилда атиги ярим миллиард доллар кетади. ?ўлингда ундан неча бор кўп пул ?олади. Мен илгаритдан ?ам мумсиклигини сезиб юрардим. –А?лдан озибсан, – тўн?иллади Ринат.– ?али бу ишларнинг нима билан тугаши номаълум. Францияда меросдан ?ана?а соли? олинишни биласанми? Россияда ?ам кам эмас. ?аммасини ?али расмийлаштириш, соли?ини тўлаб ?ўйиш керак. Балки, мар?ум то?амнинг бирорта бош?а ?ариндоши ?ам чи?иб ?олар. Унда меросни бўлишишга тў?ри келади. Кейин ?он гуру?и тў?рисидаги гапларга ?ам унча ишончиб бўлмайди. ?они биринчи ва тўртинчи гуру?га мансуб ота-оналардан ту?илган фарзандларнинг ?они иккинчи ва учинчи гуру? бўлишига ким кафолат беради? Шуна?а нарсаларга ?еч а?лим етмайди. –Шошма, –сакраб турди Дима.– Менинг ажойиб таниш врачим бор. Валентин Констановични биласан-ку. Айнан шу со?а бўйича мутахассис. Онкология марказида ?он касалликларини даволайди. Унга бир кун ишим тушиши хаёлимга ?ам келмапти. –Тилингга терсак чи?син, -унинг гапини бўлди Ринат.– ?ў?иро? ?илиб бил-чи, шуна?аси бўлиши мумкинмикин? –?озир телефон ?иламан. ?ўл телефонимда ра?ами бўлиши керак. У телефонини олиб, ра?амини терди –Валентин Константинович, ўзингизми? Салом. Безовта ?илганим учун узр. Сизга бир ?алати савол бермо?чиман. Биз бир масалада ба?слашиб ?олдик. Кўпчилик ?ана?асига бундай бўлишини тушунмаяпти. Агар ота-онасининг ?они биринчи ва тўртинчи гуру? бўлса, мутахассисларнинг айтишича, болалариники иккинчи ва учинчи гуру? бўлармиш. Менимча, бундай бўлмасак керак. ?он гуру?и ота-онасиники билан бир хил бўлиши лозим-да. Шундай эмасми? –Йў?,– кулиб юборди Валентин Константинович,– айнан аксинча бўлади. Агар ота-онасининг ?они биринчи ва тўртинчи гуру? бўлса, болалариники, албатта, иккинчи ё учинчи гуру? бўлади. Бу тенгламани тиббиёт институтининг ?ар ?андай талабаси яхши билади. Шерикларингизга айтинг, бундан ташвишланишмасин. Мен айтгандай бўлиши шарт. Мобода, болаларининг ?они ота-онасиники билан бир хил – биринчи ёки тўртинчи гуру? бўлса, улар бош?а ота-онанинг фарзандлари бўлиб чи?ади. –Катта ра?мат, – Дима телефон гўшагига ?арата куйлаб юборай деди,– жуда катта бош о?ри?дан ?ут?ардингиз бизни. У телефонни отиб юбориб, Ринатни ?учо?лади. –?аммаси тўппа-тў?ри, -деди у тантанавор о?ангда, – агар ота-онасининг ?они биринчи ва тўртинчи гуру? бўлса, болалариники иккинчи ва учинчи бўлар экан. Бош?ача бўлиши мумкин эмаскан. Дўстимнинг айтишича, ушбу ?онуниятни тиббиёт институтининг ?ар ?андай талабаси билармиш. – Билмайдиган ахмо?лардан сен иккаламиз ?олган эканмиз-да, – Ринат унинг ?учо?идан ситилиб чи?ди, – Мен тушунаолмаяпман. Нега боланинг ?он гуру?и отасиники ёки онасиники ўхшамасдан, бутунлай бош?а гур?га мансуб бўларкан? Шуна?аям бўлиши мумкинми? –Мен ?аё?дан биламан. Маълумотингга кўра сен журналистсан, мен эса филологман, яъни, ў?итувчи. Буна?а тафсилотларини ?аё?дан биламан? Бу гапни агар бош?а бировдан эшитсам, ўла ?олсам ишонмасдим. Агар оиламда шуна?а во?еа рўй берадиган бўлса, хотиним менга хиёнат ?илган экан, деган ўй билан шартта уйдан чи?иб кетган бўлардим. ?араки, дунёда бундай гаплар бор экан. Мен-ку тушунмайман, аммо, профессор дўстимиз шу со?анинг мутахассиси, янглишиши асло мумкин эмас. Сенинг француз адвокатларинг ани? билмаса, айтиб ўтирмасди. Ринат хонада уёдан бу ё??а юра бошлади. –Кел, яхшиси, бардаги шишалардан бирини оламиз-да, ичамиз, -таклиф ?илди Дима, –шу уйдаги биринчи тунимизни нишонлаймиз. –?еч нарсага тегинма, – илтимос ?илди Ринат. – Ваннахонадаги болалар тиш чўткасини кўрдингми? Менинг кўзим тушган эса за?оти эсимга то?амнинг ?алок бўлган ў?илчаси тушди. Сен бўлсанг, кел нишонлаймиз, дейсан. –Буна?а бўлишига сен айбдор эмассан-ку. –эътироз ?илди Дима. –Янаям ўзинг биласан. Сенинг ?озир пулинг бе?исоб. Истасанг, бу ердагиларга тегмасдан, янги ичимлик олиб келишим мумкин. Айтгандай, пулларинг ?ани? Эски уйда ?олдирдингми? –?а. –Жа, ахмо?сан-да. Кетдик, олиб келиб келамиз. Йўл-йўлакай бирор жойга бош су?армиз. Меросни ювамиз. Хўмраяверма. Омадинг келиб ?олди. Худо ?ам билади буна?а бойликни кимга беришни. Арши аълода ?ам нодонлар ўтиргани йў?. Ринат индамади. У елкасига ?ана?а масъулият юкини олаётганини энди англай бошлади. –Кетдик. -деди у, -худди ўзимни алла?андай хиёбонда ўтиргандек сезаяпман. Жуда дан?иллама жой уй экан. Ўзимни ялан?очдек ?ис ?илаяпман. Чунки, ўзининг хонам эмас-да. – Бундан кейин ўша хонангни ёдингдан чи?ар,– ?ич?ирди Дима. – Энди сен фа?ат шуна?а уйларда туришга ўрганишинг керак. Умуман олганда, бундан буён фа?ат кошоналарда яшаймиз. Зўр сарой сотиб оламиз-да, кўчиб ўтамиз. –Яхшиси, шало? араванг ўрнига машина олганимиз яхширо?, – фикр билдирди Ринат. –Нега шало? арава бўларкан? –хафа бўлди Дима.– Машинам зўр машина. –?азиллашдим. Кетдик, буё?ини кўраверамиз. Адвокат менга ?ўри?чи бермо?чийди. Энди менга янги машина керак бўлади. –Лаънати буржуй!– ?а?р билан шивирлади Дима. – Сенга ўхшаган ?онсўрарлар касрига ме?наткаш хал? азоб тортади-да. –Ме?наткаш хал? сенми? Икки ?адам босмай ?арсиллаб ?оласан. ?ани, тезро? бўл, а?лий ме?нат йў?сили. –Балки, янги костюмларимизни киярмиз, – таклиф ?илди Дима да?лиздаги халта-?утиларга ишора ?илиб. –?али кийишга улгурамиз. Ринат калитни олиб, уйдан биринчи бўлиб чи?ди. Дима унга эргашди. Пастдаги навбатчилар ?овлини кесиб ўтиб, йўловчи машина тўхтатишга кетаётган бу ?алати кимсаларга ?айрон бўлиб ?араб туришарди. –Биз тезда ?айтамиз, – ваъда ?илди Дима хайрлашув ўрнида. Кеч соат олтидан сўнг ша?ар йўлларида бошланадиган автомобиллар ти?ини касрига Красной Преснедаги уйга ?ир? да?и?аларда етиб боришди. Ринат ?айтиб чи??ач, Дима яна “саккизлиги”ни юргизди, улар Ленинград пропектидаги автосалонга йўл олишди. Йўл-йўлакай дамини чи?армай келаётган Дима яна тилга кирди: –Чиндан ?ам машинам сенга ё?майдими? –?азиллашдим, – ?утулмо?чи бўлди Ринат. –Бу ?азилмас. Шало? арава эканини ўзим ?ам биламан. Аммо, яхшисига пулим етмаса, нима ?илай? Менга ?еч ?ачон мерос ?ам тегмасак керак. –Э, ?ўйсанг-чи, беъмани гапингни, ?азиллашдим, дедим-ку. Машинанг яхши машина. ?еч кўнглингни бузиб ўтирма. –Кўнглим бузилмайди. Ўзинг яхши биласан, мен ?еч ?ачон бировга ?асад ?илган эмасман. Лекин, кундузи куни адвокатнинг хонасида ўтирганда, биринчи бор ўзимни бегона ?ис ?илдим. Янги костюм ва ботинка учун сенга ра?мат. Фа?ат, бу нарсаларнинг менга кераги йў?. Энди сен кирадиган жойларга мени ?ўйишмайди. Тў?ри ?илишади. Уна?а жойларда биз ?ашшо?ларга нима бор. Бундан кейин сенга ўралашмасам ?ам бўлади. Энди йўлларимиз бўлак-бўлак. Менинг ?а?лигимни ўзинг ?ам тушуниб турибсан. Энди сен миллиардерсан. Рабинович, Абрамович, Березовский, Гусинскийлар билан улфатчилик ?иласан. Мен азалдан уч пулга ?иммат журналист эдим, шундайлигимча ?оламан. –Кайфиятинг менга мутла?о ё?маяпти,– унинг дийдиёсини бўлди Ринат,– бадбин одамга айланиб бораяпсан. Мен сени ?увно?, ?аётга иштиё?манд инсон, деб билардим. –Майли, мени ?еч нарса демади, деб ?ўя ?ол. Лаънати ?асад ?и?илдо?имдан бў?аётган бўлса нима ?илай? Шу бугуно? онамга ?ўн?иро? ?илиб, ?ариндошларимизни суриштириб кўраман… –Мен бўлсам, онамга ?ўн?иро? ?илиш ?ўлимдан келганида, бор пулимдан роз кечардим, –тан олди Ринат, -Сенда?а файласуфни ?ара-ю. Ўзинг доимо бахт пулда эмас … –Унинг ми?дорида, – Дима кулиб, жўрасининг гапига якун ясади. – Етиб келдик. Юр, сен боп машинани танлайлик. Ринат пуллик сумкани олгач, машинадан чи?ишди. Улар келишган жойда “Ауди” русумли машиналар сотиларди. Ме?монларга ?илвираган костюмдаги юзлари бў?ри??ан йигит дарров пешвоз чи?ди. У келувчиларнинг афт-ангорини кўриб, норозилик билан афтини бужмайтирди. Йигитларнинг кўринишиё? энсасини ?отиргани шундо??ина билиниб турарди. –Машиналарни шунчаки кўргани келдиларингми? – сўради у тўнглик билан, чунки, бу пала-партиш кийинган йигитларда янги “Ауди” олишга етадиган пул бўлмаслигига амин эди. Бунинг устига миниб келган машиналарининг ?ана?алигини ?ам кўриб турарди. –Кўзингга ?ара, – деди Дима зарда ?илиб, -Бизга ?ўполлик ?илма, Саша. – У сотувчининг кўкрагидаги карточкадан исмни ў?иб олганди, – ?ани, бизга энг зўр машинангни кўрсат. Акс ?олда, менеджеринги ча?иришимизга тў?ри келади. –Бизда уч эшикли яхши “Ауди-АЗ” машинаси бор,– деди Саша гапни чўзмай,– мотори кўндаланг жойлашган. Салони хэтчбек русумида жи?озланган. Юз от кучига эга бўлган мотори иккита тўрт цлиндирли икки клапанли агрегати билан йи?илган… –Гапни бас ?ил, – унинг сўзини бўлди Дима ва йигитнинг ё?асидан тутиб, ўзига тортди, – сен ахмо??а, энг яхшисини кўрсат, дейилди-ку. Яъни, энг яхшиси ва энг ?имматини кўрсат. Нега ўтмас молингни ти?иштирасан? Борини кўрсатсанг-чи… “Бандитлар, шекилли,” – хаёлидан ўтказди Саша. Ме?монларни салоннинг бош?а бурчига – кумушранг ?ашаматли “Ауди-А8” турган томонига бошлаб борди. –Энг зўри мана шу, – деди у,– мотори саккиз цлиндрли. Олти цилиндрли ?аво ?айдайдиган бор. Кузови ?ам яхши безатилган. –?анча туради? –сўради Ринат. Машина унга манзур тушганди. Умрида бирор марта машина ?айдамаган бўлса-да, дадиллик билан ўтириб олди. –Бу русумдагиси бош?аларига ?араганда ?иммат туради. Гап шундаки, бунга ?ўшимча… –?анча туради? Нархини долларда айт. –Бир юз йигирма икки минг доллар. ?озирги пайтда евронинг нархи кўтарилганини ?исобга олганда… –Тушунарли, -унинг гапини кесди Ринат, – ?озирнинг ўзида на?д тўлайман. ?аммасини расмийлаштиришга неча да?и?а кетади? –Нима дедингиз? – Кутилмаган гапдан Сашани ?и?ичо? тутиб ?олди. О?ори кетган эгни-бошдаги иккита йигит алимсо?дан ?олган “саккизлик” “Жигули”да келиб, энг ?иммат русумдаги машинани сотиб олишса, пулини яна на?д тўлашса, ?айратланмай бўларканми? – Бор-йў?и ярим соатда тў?рилаймиз, – мин?ирлади Саша. –Бўпти, тў?рила, – бош ир?ади Ринат. – Пулини ?аё??а тўлайлик? ?а, айтгандай, менга анави машинани ?ам кўрсат. Сал кичикро?дек кўринаяпти. –Шундай, – маъ?уллади Саша.– Буниси “Ауди А6”. Саксон минг доллар туради. Аммо, кўргазмага ?ўйганмиз. Агар сал шошмасангиз, арзонро?ини ?ам топишимиз мумкин. Буниси ?ам аввалгисидек кумуш рангда эди. –Дима, –деди Ринат жўрасига – бу рўдопони ?айдаб кетаоласанми? – У биринчи машинани кўрсатди. –Билмадим, – деди Дима, – ?ўлимдан келмасов. Буна?а машинани ?еч ?айдамаганман. Синаб кўришим керак-да. – Ўзимизнинг ?айдовчиларимиз бор,– ого?лантирди Саша, – ?о?лаган жойингизга ?ўйиб келамиз. –Ундай бўлса, ?ужжатларни тў?рилашга кетдик, – деди Ринат шахд билан,– Дима, сен машинада ўтириб, бош?ариш ?ўлингдан келармикин йў?микин, ?араб кўр. Фа?ат, менга паспортингни берсанг бўлди. – Менинг паспортимни нима ?иласан? -тушунмади Дима. –Ишонч ?о?озини сенинг номинга расмийлаштирамиз. –Мени ?айдовчи ?илиб олмо?чимисан? Бош?а нарсага ярамайманми? –Паспортни чўз, ахмо?, –деди Ринат бе?араз о?ангда, паспорт ?ўлига теккач, Саша билан биргаликда ?ужжатларни тў?рилагани кетди. Дима ярим соат давомида салоннинг ходимлар билан ўтириб, машинани бош?аришнинг икир-чикирларини ўрганиб чи?ди. Ринат ?айтгач, салондан чи?иб, бошини ликкиллатди: –Бу шунчаки автомобилмас, -деди мамнуният билан,– самолётнинг ўзгинаси. Ерда юрадиган ?аво кемаси. Чин юракдан ?утлайман, ажойиб машинани танладинг. –?озир буни менинг ?овлимга ?ўйиб келишади, – бош ир?ади Ринат,– мен бўлсам сени табрикламо?чиман. –Нима билан? Бу “саккизвой” меники, анави “олтивой” эса энди сеники.Номингга расмийлаштириб ?ўйдик. ?ўшимча калитини ?ам олишинг мумкин. Уни ?ам ?овлимга олиб боришади. ?о?лаган пайтингда ?айдаб кетишинг мумкин. У энди сеники. –Сен шу машинани мен учун сотиб олдингми?– Дима ?уло?ларига ишонмасди. Унинг ?аяжондон овози титраб кетди. –Олдим, – деди Ринат, – Боя машинангни шало? арава, деганим учун узр сўрагим келди. Ўша машинанг билан неча марта жонимга ора киргансан, мен бўлсам сени хафа ?илиб ўтирибман. Шунинг учун уловингни янгилаб бергим келди. Энди бош?ача аравада юрасан, аммо, буниси энди немисларники. –Се… сен… сен билсанми, кимсан… –Сенинг дўстингман. Бўлди, бас ?ил. Калитни оливол, тентак. Дима калитни олди. Ринатга термулди, миннатдорчилик маъносида бош ир?ади. Унинг кўз ?арашида кўп маъно бор эди. –Ра?мат, – пичирлади Дима, -фа?ат, машинани ўзим ?айдаб кетаман. –Эскингни нима ?иласан? Ё унисини уйингга элтиб беришсинми? –Йў?. Шу ерга ташлаб кетаман. Сашага сов?а ?иламан. Унга ?еч ?ам ё?маётганди. Демак, шу ерда ?олаверсин. –Майли, – рози бўлди Ринат, буна?а нозик тарзда ўч олиш унга ё?иб тушганди. Дима эски машинанинг техник паспорти ва калитини эсанкираганидан афти чинакамига бужмайиб кетган автомарказ ходимига бергани кетди. Бироздан сўнг тиржайиб ?айтди. –?озир машиналаримизни салондан олиб чи?ишади, – маълум ?илди у,– кейин мен ўз машинамнинг рулига ўтирман. ?озиргина янги давлат ра?амларини олиб келишди. Сенинг “эсминец”ингни (?арбий денгиз кемасига ишора-тарж.) эса ?овлингга олиб бориб ?ўяверишсин. ?аерда яшашингни эшитиб, Саша на? а?лдан озай деди. Бема?алда келиб, энг зўр машиналарни кўз кўриб, ?уло? эшитмаган ба?ода сотиб олаётган бу йигитларнинг мафиячилар эканига Сашанинг мутла? ишонди. Чунки, улар савдолашиб ёки худди шу русумдаги, аммо, сал эскиро? машинани олишса, ?анча арзонга тушишини суриштириб ?ам ўтиришмади. У ўзининг я?инда бошланган хизмати даврида буна?асини биринчи бор кўриб турарди. Дима эски “саккизлиги”нинг ичидан ?андайдир ?о?озларни, буюмхонасидан кичикро? ?утини олиб, “Ауди”сига ?ўйди. Сўнг ?олибона ?иёфада рулга ўтирди-да, сигналини чалиб, Ринатга манзират ?илди: –?ани, ёнимга ўтир. Улар секинлик билан йўлга тушишар экан, Ринат ортга ?араб автомарказ ?апйдовчилари ўзининг машинасини янги ?овлисига ?айдаб кетишаётганини кўрди. Ринат иккита автомобилнинг ўзига жуда ?имматга тушганини ўйлади. Аммо, Диманинг бахтиёр че?расини кўриб, сарфлаган пулини эсдан чи?арди. Ахир, дўстини хурсанд ?илиш ?ар доим ?ам насиб ?илавермайди-ку. –Мен ўлгудай оч?адим. – деди Дима, – Бундан буён бу чиройли ўйинчо?ни аяб, о?зимга бир ?ултум ?ам ичимлик ололмасам керак. Энди буни ўзим юваман, гаплашиб ўтираман, севимли аёлга ?ўйгандек, чиройли исм ўйлаб топаман. Ём?ир ва ?ор тагида ивиб ?олмаслиги учун устига ёпинчи? оламан. –Янги жазман орттирдинг ?ўйдинг,– илжайди Ринат.– Хўш, ?аё??а борамиз? –Бирорта клубга кирайлик. Ўшана?а жойларни яхши биламан. “Царевич” га ?о?ишинг ?алай? Кўпдан бери бормо?чи бўлиб юрувдик-ку. Шу ба?онада бойваччаларнинг тараллабедод ?аётига мослашамиз. “Царевич” Москванинг марказидаги маш?ур клублардан бўлиб, у ерга одатда “ишкаллар”, деб аталадиган, пойтахтдаги тани?ли ва бадавлат кишиларнинг болаларини тўпланишарди. Клубга кириш пуллик бўлиб, юз долларга я?ин турар, шунинг учун унча-мунча одамнинг ?урби етмасди. Бундан таш?ари, фа?ат, клуб аъзоларигина иштирок этадиган ёпи? базмлар пайтида бегоналар киритилмасди. Агар клубга аъзо бўлмаса, одатда журналистларни ?ам ?ўйишмасди. “Ишкаллар” уларни ё?тиришмас ва ўз давраларида кўришни исташмасди. Бунинг устига журналист а?лида буна?а ?имматба?о дарго?га киришга етадиган пул ?ам бўлмасди. “Царевич”даги оддий базм ?ам уч юздан минг долларгача тушарди. ?имматба?о сигаретлар, сара конъяклар, ноёб виноларни татиб кўришни истаган киши эса бир неча минг долларнинг ташлаб кетиши мумкин бўлган буна?а дарго?га йўлашга оддий журналистнинг чўнтаги ночорлик ?иларди. Ринат хурсандчилик билан розилик билдирди. У ?ачондир маш?ур эстрада гуру?ининг йигитлари ?изларини етаклаб ёнларидан ўтишганда, ўзларини ёпи? базмга ?ўйишмаганини эслар экан, аламдан чи?иш кези келганини ўйлаб, мамнун жилмайди. Дима эса тани?ли рассомлар асарлари намойиш ?илинадиган кўргазмаларнинг бадавлат со?иблари томонидан берилган махсус таклифномалар билан бир неча бор “Царевич”га кириб чи?ишга улгурганди. Буна?а шо?она машина билан “Царевич”га ташриф буюришгандан сўнг уни ?еч ?ана?а хижолатсиз ?овлисига ?ўйишса ?ам бўлаверарди. Ринат бир неча даста пулни олиб, чўнтакларига жойлади. Кейин ўзининг эгни-бошига ва Диманинг бесўна?ай о?ир ботинкаларига ?аради. –Балки, уйга бориб, чиндан ?ам кийиниб келармиз, – бу гал таклиф Ринатнинг ўзидан чи?ди. –Кераги йў?,– деди Дима –шу туришимизда ?изи?ро? бўлади. Анавилар бизларни базми жамшидларига адашиб кириб ?олган жулдурво?илар, деб ўйлай ?олишсин. Лекин, сен машина сотиб олишни бас ?ил, акс ?олда бугуно? бор пулимизни тугатиб ?ўямиз. –Пулимиз тугамайди, – деди Ринат ишонч билан,– ёнимда чек дафтарим ?ам бор. –Унда ?ам анча пул борми? –Айтмайман. Ўзинг Плавникнинг олдида мен билан бирга эдин-ку. –Сизларнинг гап-сўзларингиз умуман ?уло?имга киргани йў?. Конъяк ?ўшилган уч пиёла ка?вани ичувдим, негадир мудро? босди. Шунга ?арамасдан, машинани ?ана?а ?илиб ?ойил ма?ом ?айдаётганимни кўрмайсанми? –Зўр ?айдаяпсан. Айтгандай, конъякни ичганинг тонг-азонда эди -ку. –Яна ?а?ва билан аралаштирувдим. Тў?ри, анча ва?т ўтди. Лекин, хавотир олма, клубда маъданли сув ичиб, мўъминтой бўлиб ўтираман. Ринат унинг ?арорини маъ?уллаб, бош ир?ади. Йигирма беш да?и?адан сўнг улар клубга етиб боришди. Тўхташ жойида уларнинг машинасига ?айратланиб ?арайдиган кимса бўлмади. Чунки, шунга ўхшаш, бундан-да ?аройиб, энг анти?а русумдаги машиналар бу ердан ?еч ?ачон аримас, пойгабоп “Феррари”дан тортиб, ?ашаматли ”Роллс-Ройс”гача кўриш мумкин эди. Дима билан Ринат Машинадан тушиб, клуб томон боришаркан, олдиларини иккита ?ўри?чи тўсди: –Бугун ёпи? базм бўлаяпти,– деди калта сочли, узун бўйли, малла со?олли ?ўри?чи, – Аъзолик чипталаринг борми? –Йў?,– деди Дима жилмайиб, – лекин, билишимча, кўпинча чипта ўрнига бош?а ?о?оз ?ам ўтиб туради, шекилли. Яъни, кўкиш ранглиси. –Йў?, ўтмайди,-деди ?ўри?чи сову? о?ангда. – Айтдим-ку, бу ёпи? базм, деб. Ишларингни ?илинглар, йигитлар. –Юз доллар берсак-чи?– ?изи?синди Ринат, – ўшанда ?ам ?ўймайсизларми? ?ўри?чи ночор кийинган бу ?овли?маларга очи?дан-очи? нафрат билан тикилиб турар, уларнинг миниб келган машинасига кўзи тушмаганди. ?озирги кўринишлари эса бир мирилик ?урматга ?ам арзимасди. Бунинг устига юз доллар, дегани бундай масканлар учун кулгили бўлиб, эшик о?аларига бериладиган чой-ча?ага тенг эди. Шу боис у бериладиган сада?ани менсинмасдан йигитлардан ?утилишга уринди. –Кетинглар бу ердан, – буюрди у. – Борадиганг манзилларингдан адашипсизлар. Ренат бу масканда нарх-наво бош?ача эканини дарров фа?млади. Боя Петровскийдаги савдо растасидаги мато?ларнинг ба?осини, мар?ум ?ариндошининг хонадонидаги дабдадабани кўргани туфайли, “ишкал”лар ?аёт тарзининг кўламини дарров англади. –Минг доллар,– деди у жойидан ?имирламай. Айни дамда ?ўри?чиларнинг юзи ?айратдан ўзгариб кетганини кўриб турарди. Уларнинг бир-бирига ?араб олгани кўнглида хуш ё??анидан яйраб кетганини ?ис этди. ?ўри?чилар че?расида ?айрат билан манманлик, сурбетлик билан хушомадгўйлик ?оришмаси мужассам эди. Энди бунга ?ам кўникишга тў?ри келади. Унга ?алитдано? таклиф ?илаётган пулининг ми?дорини эшитган кимсаларнинг ?ай тарзда ўзгаришини кўриш лаззат ба?ишлай бошлаганди. Шунинг учун ани?-тани? ?илиб ?ўшимча ?илди: –?ар бирингизга минг доллардан бераман. ?ўри?чилар яна бир бор бир бирларига ?араб олишди. Тў?ри, бу дарго?га маш?ур шахслар, айни?са, уларнинг актрисаларни, мода юлдузларини, жазманларини, ?атто оддий фо?ишаларни бошлаб келадиган фаозандлари кўплаб келиб туришарди. Лекин, икки минг доллар-а! ?алигача ичкарига кириш учун буна?а пул тўлайдиган валломат учрамаганди. Шуна?а кимса бўлиши мумкинлигин, ?атто, хаёлларига ?ам келтиришмаганди. –Икки минг доллар, деяпсизми? – пичирлаб ?айта сўради биринчи ?ўри?чи. Букчайганидан бўйи ?ам кичрайиб кетди. Ринат чўнтагини кавлади-да, айтган пулини узатди. ?ўри?ча ола олиб, чўнтагига ти?ди: –Киринглар, – деди у, – Фа?ат, тезро? бўлинглар. Кенг-мўл да?лизда ме?монларга юзларида табассум порлаб турган икки нафар ?из пешвоз чи?ди. Дима ўзининг устки кийимга бир ?араб олди-да, ечинмасликка ?арор ?илди. Ринат эса калта ём?ирпўшини ечиб, ?изларга узатди. Жўралар клубга киришди. Катта зални эгаллаган ме?монлар унчалик кўп эмас, элликтача бор эди. Са?нада маш?ур ?ўши?чи аёл ўз машшо?ларининг жўрлигида ?ўши? куйлар, ме?монларнинг айримлари ра?сга тушса, кўпчилиги столлари атрофида ўтиришарди. Ёшгина ?излар ва йигитларда иборат официантлар ме?монларга хизмат ?илиш билан банд эди. Дима билан Ринат бўш столлардан бирини эгаллашлари билан, мовий костюмдаги ё?имтой ?из уларнинг олдига етиб келди-да, таомномани узатди: – Бирор танси? нарса буюрадиларми? – сўради у жилмайиб. Ринат таомномага кўз ташлади. Бирортасининг нархи кўрсатилмаганди. Афтидан, клуб аъзоларини егулик-ичгуликларнинг ба?оси ?изи?тирмас, улар учун пул масаласи умуман муаммо саналмасди. –Бизга ўзларингнинг хос коктейлларинг билан бирга бирорта салат берсангиз,– деди Ринат, – кейин бу ерда танси? ?исобланган бирорта егулик ?ам келтиринг. Дўстим эса машина ?айдайди, унга алкоголсиз ичимлик берасиз. –Хўп бўлади, –?из жилмайган куйи таомномани ?айтариб олиб кетди. Бир да?и?а ўтар-ўтмасдан узунчо? ?ада?лар ва мўл-кўл ?илиб салат солинган улкан лаганларни келтирди. Ринат мамнун бўлиб бош ир?ади. Атрофига синчиковлик билан назар солиб, айрим кишиларни таниди. ?ўшни столда бир ?из билан тани?ли артистнинг ў?ли ўтирарди. Наригисида эса сиёсат оламида шу?рат ?озонган бир арбобни эслатадиган йигит ўтирар, ўша зотнинг ?ариндоши бўлса ?ам ажаб эмасди. У мода юлдузларини эслатадиган ?ора танли ?из билан улфатчилик ?илаётганди. Бу масканда кишини ?айратга соладиган бирорта ?айритабиийлик сезилмас, худди Англия ва Германиядаги ?адимий клублардаги сингари осойишта вазият ?укмрон эди. Ринат кириш учун бе?уда катта харажат ?илишганини ўйлади. Салатлар, гарчи, хуштаъм бўлса-да, бош?а жойлардагидан унчалик фар? ?илмас, коктейл ?ам ўша-ўша, кўнгил очаётган хушбичим ?из-йигитларнинг ?ам, кунда кўриб юрадиганларидан орти? жойи йў?. Тани?ли ?ўши?чи аёлга жўровоз чол?училар ?ам оддий одамлар. Кўпчиликнинг бу ерга нега шу даражада иш?ибозлигини тушунарсиз ?ол эди. Коктейл манзур бўлганидан, яна бир бор буюрди-да, зарб билан сип?орди. Ринатнинг кўзи пойтахтда жиноий можораларга иштиё?мандлиги билан шу?рат ?озонган йигитнинг кирганига кўзи тушди. Таржима ?оли до?-ду? бўлиб кетган бу кимса Давлат Думаси депутатлигига сайланишнинг ?ам уддасидан чи?ипти. Уни бир нечта дўстлари кузатиб келишарди. Залнинг тўрида алла?ачон тузаб ?ўйилган дастурхон ёш депутат ва унинг ме?монларини бу ердагилар яхши билишини сездириб турарди. –Менга маъ?ул келдими бу ер? – сўради Дима. –Ёмонмас, – елкасини ?исди Ринат, –бу клуб атрофида нега шунча шов-шув кўтаришларига тушунмадим, холос. –Лондондаги “Голливуд сайёраси” ресторанида бўлганмисан? –тўсатдан сўраб ?олди Дима.– Сенга ўхшаб, мен ?ам бормаганман. Айтишларича, ?ожатхонада аёллар ва эркаклар атир- упасининг ?амма туридан бепул фойдаланилармиш. –Нима бўпти? –?ожатхонага кирсанг, тушунасан. Фа?ат, ан?айиб ?олма, чўчиб ?ам ўтирма. Ринат ўрнидан туриб, ?ожатхонага йўл олди. Зинапоядан тушиб, эшик олдида сочлари ё?дан ялтираган йигитга дучор келди. Бу нусха уни жилмайиб ?аршилади-да, сўради: –Бир ўзингизмисиз? –?а, – ?айрон бўлди Ринат. У ?ачондан бери ?ожатхонага жуфт-жуфт бўлиб кириш русумга кирганини сўрмо?чи бўлди-ю, савол бермасликка ?арор ?илди. –Кўнгил очмо?чимисиз ёки ?ожатга к и рмо?чими си з ?– суриштирди ?алиги ялто ? и йигит. –Кўнгил очмо?чиман. –Ундай бўлса, йўлакнинг охирига боринг, – йўл кўрстади ма?аллий “Вергилий”. Ринат йўлкнинг поёнига етди-да, дуч келган эшикни очди. Бу ерда ?еч ким йў? эди. Шинамгина хонага кат ?ўйилган, кичик стол билан кўзгу бор, холос. У атрофига аланглади. Эшик очилиб ?ир? ёшлардаги ё?имтой аёл кирди. Бежирим тикилган тим ?ора кўйлагига ?араб, уни шо?она ра?с базмидан чи?иб келаяпти, деб ўйлаш мумкин эди. –Бир ўзингизми?– ?айрон бўлди буниси ?ам. Афтидан, бу ерга, фа?ат, жуфт-жуфт бўлиб киришадиганга ўхшарди. Ринат жавоб бериб ўтирмасдан, бош ир?аб ?ўя?олди. –Бирортасини киритайми? – аёл Ринатга тикилиб турарди,– мен сизни илгари ?еч кўрмагандим. Клубимизга аъзомисиз? Чиптангиз борми? –Албатта, бор-да, – кулди Ринат, –бўлмаса мени ?ўйишармиди? Энг зўр чипта бизда-да. –Нечанчи ра?амли? –суриштирди аёл. Ринат бир даста юз долларликни чи?ариб, аёлга чўзди. Унинг юзига табассум ёйилди, пулни олди. –?а?и?атан, ?ам энг зўр ра?ам экан, –деди аёл, –кимни киргизай? –Танласам бўладими? –Сиз имтиёзли чиптага эгасиз, – тушунтирди аёл заррача хижолат чекмасдан, – бемалол танлайверинг. Ого?лантириб ?ўяй, “чипта”нгизни бизнинг ходимларга, балки, ходималаримизга ?ам кўрсатишингизга тў?ри келади. Буё?и сизнинг ихтиёрингизда. –Тушундим, – бош ир?ади Ринат, – хўш, кимни таклиф ?илай? – Йигитлардан бўлсинми ёки ?излар керакми? Кимни ?о?ласангиз, ўша киради. Биттами, иккитами, учтами, истаганингизни айтишингиз мумкин. –Майли, ?излардан бўла?олсин, – деди Ринат, –битта, йў?, иккитасини киритинг.– Кейин ?еч ?ачон бирданига икки нафар аёл билан муомала ?илмаганини эслаб ?олди. Бир синаб кўриш керак. Ёки бояги коктейл миясига урдимикин? Аёл унинг иккиланаётганини сезди, чунки, бу борада кўзи пишиб кетганди. Шу боис юзига ёйилаётган кулгуни базўр яширди. –Кута туринг, –дея хонадан чи?ди. У катга ўтириб, атрофга кўз ташлади. ?аердадир суратга оладиган махфий камера бўлиши мумкин. Ёш ”ишкал”ларнинг бутун ?или?лари суратга олинса, кейин ота-оналарини тилини ?исишда фойдаланиш мумкин-да. Майли, уни ?ам суратга олишсин. Ўзиям зўр бе?аё фильм чи?ади-да. Эшикни та??илатмасдан икки нафар аёл кириб келди. Ринат уларга ?араб туриб, умрида биринчи марта шу ?адар со?ибжамол аёлларга дуч келганини ўтказди. Улардан бири ёнига келди. –Учта нол, – тушунтирди у, – англагандирсан? –Олдида бири биланми? –ани?лик киритишга уринди Ринат. –Икки ёки уч бўлса ?ам бўлаверади. Бу сенинг биздан нима талаб ?илишингга ва саховатингга бо?ли?. ?олганини эса ўзимизга ?ўйиб беравер. –Келишдик, -розилик берди Ринат. Катта бойлик анвойи лаззатлар бахш этиши мумкинлигига у яна бир бор амин бўлди. Афсуски, Оксана билан оралари тў?ри келмади. ?из унинг гапини эшитиб ?ам ўтирмади-я. У танасига икки жуфт ?ўл ёпишаётганин сезиб, кўзини очди. На?отки, бу ўзи бўлса? Куни кеча буна?а вазиятга тушиши мумкинлигини тасаввур ?ам ?илаолмасди. Битта хонада уч кишининг шуна?а иш билан шу?улланиши, йў?, тў?ри келмаскан. У шимини ечишаётганини пай?аб, шиддат билан ўрнидан турди-да, катга ўтириб олди. –Керакмас,– деди у. – Буна?аси менга тў?ри келмайди. Кечирсизлар-у, лекин, биттангиз чи?иб кетинг бу ердан. Акс ?олда бу аёл киши билан муло?ат эмас, на? отбозорнинг ўзи бўларкан. Аёллар бир бирларига ?араб кулишди. –Иккаламизга пул тўлаш малол келаяптими?– сўради биринчиси, –Ёки бош?а муаммонг борми? –Йў?, буна?асини истамайман, – тушунтирди Ринат –?еч ?ачон иккита аёл билан бирданига ало?а ?илмаганман. Менимча, бу унчалик тў?ри эмас. Ани?ро?и, умуман нотў?ри ?или?. Жуда хунук кўринаяпти. Бирингиз чи?иб туринг… Сизларни шу иш билан шу?улланишга мажбурлаш менга жуда но?улай.... Бу сафар иккала аёл ?ам хохолаб юборди –Тентаквой, -деди иккинчи аёл уни катга чўзилишга мажбур ?иларкан, -Бунинг ?еч ?ўр?инчли жойи йў?. Биринчи марта ?амма ?ам уялади. Кўзингни юмиб, мазза ?илавермайсанми? Айримлар шуна?а ро?ат ?иладики… –Жин урсин барини,– кўнглидан ўтказди Ринат алам билан, – ?аётда ?амма нарсани татиб кўриш керакка ўхшайди. ?андай шармандалик! На?отки, бу хонимчалар бир-бирларидан ?ам уялишмаса? Шуям ёшлар клуби бўлди-ю? Энди бу ?а?да ўйлашнинг нима ?ожати бор…?” Бир сониядан сўнг у ?амма нарсани унутди. Ни?оят, бир соатлар ўтиб, ўрнидан турди. Уйчанинг ёнида ваннахона ?ам бор экан, аммо, Ринат бу “номсиз ?аватда” ?аддан таш?ари узо? ?олиб кетганини эслаб, чўмилиб ўтирмади. Уни кутавериб Диманинг ?ам то?ати то? бўлгандир? Ялто?и йигитчанинг ёнидан ўта туриб, терс ?аради. Конец ознакомительного фрагмента. Текст предоставлен ООО «ЛитРес». Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=69386260&lfrom=688855901) на ЛитРес. Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
Наш литературный журнал Лучшее место для размещения своих произведений молодыми авторами, поэтами; для реализации своих творческих идей и для того, чтобы ваши произведения стали популярными и читаемыми. Если вы, неизвестный современный поэт или заинтересованный читатель - Вас ждёт наш литературный журнал.